گزارش کارآموزی کنترل کیفی آب شرب شهرستان گنبد کاووس

گزارش کارآموزي کنترل کيفي آب شرب شهرستان گنبد کاووس در 52 صفحه ورد قابل ويرايش


مقدمه

كمبود آب در ايران يكي از عوامل محدود كننده اصلي توسعه فعاليتهاي اقتصادي در دهه هاي آينده به شمار مي رود. متأسفانه در كشور ما هنوز استفاده مطلوب از آب به شكل يك فرهنگ جايگاه خاص خود را پيدا نكرده است، به همين جهت دستيابي به تعادل نسبي در زمينه عرضه و مصرف آب يك اصل اساسي و ضروري است كه اين مهم جز با ايجاد يك نظام جامع مديريت آب ميسر نيست. مجموعه اقداماتي كه تاكنون در كشور در ارتباط با تأمين آب كشاورزي، شهري و صنعتي انجام شده، عمدتاً در زمينه مديريت توليد و عرضه آب بوده است و كمتر توجهي به مديريت مصرف گرديده است.

در نگرش جديد جهاني، آب كالايي اقتصادي- اجتماعي و به عنوان نياز اوليه انسان محسوب مي شود. هر چند آب يكي از منابع تجديد شونده به شمار مي رود، اما مقدار آن محدود است. با توجه به رشد جمعيت، گسترش صنعت، بالا رفتن سطح بهداشت و رفاه عمومي، سرانه منابع تجديد شونده رو به كاهش مي باشد.

از آنجايي که اينجانب مدت کوتاه کارآموزي را در امور آب و فاضلاب روستايي شهرستان گنبد کاووس در بخش کنترل کيفي مشغول به فعاليت بوده ام و با توجه به حجم زياد فعاليتهاي انجام شده در آن امور ترجيح دادم گزارش مربوط به فعاليت خود را ترجيحا معطوف به نحوه آزمايشات متعدد انجام گرفته در آزمايشگاه و همچنين عملکرد کلي کنترل کيفي کنم.

استاد محترم آقاي احمدي گلسفيدي در گزارشي که ملاحظه مي کنيد سعي شده است با در نظر گرفتن نحوه عمليات اجرايي و انجام امور مربوطه در امر تصفيه آب و فاضلاب گزارش جامع و کامل ارائه شود ضمناً يک نسخه از اين گزارش به تاييد مسئولين گرامي آزمايشگاه تصفيه آب و فاضلاب روستايي شهرستان گنبد کاووس آقاي مهندس نورتقاني و مهندس توغدري رسيده است که تشکر فراوان از آنها دارم.




فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول : آب و فاضلاب ................................................................................................................. 1

- الگوي مصرف و تلفات آب شهري......................................................................................................4

- عوامل موثر بر کاهش تقاضاي آب شهري............................................................................................9

- آب صنعت..........................................................................................................................................12

- فاضلاب چيست..................................................................................................................................14

فصل دوم :آشنايي کلي با مکان کارآموزي

- بخش کنترل کيفي................................................................................................................................15

- ويژگي هاي فيزيکي و شيميايي آب آشاميدني.....................................................................................21

فصل سوم : ارزيابي بخشهاي مرتبط با رشته علمي کارآموزي

- آشنايي با تجهيزات آزمايشگاهي...........................................................................................................26

- آزمونهاي شيميايي................................................................................................................................31

- آزمونهاي باکتريولوژيک.......................................................................................................................37

فصل چهارم : آزمون آموخته ها و نتايج و پيشنهادات

- محاسبات.............................................................................................................................................42

- نتيجه گيري..........................................................................................................................................45




فصل اول :آب و فاضلاب

در نگرش جديد جهاني، آب كالايي اقتصادي- اجتماعي و به عنوان نياز اوليه انسان محسوب مي شود. هرچند آب يكي از منابع تجديد شونده به شمار مي رود، اما مقدارآن محدود است. با توجه به رشد جمعيت، گسترش صنعت، بالا رفتن سطح بهداشت و رفاه عمومي، سرانه منابع تجديد شونده رو به كاهش مي باشد.

