گزارش کارآموزی زراعت و اصلاح نباتات،جهاد کشاورزی شهرستان گنبد

گزارش کارآموزي زراعت و اصلاح نباتات-جهاد کشاورزي شهرستان گنبد در 22 صفحه ورد قابل ويرايش


فهرست مطالب :

مقدمه وتشکر................................................................................................ 1



مبارزه بيولوژيک ...........................................................................................2



مبارزه با کنه درمزارع سويا.............................................................................. 4



طرح مبارزه با مگس زيتون ............................................................................. 4



مبارزه با آفت کرم قوزه پنبه ...............................................................................5



مبارزه با آفات وبيماريهاي برنج در منطقه ..............................................................5



مبارزه بابيماري خطرناک بلاست .......................................................................6



مبارزه باتريپس پنبه ........................................................................................6



مبارزه برعليه بلايت باکتريايي ...........................................................................8



علائم بيماري ........................................................................................... ....8



مديريت بيماري ........................................................................................... 10



گزارش روزانه کارآموزي ................................................................................11





مقدمه وتشکر :

حمد وسپاس ايزد منان راکه باالطاف بيکران خودقدرت بيان و نوشتن رابه من آموخت .

کارآموزي ، همانطور که از نامش پيداست ، يعني کارآموختن وهنري يادگرفتن .معمولاً دانشجويان در پايان تحصيلات دانشگاهي خود واحدي را با نام کارآموزي مي گذرانند که مطابق با رشته دانشگاهي خوددريک واحد صنعتي يا اداري مشغول بکارمي شوند و بصورت عملي تمامي دروسي که بصورت تئوري گذرانده اند درآن واحدبصورت عملي کارميکنند .ودر پايان کارملزم هستند گزارشي از فعاليت خود درآن واحد را ارائه دهند .

اينجانب نيز بعنوان يک دانشجوي سال آخر رشته کشاورزي ملزم به گذراندن اين واحد دانشگاهي بودم.فعاليت کاري من بمدت 45 روز درمديريت جهادکشاورزي شهرستان گنبدکاوس(واحدحفظ نباتات ) بودوفعاليت کاري اين واحد دررابطه با مبارزه شيميايي و بيولوژيکي باآفات وبيماريهاوعلفهاي هرز مزارع بود که نکات بسيارقابل توجه ومفيدي رادربازديدهاي مختلف از مزارع به من آموخت که سعي ميکنم خلاصه اي از اين بازديدها را بيان کنم .









مبارزه بيولوژيکي ( طرحي نو درکاهش مصرف سموم کشاورزي )

مصرف بي رويه سموم شيميايي در يکي ، دو دهه اخير واثرات پايداري بسياري از اين سموم در خاک افزايش مرگ وميرهاي ناشي ازمسموميت هاموجب پيدايش زمينه هائي درجهت پرورش وتکثيرحشرات شده که دشمنان طبيعي آفات زراعي محسوب شده وباتغذيه وتخم گذاري برروي بخشي ازبدن آفت باعث نابودي اين آفت ميگردند که آنرامبارزه بيولوژيک مي نامند .

باتوجه به اينکه منطقه گنبد و دشت براي هرنوع کشتي مناسب است و بدليل شرايط مساعد آب وهوائي زراعت پنبه کشت غالب اين منطقه ميباشد ونيز بدليل اينکه پنبه در طول رويش خود در مزرعه امراض وآفات گوناگوني را ميزباني ميکند و کنترل آلودگي ، سمپاشيهاي متعددي رامي طلبد واقداماتي در زمينه پرورش زنبورتريکوگراما جهت پارازيت کردن تخم کرم قوزه که از آفات مهم پنبه مي باشد و پرورش زنبور براکون جهت پارازيت کردن لارو کرم قوزه انجام شده است و نيز جهت مبارزه با تخم ساقه خوار و آفات شالي از زنبور تريکوگراما ومبارزه با آفات سويا نيز استفاده شد .

شناخت زنبور تريکوگراما :

نحوه پارازيت کردن زنبور تريکوگراما :

زنبور ماده با ايجاد سوراخ درپوسته تخم کرم قوزه ، زندگي خود را آغاز ميکند وضمن تغذيه از داخل تخم ميزبان يک يا چند عدد زنبور تريکوگراما خارج ميشود دوره زندگي در داخل تخم در شرايط خوب حدود 8 - 7 روز ميباشد .

