گزارش کارآموزی شركت توليدي بافت آزادي

گزارش کارآموزي شركت توليدي بافت آزادي در 269 صفحه ورد قابل ويرايش


مشخصات كلي كارخانه :

شركت توليدي بافت آزادي ( ساكاي سابق ) سهامي عام در تاريخ 1384/03/06 تحت شماره ثبت 9228 در اداره ثبت شركتهاي تهران به منظور توليد و عرضه پارچه هاي كشباف ، تاري پودي بصورت رنگي و چاپي و انواع پرده هاي تور و فعاليتهاي بازرگاني مرتبط با آنها به ثبت رسيده است و محل شركت در بازار دالان اميدالملك و با ظرفيت توليد سالانه 400/000 متر انواع پرده ، توري و پارچه مبلي و دستكش بوده است . فعاليت اصلي شركت طبق ماده 2 اساسنامه آن ايجاد و تاسيس و اداره كارخانجات توليدي نخ ، بافندگي و تكميل پارچه مي باشد .

اين شركت در تاريخ 1356/01/25 به شركت سهامي عام تبديل و در تاريخ 1370/11/21 در سازمان بورس اوراق بهادار پذيرفته شده ( قبل از انقلاب اسلامي اين شركت ، يك شركت خصوصي بوده است ) .



شرح درصد سهام

1) سازمان ملي گسترش مالكيت واحدهاي توليدي 36.51

2) شركت سرمايه گذاري ملي ايران 9

3) خانواده سادات تهران 27.6

4) خانواده پوركاظمي 26.89

100

نحوه اداره شركت پس از پيروزي انقلاب اسلامي :

اداره شركت بافت آزادي پس از انقلاب اسلامي به استناد ماده واحد 6738 به عهده مديريت دولتي قرار گرفت و در سال 1362‌ با توجه به زيان انباشته در اجراي ماده 141 قانون تجارت ، سرمايه شركت از مبلغ 1/200/000/000 ريال به مبلغ 5/000/000 ريال تقليل و در سال 1363 سرمايه شركت از مبلغ 5/000/000 ريال به مبلغ 5/000/000/000 ريال افزايش يافت و در اسفند ماه همان سال در سازمان بورس و اوراق بهادار پذيرفته شد و سهام 54/97 درصد مربوط به سازمان صنايع ملي ايران در تاريخ 1374/04/12 در سازمان بورس و اوراق بهادار به كارگران شركت و بخش خصوصي واگذار شد و به دليل اينكه عملكرد شركت از سال 1377 منجر به زيان گرديده ، معاملات سهام شركت در سازمان بورس اوراق بهادار تهران به حالت تعليق درآمده است .



تركيب سهامداران درصد سهام

1) سازمان خصوصي سازي ( اصالتاً و وكالتاً ) 27

2) شركت سرمايه گذاري ملي ايران 9

3) خانواده ميراحمدي 28

4) كارگران و سهامداران ديگر 36

100





اين شركت داراي دو بخش جداگانه مي باشد : 1) بافت (1) 2) بافت (2)

كارخانه بافت (1) داراي بخشهاي چاپ تخت ، تكميل ، تعميرات شامل ، تراشكاري ، فرز كاري و… مي باشد .

كارخانه بافت (2)‌ داراي بخشهاي گردباف ، كتن ، راسل ، وارپينگ ،‌ ژاكارد ، برودري ( BRODERI) مي باشد به علاوه قسمت چهارلاتابي ، سيستم اداره كننده هيات مديره مي باشد كه تصميمات اصلي توسط آن اتخاذ مي شود كخ تحت نظارت اين هيات مديره ،‌ مديرعامل مسئوليت كارخانه ره به عهده دارد كه در حال حاضر مديرعامل جناب آقاي قدكچيان مي باشد .

بخشهاي زير ، زير نظر مديرعامل مي باشد :

1) امورمالي و انبارها كه شامل حسابداري و انبارداري است.

2) امور بازرگاني و تهيه مواد كه امور مربوط به خريد و فروش و سفارشات كارخانه نيز مي باشد .

3) امور اداري و كارگزيني

4) امور فني و توليد كه شامل آزمايشگاه ،‌ بخش آمار و كنترل ، نگهداري و تعميرات نيز مي باشد .

5) بخش آموزشي كه به آموزش كارگران و كارمندان اشتغال دارد .

همچنين كارخانجات بافت آزادي داراي شوراي اسلامي كار مي باشد ، كه وظيفه آن دفاع از حقوق حقه كارگران و كارمندان و مرجع اختلاف كارگران و مسئولين مي باشد .