ايران با متوسط نزولات جوي 260 ميلي متر در سال از كشورهاي خشك جهان و داراي منابع آب محدود است. عواملي همچون رشد جمعيت، نياز به غذاي بيشتر، ضرورت ارتقاي سطح بهداشت و رفاه اجتماعي، توسعه صنعتي و حفاظت اكوسيستمها، تقاضاي آب را روز به روز بيشتر مي كند. با توجه به رشد جمعيت در ايران، سرانه منابع آب تجديد شونده سالانه كه در سال 1335، 7000 مترمكعب بوده، در سال 1375 به 2000 مترمكعب كاهش يافته و پيش بيني مي شود كه تا سال 1400 به حدود 800 مترمكعب كاهش يابد كه پايين تر از مرز كم آبي (1000 مترمكعب) است. با توجه به تقسيم بندي سازمان ملل متحد، در سال مزبور ايران نه تنها شرايط تنش و فشار ناشي از كمبود آب را تجربه خواهدكرد، بلكه وارد شرايط كميابي شديد آب مي گردد [1]. در سالهاي خشك، از هم اكنون شاهد كمبود و بحران آب هستيم كه مي تواند نه تنها خسارات اقتصادي بلكه تنش هاي اجتماعي- سياسي و مخاطرات بهداشتي به بار آورد.



1


همانگونه كه ذكر شد، متوسط نزولات جوي كشور 260 ميلي متر در سال مي باشد و اين مقدار كم، توزيع مكاني بسيار ناهمگن دارد. به طوري‌كه فقط 1% از مساحت ايران بارشي بيش از 1000 ميليمتر دارد، در حالي‌كه 28% از سطح كشور، بارش ساليانه كمتر از 100 ميليمتر را دارد. از 415 ميليارد مترمكعب نزولات سالانه در ايران، حدود 70% آن تبخير مي شود. با ورود ساليانه دوازده ميليارد مترمكعب آب ورودي از مرزها به داخل كشور، كل منابع آبي تجديد پذير كشور 135 ميليارد مترمكعب است كه تا سال 1379، 95 ميليارد مترمكعب از اين آب استحصال شده است. از اين مقدار آب استحصال شده، به ترتيب 93، 5 و 2 درصد در بخشهاي كشاورزي، شهري و صنعتي به مصرف رسيده است. علاوه بر محدوديت مقدار منابع آب، هزينه هاي استحصال آب و محدوديت منابع مالي نيز طرحهاي توسعه منابع آب جديد را با مشكل و محدوديت مواجه كرده است.

بانك جهاني در گزارشي از كاهش سرانه آب قابل استحصال و از دست دادن كيفيت آن، استفاده ناكارآمد راندمان پايش مصرف در بخشهاي كشاورزي، صنعتي و كشاورزي؛ شوري و زهدار شدن اراضي، وضعيت نامطلوب تعميرات و نگهداري، محدوديت جبران هزينه ها و نبود هماهنگي بين سازمانهاي ذيربط، بعنوان چالشهاي پيش رو آب كشور نام برده است [2].

توزيع غيريكنواخت آب در طول مكان و زمان، وجود بيشترين تقاضاي آب در زمان وقوع كمترين بارندگي، عدم توازن بين عرضه و تقاضاي آب و خصوصاً افزايش تقاضاي آب به دلايل ذكر شده و محدوديت منابع آبي و در بعضي مكانها كاهش آن با تنزل كيفيت آب سفره هاي زيرزميني به دليل برداشت بيش از حد مجاز، پيشروي آبهاي شور، دفع غيرصحيح فاضلابهاي خانگي و پساب هاي صنعتي، بالابودن هزينه هاي تأمين آب جديد با رقابت شديد بين گروههاي مصرف كننده آب به دليل كم بودن منابع آبي، استفاده ناكارآمد از آب، اتلاف زياد آب در بخش كشاورزي و بالابودن آب به حساب نيامده در بخش شهري، و مكانيزم قيمت گذاري ناكارآمد از جمله ديگر مشكلات آبي كشور مي باشد كه مديريت منابع آب كشور را پيچيده كرده است.



2


با اين مشكلات، يكي از اهداف بلندمدت مديريت راهبردي آب كشور تعادل برقرار كردن بين تقاضاي آب و منابع آب موجود با كمترين هزينه ممكن مي باشد [3]. براي پاسخگويي به نياز روز افزون تقاضاي آب در كشور، توسعه منابع آبي جديد شامل بهره برداري بهينه از منابع آبي باقيمانده، استفاده مجدد از فاضلاب، شيرين كردن آب هاي شور و افزايش ظرفيت توليد منابع موجود، در نظر گرفتن راهبردهاي صرفه جويي آب در بخشهاي مختلف اقتصادي، و توسعه روشهاي مديريت كارآمد جديد مي توان نام برد.