شرايط رهاسازي زنبور تريکوگراما در مزارع پنبه :

همانطور که سمپاشي در هواي خنک وصبح زود يا عصر پس از رفع گرماي شديد بايد صورت گيرد . براي رهاسازي زنبور تريکوگراما شرايطي خاص لازم است که مهمترين آنها عبارتند از :

1 - رهاسازي بايد صبح زود قبل ازبروزگرماي شديد ياغروب صورت گيرد .

2 - در مناطقي که فاصله آنها باانسکتاريوم نسبتا ً زياد است جهت جلوگيري ازتلفات زنبو ر آنها را در يخدان حمل ميکنند .

3 - در موقع نصب تريکوکارتها بايد سعي شود که آنها نزديک به سطح زمين نباشند چون ممکن است طعمه مورچه ها شوند ونيز در معرض نور شديد آفتاب نباشند .

4 - اگر بعد از رهاسازي بارندگي شد بايد رهاسازي مجدداً تکرار شود

روش هاي رهاسازي : در شرايط فعلي رهاسازي به دوصورت انجام مي شود :

2





1 - رهاسازي با تريکوکارت :

در اين روش ورقه هاي محتوي مرحله شفيرگي وزنبور هاي درحال خروج رادرروي کارتهائي

باابعاد 4*2 سانتيمتر مي چسبانند که در هر بسته آن 100 کارت وجود دارد که حدود 1 گرم وزن دارد و بطورکلي برحسب شدت ميزان آلودگي براي هرنسل کرم قوزه 3 نوبت رهاسازي بافاصله 7 تا 10 روز انجام ميدهيم و سپس 2 نوبت آمار برداري يکي روز سوم و ديگري روز پنجم رهاسازي انجام ميشود درهرآماربرداري حدود 100 عدد تخم هاي سياه شده را جمع آوري و به انسکتاريوم تحويل داده ميشود ، شعاع پرواز زنبورها حدود 5 تا 50 متر است و کارتهاي زنبور را بفاصله 5 متر از يکديگر درمزرعه روي بوته هاي پنبه مي چسبانند .( دز 4 گرم در هکتار در پنبه و 1 گرم در شالي و 2 گرم در هکتار در ذرت ميباشد).

2 - روش دوم رهاسازي با خاک اره ميباشد که کمتر انجام مي شود .

زنبور براکون :

شرايط رهاسازي براکون : شرايط رهاسازي بد ين صورت است که در صبح زود يا غروب صورت ميگيرد .

زنبورهاي ذخيره شده در يخچال را چند ساعت قبل از رهاسازي از يخچال بيرون آورده و آنها را تغذيه داده وسپس به مزرعه انتقال دهيد .

نحوه رهاسازي :

براي هر هکتار حدوداً 1000 -800 عدد زنبور براکون برحسب شدت آلودگي در نظر ميگيريم و زنبورهاي براکون در داخل 2 ظرف به مزرعه انتقال ميگردند واين دو ظرف رادرمزرعه برحسب شدت آلودگي قرارداده وسپس در آنها را بر مي داريم و زنبورها را رها ميکنيم .

نحوه مبارزه :

حشرات ماده قبل از تخم گذاري روي لارو کرم قوزه بانيش زدن آنرا فلج ميکنند وبدين صورت که ابتدا خرطوم خود را وارد بدن لارو کرم قوزه نموده ونوعي بيماري وارد بدن لارو نموده وآنرا فلج مي کنند سپس شروع به تخمگذاري بر روي ميزبان خود مي نمايند، تخم هاي خود را بطور تک تک يا دسته جمعي در روي حلقه هاي بدن لارو کرم قوزه قرار مي دهند تخمها پس از 24 ساعت تبديل به لارو ميشوند لارو پس از 48 ساعت بر حسب شرايط محيط تبديل به شفيره مي شود اين شفيره ها که درکنار لاشه ميزبان افتاده اند پس از 10 - 7 روز تبديل به زنبور بالغ براکون مي شوند

3





مبارزه با کنه در مزارع سويا :کنه از جانوراني مي باشد که ازگروه تارتنان ميباشد وبصورت ريز ومعمولاً زردرنگ مي باشند

ويکي از آفات مهم در زراعت سويا بشمار مي رود که بدليل کشت سويا بصورت وسيع در منطقه اين آفت نيزگسترش يافته بود .البته کنه ها معمولاً به قسمتهايي از مزارع سويا که در کنار جاده ها ودرمعرض گرد وغبار هستند آسيب وارد مي کنند واگر شدت آسيب زياد بود مي توان از کنه کش ها مثل نئورون و اومايت استفاده شود .