كارخانجات بافت آزادي ( بافت (1)‌ و بافت (2) ) بصورت مجزا اداره مي شوند يعني هر كارخانه بصورت مجزا داراي بخشهاي اداري و كارگزيني و مديريت جداگانه مي باشد . مديران هر قسمت زير نظر مديرعامل انجام وظيفه مي كنند . انبارهاي اين كارخانجات شامل : انبار قطعات يدكي ، انبار پارچه خام ، انبار محصول ، انبار زائدات و انبار رنگ و مواد مصرفي مي باشد .

در بخش بازرگاني ، تحويل سفارشات و فروش محصولات و بازاريابي جهت محصولات انجام مي شود .

مواد مورد نياز داخل كارخانه سعي مي شود حدالمقدور از داخل كشور تهيه شود ، در غير اينصورت از كشورهاي خارجي تامين مي شود .

كارخانجات بافت آزادي دو نوع محصول دارد :

1) بصورت سفارشات از شركتها ، افراد حقوقي يا كارخانجات ديگر است .

2) محصولاتي كه به سفارش خود شركت مي باشد كه در فروشگاه بافت آزادي به فروش مي رسد . اين نوع سفارشات دربرگه هاي سفارش با شماره سفارشات مشخص تامين مي گردد .

بخش مهم و حياتي كارخانه كه نقش بسزايي در سود دهي كارخانه دارد بخش آمار و كنترل كارخانه مي باشد كه كنترل و ثبت موارد در رابطه با توليد و انتقالات كالا دا به عهده دارد در اين قسمت آمار توليد هر سال را بصورت مجزا حسابرسي كرده و سود حاصله را محاسبه مي نمايد و منحني توليد و فروش هر سال را با سالهاي قبل مقايسه مي كند . در پايان لازم بذكر است كه اين كارخانه در كيلومتر 1 و 8 جاده كرج واقع شده است .



سالن وارپينگ :

اين بخش از آنجايي كه ابتداي كار است ، بسيار حائز اهميت است زيرا اگر بي دقتي و خطايي در اين بخش اتفاق افتد در بافت نيز مشكلات عديده اي ايجاد خواهد شد .

دماي سالن cْ25 – 35 و رطوبت آن 75 – 85% مي باشد .

بر اساس سفارشات سالن هاي راشل و كتن ، قرقرها را تهيه مي كنند كه بر اساس نوع بافت ، نوع نخ ، تعداد سرنخها و gauge ماشين متفاوت است . عمدتاً نخهاي نايلون به شكل flat و نخهاي پلي استر بصورت flat و تكسچره در اختيار اين بخش قرار داده مي شود .

عرض پارچه ها 4,3,2,1 متر مي باشد .

طول هر قرقره 0.5 m مي باشد كه بر اساس عرض پارچه مي توان از چند قرقره استفاده كرد . قرقره هايي كه در يك شانه قرار مي گيرند بايد هم متراژ و يك اندازه باشند ، در غير اينصورت نخ قرقره اي كه اختلاف طول دارد ، ايجاد ضايعات مي كند . عرض پارچه هاي راشل مي تواند 2،3 و يا 4 متر باشد ، بنابراين رباي عرض 4 متر ، 8 قرقره ، براي عرض 3 متر ، 6 قرقره و براي عرض 2 متر 4 قرقره نياز داريم كه اين قرقره ها بايد هم متراژ باشند .

از آنجايي كه gauge كتن بيشتر از gauge راشل است در نتيجه سرنخهاي كتن بيشتر است . در كتن معمولاً 580 تا 720 رشته يا سرنخ پيشنهاد و سفارش داده مي شود و در راشل معمولاً تعداد رشته ها 362 ،361،275 و … مي باشد .

نخها پس از باز شدن از روي بوبين و عبور از سه ناحيه كشش مسير زير را تا پيچيده شدن روي بيم ها (پله) طي مي كنند :

قفسه صفحه جداكننده شانه غلتك هدايت كننده شانه غلتك حاوي روغن شانه غلتك شانه شانه زاويه اي بيم (پله)

در اين سالن 10 عدد ماشن warp داريم در هر كدام از آنها مي توانيم از 600 بوبين استفاده كينم به جزء يكي از ماشينها كه در قفسه آن تا 720 بوبين هم جا ميگيرد . در اين بخش پله پيچي بصورت مستقيم انجام مي شود و نخها بصورت مستقيم از روي قفسه بر روي پله پيچيده مي شوند .

براي قفسه هاي ماشين شمار 1،5 و 6 مي توانيم از بوبين رزرو استفاده كنيم . در واقع براي همه قفسه ها
مي توانيم بوبين رزرو بگذاريم ولي گاهي اوقات شكل بوبين به گونه اي است كه نمي توان براي آن بوبين رزرو گذاشت يعني اندازه بوبين بزرگ است ، مثلاً بوبينهاي 900 متري كه به اندازه 3 بوبين 300 متري جواب مي دهد احتياجي به بوبين رزرو ندارد .