بيش از دو دهه است كه جهان پي برده است كه در مديريت منابع آب بايد بيشتر به مديريت تقاضا تا مديريت عرضه توجه كرد. بدين منظور دانشمندان مديريت تلفيقي آب را مطرح نموده اند. مديريت تلفيقي، دو سياست كلي و يك هدف اصلي دارد. سياستهاي مديريت تلفيقي عبارتند از: 1) با آب بايد به عنوان يك كالاي اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي برخورد شود و 2) سياستها و گزينه هايي كه مديريت آب را هدايت مي كند بايد در چارچوبي يكپارچه تحليل شود. هدف اصلي مديريت تلفيقي اين است كه به واسطه مديريت تلفيقي آب، توسعه پايدار، كارآمد و عادلانه منابع آب حاصل شود. بنابراين مباني مديريت تلفيقي بر پايه تركيب پذيري مديريت تأمين با مديريت تقاضا استوار بوده كه جنبه هاي زيست محيطي، اجتماعي و اقتصادي را درنظر مي گيرد [4].

به طور كلي تمامي اقداماتي كه بر كيفيت و كميت آب ورودي به يك سيستم مصرف مؤثرند، بخشي از مديريت عرضه مي باشد و هرآنچه كه بر مصرف و يا اتلاف آب پس از آن مؤثر است مديريت تقاضا مي باشد. به عبارت ديگر مديريت تقاضاي آب به فعاليتهايي اطلاق مي شود كه كمك مي كند تا تقاضاي آب كاهش يابد، راندمان مصرف بهبود يافته و از آلوده شدن يا نابودشدن منابع جلوگيري شود [5].

در اين مقاله ضمن طرح و بيان اهميت موضوع مديريت تقاضا و صرفه جويي آب در بخشهاي شهري، كشاورزي و صنعتي به الگوي مصرف و تلفات آب شهري، عوامل مؤثر بر كاهش تقاضاي آب شهري و وضعيت مصرف آب در بخش كشاورزي و صنعت پرداخته شده و سپس به گوشه اي از مطالعات و اقدامات انجام شده در كاهش تلفات در اين بخشها اشاره خواهد شد. در انتها روشهايي براي جلوگيري از كاهش مصرف و اسراف آب ارائه مي گردد.



3



الگوي مصرف و تلفات آب شهري

در مطالعاتي كه توسط سازمان ملل متحد در سنگاپور صورت گرفت، حداقل آب مصرفي هر شهروند براي حفظ بهداشت و سلامت جامعه 99 ليتر در روز تعيين گرديده است [6]. برطبق برنامه سوم توسعه، الگوي مصرف آب هر خانوار 5/22 مترمكعب در ماه تعيين شده كه در نتيجه هر نفر بطور متوسط در شبانه روز مي تواند 150 ليتر آب مصرف نمايد (جدول 1) [7]. متأسفانه باتوجه به رشد بي رويه شهرنشيني در كشور، آمار چند ساله اخير نيز نشان از مصرف سرانه بطور متوسط 250 تا 300 ليتر در شبانه روز مي دهد. در سال 1373 متوسط تقاضاي سرانه آب شهري در كشور 242 ليتر نفر روز بدست آمده است [8 و 9]. به عنوان مثال در سال 1379، فقط 47 درصد مشتركان كشور كمتر از الگوي مصرف، آب مصرف كرده و در مجموع 24 درصد آب شرب توليدي در كشور را به كار بردند. در حالي‌كه 11 درصد مشتركان، 24 درصد آب شرب توليدي را مصرف كردند [10]. با توجه به هزينه هاي بالاي تأمين، انتقال و توزيع آب، افزايش بي رويه مصرف و منابع محدود آب قابل دسترس، شهروندان با بحرانهاي جدي جديدي در آينده روبرو مي باشند.

جمعيت شهري كشور از 6 ميليون نفر در سال 1335 به 31 ميليون نفر در سال 1370 و در حال حاضر به بيش از 46 ميليون نفر رسيده است. مصارف آب شهري در سال 1372 نسبت به سال 1362، 5/1 برابر شده است. در جدول 2 ميزان رشد جمعيت، برداشت آب و سرانه مصرف آب شهري در طي سالهاي 1345 تا 1375 براي شهر تهران به عنوان نمونه ارائه شده است [11، 12، 13 و 14].