طرح مبارزه با مگس زيتون :

يکي از طرح هايي که در آن شرکت داشتم طرح مبارزه بامگس ميوه زيتون بود.

مگس زيتون يکي ازآفات مهمي است که دراکثر نقاط زيتون خيز دنيا وجود داشت ودرسال جاري در دو استان زيتون خيز گيلان وگلستان مشاهده شد واين حشره خسارات زيادي به ميوه هاي زيتون وارد ميکند وبه ساير ميوه ها حمله نميکند و اختصاصاً در روي زيتون فعاليت ميکند .

حشره کامل اين آفت مگس کوچکي است بطول 5 ميلي متر که سر آن به رنگ زرد مايل به قرمز که در قسمت صورت کمرنگ است وسطح بدن داراي موهاي زردرنگي است.

اين مگس همانند ساير مگس ها داراي چهار مرحله زندگي ميباشد که بصورت تخم ، لارو (کرم) ، شفيره وحشره بالغ مشاهده مي شود . پس ازآنکه حشره بالغ ماده تخم خود را برروي ميوه گذاشت بوي خاصي ازميوه متصاعد ميشود که مگس هاي ديگر روي آن تخم نمي گذارند . و2 تا3 روز بعد تخم بازشده و کرم شروع به تغذيه از گوشت ميوه زيتون ميکند . اين عمل باعث ريزش ميوه ها قبل

از برداشت و کاهش کيفيت روغن زيتون ميشود . يک لارو مي تواند 150 گرم از گوشت ميوه را مورد مصرف قرار دهد .اين حشره درهرنسل مي تواند تا400 تخم بگذارد ودرشرايط مساعد 2 تا 3 نسل درسال دارد . ولي شدت فعاليت آن در پائيز بيشتر است . مگس ميوه زيتون زمستان رابصورت حشره کامل وشفيره درعمق 5 تا 6 سانتي متري خاک مي گذارند . واز اول ارد يبهشت ماه مجدداً به فعاليت خود ادامه مي دهد . براي مبارزه با اين حشره روش هاي مختلفي وجود دارد مانند استفاده

از تله فرمون جنسي اختلال درجفتگيري ، دورکننده ها ،تکنيک نرعقيمي ، استفاده از دشمنان طبيعي ، طعمه مسموم (پروتئين هيدروليز )،اختلال درباکتري همزيست و استفاده ازسموم انتخابي ميباشد . توصيه :- براي جلوگيري از گسترش آلودگي باغات ميوه خود از ورود محصول زيتون ساير مناطق خودداري فرمائيد .

4





- براي جلوگيري از افزايش خسارت ، برداشت زود هنگام کل محصول وتبديل سريع آن به کنسرو توصيه ميشود .

مبارزه با آفت کرم قوزه پنبه

يکي از آفات مهم پنبه درمنطقه کرم قوزه مي باشد که به گياهان ديگر ازجمله گوجه فرنگي ، ذرت ، نخود و بادمجان نيزحمله مي کند .

درمنطقه دراواخرفروردين ماه تخمريزي نسل اول روي علفهاي هرز و گوجه فرنگي وبادمجان وبه ندرت روي پنبه هاي زود کاشت مشاهده شده بود .

لاروهاي جوان پس ازخروج ازتخم ابتداازپارانشيم برگ تغذيه نموده ورگبرگهاراباقي ميگذاردسپس به غنچه گل وقوزهحمله کرده وباسوراخ کردن قوزه ها و ورود به داخل آنها از الياف پنبه تغذيه مي کند قوزه ها باقي مانده و طول آن نيز کوتاهتر است هم کيفيت وارزش خود را از دست مي دهند .

هر کرم لارو مي تواند 20 - 6 غنچه وقوزه را مورد حمله قرار دهد .

براي مبارزه شيميايي در برابر اين آفت 5 - 4 نوبت سمپاشي توصيه مي گردد . در منطقه از سموم آوانت وو لاروين وآندوسولفان استفاده گرديد وحداقل فاصله بين دو سمپاشي 15 - 12 روز طول کشيد تاثير سموم يادشده برکنترل اين آفت مثبت بود.

مبارزه با آفات وبيماريهاي برنج در منطقه :

کرم ساقه خواربرنج ، يکي از آفات مهم برنج که درمنطقه در اين فصل مشاهده شد ومعمولاً درتاريخ

26/4/84 تخمريزي پروانه کرم ساقه خوار درمنطقه مشاهده شدوآفت آن 3 - 2 نسل داردکه تخم گذاري نسل اول درخزانه دراوايل انتقال نشا به مزرعه شروع وتاپايان نشا ادامه داشت دوران لاروي نسل اول 40 - 35 روز ادامه داشت . علائم خسارت دراين نسل بازردشدن وخشکيدگي برگهاي مياني ظاهر ميگردد .وقتي لاروها به ساقه درموقع خوشه دهي حمله مي کنند باعث ميشوند کهدانه تشکيل نشود وخوشه سفيد مي شود.