در هر دستگاه warp ، نخها بر روي دستگاه warp در قفسه ها سوار هستند و نخ روي راهنما قرار مي گيرد كه در اينجا كشش به نخ وارد مي شود . همه فيلامنتها از قسمتي تحت عنوان پين عبور مي كنند كه در واقع فيلامنت بين دو صفحه اي قرار مي گيرد كه وزني بر روي آن اعمال ميكند كه اگر بخواهيم وزنه را سبك كنيم روي سطح قرقره ناهمواري بوجود مي آيد .

در واقع براي ايجاد كشش و كشيدگي از يكسري پولكهايي استفاده مي شود كه وزني را روي نخ اعمال مي كند ، اين پولكها نبايد خشدار باشند زيرا نخ را زده دار مي كند ، كثيف هم نبايد باشند زيرا در اين حالت بين دو پولك فاصله ايجاد شده و مانع ايجاد كشش لازم و كافي به نخ مي گردد . اگر اين كشش نباشد نخ شل وارد سيستم مي گردد و در سطح قرقره ناهمواري ايجاد مي شود كه همين ناهمواري باعث فلامنت شكستگي و پرزدار شدن نخ مي گردد . نخ از يكسري مسيرهايي كه اصطلاحاً سراميكي يا چيني مي گويند عبور مي كند . پس از عبور نخ از بين پولكها ، هر نخي از درون يكسري تابلوهاي راهنما عبور مي كند كه از دورن تابلوي راهنماي اول 6 تار نخ عبور مي كند . از روي تابلو دوم و سوم به ترتيب تعداد نخهاي عبوري افزايش مي يابد و در ادامه از تابلوي سوم به روي تابلوي مركزي مي رود .

در هر قفسه در جهت عمودي 12 تار نخ داريم كه هر 12 تار بصورت يك رشته قرار مي گيرد كه پس از عبور از تابلوي مركزي بصورت دسته اي توسط دو غلتك هدايت بصورت صفحه اي هدايت مي شوند . در مسير نخ شانه هايي داريم كه از هر دندانه شانه يك نخ عبور مي كند . (gauge آن بين 26 تا 28 مي باشد) همه شانه ها بايد تحت كنترل باشند . اگر شانه خشدار باشد يا شكسته باشد باعث فيلامنت پارگي و يا پرزدار شدن نخ
مي شوند .

عمده عيوبي كه روي نخها وجود دارد ، پرز نخها مي باشد ، به اين منظور بعد از شانه اول وسيله اي بنام پرزگير قرار دارد . براي از بين بردن اين عيوب روي نخ به اين ترتيب عمل مي شود كه كارگر پرز را گرفته و روي نخ گره مي زند . اصول كار دستگاه پرزگير بر اساس تغيير قطر نخ است . از ابزار ديگري كه در مسير نخ وجود دارد سرگير است ، زمانيكه نخ پاره مي شود ، يك سر نخ از قرقره كم مي شود كه در قسمتهاي بعدي مشكل ايجاد مي كند . كارگر سر نخ پاره شده را يافته و دوباره وارد قرقره مي كند ، چرا كه اگر قرقره به همين صورت پيچيده شود در قسمت بافت يك نخ كم مي آيد و در پارچه ايجاد زدگي مي كند .

از آنجايي كه نخ با قسمتهاي مختلفي در تماس است داراي بار الكتريكي مي شود . لذا قبل از اينكه نخ وارد قرقره شود بايد بار الكتريكي آن تخليه شود . (اليافي نظير نايلون الكتريسيته ساكن پيدا مي كند) براي اين منظور يكسري ترانسهاي داريم به شكل محفظه هايي استوانه اي شكل ، كه ايجاد بار مثبت مي كنند تا بار منفي را خنثي كنند . هر چه ميزان بار مثبت بيشتر باشد ، بار منفي بيشتري از نخ تخليه مي گردد .

در مسير عبور نخ ، غلتك روغن را داريم كه از پارافين صنعتي استفاده مي كنيم ، كه ميزان روغن را بر حسب ميزان نياز نخ تنظيم مي كنند .

علل استفاده از غلتك روغن :

1) براي نرم كنندگي نخ

2) بعضي از نخها خشن هستند و تاب زيادي دارند و يا فيلامنت هايشان از هم باز مي گردد كه حالت
چسبندگي را در آنها بوجود مي آورد تا در هنگام بافت از هم باز نشوند كه از اين غلتكها بيشتر در
مورد پلي استر استفاده مي شود كه جذب روغن بيشتري دارد . بعد از غلتك روغن ، نورد قرار دارد
كه وظيفه آن ثابت نگه داشتن سرعت خطي پيچش در طي مدت زمان پيچش مي باشد و نورد بر اساس
كششي كه حس مي كند با افزايش R قرقره ميزان W را كاهش مي دهد . سطح نورد بايد كاملاً صاف
باشد چرا كه در اثر خشدار بودن مي تواند ايجاد فيلامنت شكستگي كند .