فصل دوم :آشنايي کلي با مکان کارآموزي

بخش کنترل کيفي:

تعداد روستاهاي تحت پوشش: 126 روستا

تعداد منابع :42 مورد چاه و 1 چشمه

تعداد منابع آب قابل بهره بهره برداري: 35 مورد

نوع پمپ مورد استفاده : الکترو پمپ شناور

دبي: 550M3

مساحت موتورخانه: 1043 m3

حجم مخازن هوايي آب: 2450 m3

حجم مخازن زميني آب: 4130 m3

طول خطوط شبکه داخلي:

آزبست:14 کيلومتر

پلي اتيلن: 450 کيلومتر

پي وي سي: 55 کيلومتر

طول خطوط انتقال

5 کيلومتر آزبست و 230 کيلومتر پلي اتيلن



15


اين تصفيه خانه مجهز به آزمايشگاه کنترل کيفي آب است که کليه آزمايشات مربوط را در حد استاندارد انجام مي دهد. از جمله وظايف آزمايشگاه مي توان :
? کنترل عملکرد بهينه فرآيند تصفيه آب در کليه مراحل.
? تعيين ميزان تزريق گاز کلر و مواد شيميائي براي تصفيه اب با توجه به ميزان آب خام ورودي از سدها و انجام آزمايشات مربوطه.
? کنترل کيفيت آب تصفيه شده خروجي برابر استانداردهاي جهاني را نام برد.

بررسي مشکلات و نواقص موجود:

کمبود آب در روستاها به دليل قرار گرفتن در منطقه خشک به خصوص در منطقه نوار مرزي

راهکارها:

پروژه فجر نوار مرزي ،مجتمع شهيد رجائي و شير آباد براي 90 روستا اجرا خواهد شد.

کنترل کيفيت آب شرب در سطح آزمايشگاه هاي شرکت آب و فاضلاب کشور بر اساس استاندارد ملي شماره 1053 موسسه ملي استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران با عنوان ويژگيهاي فيزيکي و شيميايي آب شرب صورت مي گيرد.

بر اساس الزامات موجود در اين استاندارد کيفيت شيميايي آب شرب بايد در دو پريود زماني شش ماهه در طول سال مورد ارزيابي قرار گيرد. از انجايي که در مقوله شيمي کيفيت آب استحصالي از منبع تامين مطرح است به همين دليل اين نمونه ها مستقيما از خروجي چاه قبل از کلر زني اخذ مي شود .

هدف از کنترل کيفيت آب آشاميدني:

v تشخيص بموقع هر گونه تغيير در کيفيت آب آشاميدني

v تشخيص آبهايي که در سيستم آبرساني از کيفيت استاندارد مورد نظر برخوردار هستند.

v تشخيص نقاط يامناطق آلوده (درصورت وجود) بخصوص درمواقع اپيدمي .

v تعيين دامنه تاثير آبهاي آلوده اي که به منابع آب آشاميدني افزوده ميشوند.



16


v تعيين ميزان آلودگي در آب.

v ارزيابي ميزان تاثير اقداماتي که در جهت بهبود کيفيت انجام ميگيرد.

v تدوين دستورالعمل يا استاندارد براي آب بامصارف مختلف بهداشتي.

v تدوين ضوابط ومقرارت درزمينه کيفيت وکميت آب آشاميدني.

v اقدامات کنترلي براي رفع ياپيشگيري از آلودگي آب آشاميدني.

v اقدامات هشدار دهنده در مواقع ضروري.

طبق قانون (( کنترل کيفيت آب آشاميدني عمومي از نقطه آبگير تامصرف به عهده وزارت بهداشت ،درمان وآموزش پزشکي ميباشد )) که دراين راستا اقدامات زير توسط بهداشت محيط انجام ميگيرد:

v نمونه برداري ميکروبي از آب آشاميدني شبکه هاي لوله کشي، منابع ، مخازن ذخيره آب شهرها وتصفيه خانه هاي آب.

v نمونه برداري ميکروبي از منابع ،مخازن وشبکه هاي لوله کشي آب آشاميدني روستاهاي تابعه شهرستان .

v کنترل وسنجش کلر باقيمانده در مناطق شهري وروستايي بطوريکه ميزان کلر باقيمانده ، درکليه نقاط شبکه در حد استاندارد ( 5/ 0 - 8/0 ) PPMباشد.

v نمونه برداري شيميايي ازکليه منابع آب وشبکه هاي لوله کشي آب شهري. ( شش ماه يکبار )