براي مبارزه شيميايي عليه کرم ساقه خوارشالي (نسل اول ) گرانول 10% حدود 15 کيلوگرم درهکتار توصيه گرديد وبراي نسل دوم نيز گرانول 10% 20 کيلوگرم درهکتار گرانول 50% 40 کيلوگرم درهکتار پادان 30 کيلودرهکتار وريجنت 2% نيز 20 کيلو درهکتار توصيه مي شود نسل سوم اين آفت نيز دراواخر خردادماه درمزارع منطقه مشاهده گرديد .

مبارزه با بيماري خطرناک بلاست : بيماري پلاست نيز در برخي مزارع مشاهده گرديد و جهت


کنترل آن بعد ازخوشه دهي زماني که 30% يا 3/1 گلدهي انجام شد توصيه سمپاشي مي گردد.

بکار بردن ازت زياد بدون توجه به مصرف فسفر و پتاس باعث شدت بيماري بلاست مي گردد شالي مزارعي که مقدار زيادي ازت دريافت کردند داراي سلول هاي سيليسي کمتري هستند و مقاومت در مقابل بيماري بلاست نشان مي دهند.

مصرف کودهاي پتاسه باعث کاهش اين بيماري مي گردد ولي اگر پتاسيم از ميزان لازم بيشترمصرف گردد در مزارع تشديد بيماري مشاهده مي گردد

پوسيدگي طوقه:

از ديگر بيماري هايي که در منطقه مشاهده مي گردد بيماري پوسيدگي طوقه که مهم ترين بيماري بذر زاد در شمال کشور است مي باشد.در مزرعه کشيدگي بوته همراه با باريک و زرد شدن برگها از علائم بارز اين بيماري است علائم رنگ پريدگي به وضوح در برگهاي انتهايي قابل رويت است که نهايتا مرگ گياه را در پي دارد.افزايش زاويه بين برگهاي انتهايي با محور ساقه و ايجاد ريشک هاي نا بجا از بند هاي بالاي طوقه از علائم ديگر اين بيماري است.

مبارزه با تريپس پنبه :

تريپس بانام فارسي بال ريشکداريا حباب دار با داشتن زندگي نسبتاً پنهاني روي گياهان ميزبان کمتر مورد توجه بوده ولي خسارت آن بالاخص دراول فصل رويشي قابل توجه ودراکثر موارداقتصادي است اين آفت تحت عنوان تريپس پياز ياتوتون درمناطق پنبه خيز کشور ازجمله آفات مهم پنبه است .

اين آفت داراي طيف گسترده ميزباني بوده وزراعتهاي پنبه ? چغندرقند ? سيب زميني ? گوجه - خيار- خربزه ? لوبيا ? نخود ? توتون ? کلم ? گل کلم ? بادمجان ? کرفس ? شلغم ? جعفري ? بادام زميني ? کتان و کنف رامورد حمله قرار مي دهد .





مورخه :1 / 5 /

فعاليت کاري :بدليل استقبال فراوان کشاورزان در روز گذشته تمام قراردادها بسته نشده بود که بقيه کاردراين روز انجام شد وضمن انجام اين اين کار چندين نامه اداري نيز که بايد درذولکن هاي مخصوص به خود بايگاني مي شد که انجام شد

نتيجه فعاليت :

امروز به معناي واقعي بايگاني کردن نامه هاي اداري راکه برطبق عنوان هاي آنها در ذولکن هاي مخصوص خودانجام مي شد رايادگرفتم که به نوبه خود جالب بود .



مورخه :2 / 5 /

فعاليت کاري :روزکاري شلوغي نداشتم ومن با توجه به يادداشتن کاربا کامپيوتر به کمک وراهنمايي مهندس بخش چند نامه اداري راتايپ کردم .

نتيجه فعاليت :

متاسفانه بيشترافراد درنوشتن نامه هاي اداري بامشکل روبه روهستند ومن نيز ازاين قائده مستثني نبودم که دراين روز بانوشتن تعدادي ازنامه هاي اداري آشنا شدم .