17


v نمونه برداري شيميايي ازکليه منابع آب وشبکه هاي لوله کشي آب روستايي. ( دو سال يکبار )

v آموزش روشهاي ساده گندزدايي آب آشاميدني به کليه روستائيان از طريق بهورزان. ( جوشاندن ، استفاده از کلر مادر )

v نظارت وکنترل بهداشتي آب آشاميدني وآب مصرفي کارخانه هاي يخسازي و نمونه برداري ازيخسازي ها در در محل توليد و عرضه

v کنترل وپيگيري جهت نصب علائم هشدار دهنده در: پارکها ، ترمينالها ، گورستانها ، بلوارها ،خيابانها وساير اماکن مشابه بمنظور عدم استفاده ازآب فضاي سبز جهت مصارف شرب وپيگيري جهت تامين آب سالم وبهداشتي درمکانهاي مذکور.

v کنترل بهداشتي آبخوريهاي داخل شهر،خيابانها ،معابر عمومي ومسير راهها.

v کنترل بهداشتي جايگاهها ومراکز فروش يخ درکليه نقاط شهر.

v کنترل کيفي آب قنوات ،چشمه هاوسايرمنابع آب مسيرراهها .

v کنترل کيفي آب آشاميدني درترمينالها وپايانه ها .

v کنترل بهداشتي استخرهاي شنا از نظر بهداشت محيط وکنترل کيفي آب مورد مصرف در استخرها.

v کنترل بهداشتي آبهاي معدني در جهت رعايت استادارد هاي تعيين شده براي آبهاي معدني

v کنترل بهداشتي آب دررستوران وبوفه قطارها، هواپيماها



18


v کنترل کيفي آب مورد استفاده دانش آموزان درمدارس .

کنترل کيفي کليه مراکزي که از مخازن ذخيره خصوصي جهت تامين فشار آب استفاده مي کنند.

کنترل کيفي آب کليه کارخانجات توليد کننده مواد غذايي قبل از شروع به کار کارخانه

ژنراتور برق اضطراري

اين تصفيه خانه مجهز به ديزل ژنراتور برق اضطراري به قدرت 280 کيلووات است که مي تواند ظرف 50 ثانيه پس از قطع برق شبکه وارد مدار بهره برداري شود. در اين مدت هيچ خللي به سيستم بهره برداري تصفيه خانه وارد نمي شود و سيستم مي تواند بکار خود ادامه دهد



19


روش كلر زني مخازن آب
كلرينه كردن آب مخازن: ابتدا حجم مخزن را معين نموده، سپس به ازاي هر متر مكعب ( 1000ليتر ) آب از 3 تا 5 گرم پـــــــودرپركلرين استفاده مي شود. كلرينه كردن مخازن به روشهــاي دستي و مكانيكي انجام مي شود كه در روش دستي لازم است حتماً پس از اضافه كردن محلول كلر آب مخزن به هم زده شود. بعد از گذشت نيم ساعت در صورت مناسب بودن نتيجه كلرسنجي آب قابل مصرف است قابل ذكر است كه نتيجه كلرسنجي در كليه ساعات شبانه روز و در نقاط مختلف شبكه لوله كشي بايد در حد مطلوب باشد . حد مطلوب آخرين شير مصرفي شبكه( ./ 8 تا 1 PPM (.
طرز تهيه و استفاده از محلول کلر مادر
از ترکيب سه قاشق مرباخوري- ( ?? گرم )از پودر پرکلرين??درصد در يک ليتر آب ، کلر مادر بدست مي آيد که بايد در يک بطري تيره رنگ يا پوشيده با کاغذ آلومينيوم نگهداري شود . ? تا ? قطره از اين محلول کلرمادر در يک ليتر آب بمدت ?? دقيقه آنرا بهداشتي و قابل شرب مي نمايد .

نحوه گندزدايي مخازن تعمير شده و يا جديدالاحداث:
طبق جدول زير مقدار كلر مورد لزوم محاسبه گردد.

حجم مخزن به متر مكعب 100 200
درصد خلوص كلر 70 70
كلر مورد مصرف به كيلو گرم 3/4 6/8
ساعت ماند كار 12 12
قبل از گند زدائي، جدار داخلي مخازن با برس سيمي تميز و شست وشو گردد و با توجه به حجم مخزن به ازاي هر متر مكعب 43 گرم پركلرين 70 درصد به صورت محلول آماده نمود. بعد از اين مرحله چندين بار با آب مخزن را شستشو مي دهيم



-کلرور:

با استفاده از روش تيتراسيون بوسيله ديجيتال تيتراتور اندازه مي گيريم روش کار به اين صورت مي باشد که ابتدا از نمونه مورد نظرcc 50 در ارلني مي ريزيم بعد به آن ريجنت cl را مي افزاييم که در بسته کوچک مي باشد اين ريجنت Diphenyl Carbazone مي باشد محلول آماده را بوسيله ديجيتال تيتراتور تيتر مي کنيم ابتدا تيترانت را به سر وسيله وصل مي کنيم تيترانت ماN 05 0 /0± 2،25 Mercuric Nitrate مي باشد. ديجيتال تيتراتور ما محلول را بر حسب meq/lit تيتر مي کند به محض تغيير رنگ محلول به صورتي، نمونه عدد مورد نظر را روي ديجيتال تيتراتور ميخوانيم و يادداشت مي کنيم.

سولفات :



33


_سولفات را با استفاده از Colorimer 700 DR اندازه مي گيريم. ابتدا دستگاه 700 DR را در طول 680 تنظيم کرده سپس در سل مربوطه cc از10 نمونه ريخته و ريجنت( 4 sulfaver ) را به آن مي افزاييم و به مدت پنج دقيقه صبر ميکنيم و در سل مربوط به شاهد cc10 آب مقطر مي ريزيم. حال سل شاهد را در دستگاه گذاشته و با زدن دکمه ZERO صفر مي کنيم سپس سل شاهد را بيرون آورده سل نمونه را در دستگاه مي گذاريم و دکمه READ را مي زنيم عدد روي دستگاه را مي خوانيم ميزان سولفات را نشان مي دهد بر اساس mg /l .

هنگامي که دستگاه پيغام Over range مي دهد بايد نمونه با آب مقطر به نسبت 4 به 1 رقيق شود ( 4 سي سي آب مقطر و 1 سي سي نمونه ) چون حجم برداشتي بايد cc10 باشد پس هر دو نسبت را دو برابر مي کنيم يعني 8 سي سي آب مقطر + 2 سي سي نمونه .دقت کنيد شرايط شاهد هم بايد عينا همين طور باشد . در گزارش يک ضريب 5 (5× ) کنار عدد مي نويسيم که مشخص شود رقيق سازي شده است .

- ميزان بيکربنات :

قليايت را نيز با استفاده از ديجيتال تيتراتور يعني روش تيتر کردن مانند cl تعيين مي کنيم با اين تفاوت که ريجنت ما در اينجا

Bromcresol Green – Methyl Red indicator powder مي باشد و تيترانت ما : Sulfuric Acid 1/6 N مي باشد که تا تغيير رنگ صورتي تيتر مي کنيم (meq /l ).

- نيتريت :

دستگاه را در طول موج 371 تنظيم کرده 2 عدد سل تميز برميداريم حال cc10 از نمونه را در هر دو سل مي ريزيم به يکي از سلها ريجنت 3Nitriver را مي افزائيم و به مدت 20 دقيقه زمان مي گيريم اين همان نمونه ما مي باشد بعد از گذشت 20 دقيقه شاهد را در دستگاه گذاشته دستگاه را صفر مي کنيم سپس سل نمونه را در دستگاه گذاشته دکمه Read را مي زنيم عدد روي دستگاه را مي خوانيم که ميزان نيتريت است (mg /l ) .

- نيترات :



روش تعيين ميزان نيترات همانند نيتريت مي باشد با اين تفاوت که دستگاه را در طول موج 355 تنظيم کرده و ريجنت مورد استفاده 5 Nitraver است و نمونه را به مدت 5 دقيقه مي گذاريم (mg /l ) .

فسفات :

دستگاه را در طول موج 490 تنظيم کرده و به سل نمونه cc10 از نمونه ريخته و يک بسته ريجنت فسفات را به آن مي افزاييم و 5 دقيقه زمان مي گيريم شاهد cc10 از نمونه است دستگاه عدد را بر مبناي (mg /l) مي خواند .

سيليکات :

دستگاه را در طول موج 656 تنظيم کرده به سل نمونه cc10 از نمونه را ريخته ريجنت شماره يک و دو که به صورت پودر مي باشد در سل نمونه مي ريزيم سپس بعد از 10 دقيقه پودر شماره 3 را ريخته دو دقيقه زمان مي گيريم شاهد خود نمونه است دستگاه عدد را بر مبناي (mg / l ) نشان مي دهد .