مورخه :3 / 5 /

فعاليت کاري :دراين تاريخ جهادباگذاشتن کلاسي ترويجي براي تمام کشاورزان ومجريان ومسئولاني (واحدحفظ نباتات ) دررابطه باطرح بيولوژيک همه رادعوت کرده بودکه من نيزازفرصت استفاده کردم وبه اين کلاس رفتم ، واين کلاس به مدت طولاني ادامه پيدا کردو بعدازاتمام کلاس هم ،چند نامه اداري بود که تايپ کردم .







نتيجه فعاليت :

آشنايي کامل باچگونگي اجراي طرح مبارزه بيولوژيک واينکه طرحي نو درکاهش مصرف سموم در کشاورزي بود وبمنظورسالمسازي محيط زيست وبراي ايجاد تعادل بين حشرات مفيد وآفات مختلف وکاهش هزينه توليد زراعي درواحد سطح باجلوگيري ازسمپاشي هاي بي رويه انجام مي شود .



مورخه :4 / 5 /

فعاليت کاري :دراين تاريخ من وبقيه مهندسين ،مسئول دريافت وثبت کدهاي مربوط به کارتونهاي محتوي تريکوکارتها بود وقراردادن کارتونها درفريزر براي جلوگيري ازتلفات زنبورهابود .وکارخاص ديگري نداشتم

نتيجه فعاليت :

من تا آنروز ازنزديک زنبور تريکوگراما وبراکون رانديده بودم وبراي اولين باربودکه آنها رامي ديدم وآشنايي تريکوکارت که کاغذهايي سبزرنگ مقوايي شکل بود که زنبورها درروي آنها قرارمي گرفتند .



مورخه :5 / 5 /

فعاليت کاري :دراين روز برنامه بازديد ازچند مزرعه سويا را داشتيم که من نيز بهمراه يکي از مهندسان واحد بنا به درخواست چندکشاورز رفتيم مزارعي که بازديدکرديم در روستاي ايمر واقع بود وتمامي حاشيه مزارع که درمجاورت با جاده ها بود علائم خسارت مشاهده مي شد که مهندس بابررسي علائم کليه مزارع مورد حمله کنه قرار گرفته است .

نتيجه فعاليت :

يکي ازروزهاي بسيارمفيد کارآموزي من بود وبطورکاملا واضح کنه را که بسيار ريز وبرنگ زرد تا تيره بر پشت برگها بودند رامشاهده کردم واين موضوع راياد گرفتم که معمولا کنه ها حاشيه مزارعي که در مجاورت جاده ها قرار دارند رامورد حمله قرارميدهندوگردوغبار نيز باعث گسترش اين آفت مي شود واينکه بمنظور مبارزه شيميايي باکنه هااز کنه کش هايي مثل نئورون واومايت مي توان استفاده کرد .



مورخه :6 / 5 /

فعاليت کاري : فعاليت کاري من در اين روز بسيار کم وحتي مي شود گفت هيچ بود و فقط به مطالعه بروشور

هايي که ازطرف کارخانه هاي سم سازي به جهاد آورده شده بود پرداختم .

نتيجه فعاليت :

آشنايي با تعدادي ازسموم تماسي وسيستميک ونحوه عمل آنها ودز مصرفي آنها درهکتار بود .



مورخه :8 / 5 /

فعاليت کاري : برنامه بازديد از مزارع پنبه که طرح بيولوژيک در حال اجرا در آنها بود را داشتيم (براي نظارت براجراي صحيح رهاسازي زنبورها )

نتيجه فعاليت : آشنايي بانحوه رهاسازي زنبورها که معمولا بايد درهمان اوايل صبح ويا غروب انجام مي شد

وتريکوکارت هاي حاوي زنبورها رابايد هر پنج متر ازهم به شاخ وبرک ها مي چسباندند که بعد از کمي گرم

شدن هوا زنبورها کم کم بيرون آمده وشروع به پرواز مي کردند .



مورخه :9 / 5 /

فعاليت کاري : دراين تاريخ نيز فعاليت من بسيار سنگين بود ومن وبقيه مهندسان مشغول تقسيم وتوزيع زنبور به کشاورزان بر طبق هکتار زميني که داشتند بوديم .

نتيجه فعاليت :

آشنايي با دزمصرفي زنبورها درهرهکتار ازمزارع بود که در شالي به ازاي هرهکتار يک گرم تريکوکارت (صدعددتريکوکارت )در هرمرحله و در زراعت سويا و پنبه وذرت در دو مرحله اول به ازاي هر هکتار دو گرم ( دويست عدد تريکوکارت ) توزيع شد .