در ابتداي كار پيچيدن نخ بدور قرقره ، سطح قرقره پايين است . بايستي پس از گذشت زمان كه سطح نخ در قرقره بالا مي آيد شانه هاي انتهايي نيز بالا بيايند كه اين كار با استفاده از چراغي كه روبروي قرقره است انجام
مي گيرد ، به اين ترتيب كه هر چه فاصله لامپ نوراني و قرقره كمتر باشد شانه بالاتر مي رود .

بر اساس درصد نخ عبوري و زاويه اي كه به شانه هاي انتهايي مي دهيم ميزان كششي كه به نخ مي دهيم تنظيم مي گردد هر چه نخ ضخيم تر باشد موقع وارپ شل تر مي گردد چرا كه اگر بخواهشم نخهاي ظريف را كمي شل warp كنيم همه در هم فرو مي روند . ولي بيشتر در اثر تغيير نمره نخ ميزان كشش تغيير مي كند . هر چه نخ ضخيم تر باشد تعداد روزنه هايي كه روي آن مي گذاريم بيشتر است (در قسمت پولكها) علاوه بر استفاده از
وزنه ها از دينام نيز در بخش كشش استفاده مي شود .

در نورد يك تاكو ژنراتور وجود دارد كه بر اساس كششي كه احساس مي كند دينام را ثابت نگه
مي دارد . زاويه عبور نخ از نورد را مي توان تغيير داد و طبق زاويه اي كه از ابتدا به نورد داده ايم را ثابت نگه مي داريم .

با تغيير نمره نخ ، زاويه نورد را نيز تغيير مي دهيم . كشش نخ را هم با تغيير تعداد روزنه هاي كشش دهنده و هم با تغيير زاويه نورد مي توانيم تغيير دهيم .

نحوه عمل قسمت نخ برگردان :

اين قسمت دستگاه warp يك بخش كاملاً مكانيكي است . اين كار توسط پد كه زير پاي كارگر است صورت مي گيرد كه در اين هنگام دستور به يك دينام كه داخل محفظه اي است داده مي شود ، دينام حدود ْ 90 چرخيده و باعث حركت يك چرخ دنده مي شود كه همين امر باعث بلند شدن جك مي گردد و نخها به عقب بر مي گردند . حداكثر نخي كه توسط نخ برگردان بلند مي شود 13 – 11 متر است و موقع برگشت وزنه اي كه به محفظه و يك غلتك استوانه اي وصل است به پايين حركت كرده و نخ برگردان پس از رفع عيب توسط كارگر به حالت سابق
برمي گردد .

در نهايت كنترل متراژ وجود دارد كه معمولاً متراژ مورد نياز را روي آن كه بصورت درجه بندي است تنظيم
مي كنند . زمانيكه قرقره شروع به پيچش مي كند ، بصورت معكوس شماره مي اندازد تا به صفر برسد ، زمانيكه به صفر رسيد دستگاه متوقف مي شود . از آنجايي كه وارپينگ ابتداي كار است ار حساسيت بالايي برخوردار است عيب ايجاد شده تا انتهاي كار باقي است و هزينه بالا و سود كمتري را در بر دارد . هر چه وزنه ها در قسمت پولكها سنگين تر باشند احتمال پاره شدن نخ بيشتر است . اگر به دلايلي قرقره آسيب ببيند و نخ مشكل بيابد ترميم آن سخت است . از آنجايي كه الكتريسيته الياف نايلون بالاست بصورت يك در ميان از شانه ها عبور مي كنند تا راحتتر warp شوند . ميزان حساسيت قسمت پرزگير به درجه بندي كنار آن وابسته است و بسته به نوع نخ متفاوت است ، حساسيت تا حدي است كه پرزي از آن رد نشود . اگر حساسيت بالا باشد دستگاه توقعات زيادي خواهد داشت كه مقرون به صرفه نيست دما و رطوبت warp معمولاً با بافت فرق دارد . در warp دما و رطوبت بيشتر است و معمولاً بوبين هاي رزرو در كنار ماشين است .



عيوبي كه به فرآيند پله پيچي نسبت داده مي شود عبارتند از :

الياف پاره شده – سرنخهاي پاره شده – كششهاي كم يا زياد – تغييرات كشش – در هم رفتن سرنخها –
نخهاي كثيف و تيره – جمع شدن نخهاي تار در لبه هاي پله بدليل معيوب بودن بيم – تنظيمات نادرست فاصله قفسه ها تا بيم ها – عدم تطابق شماره هم بافت و جنس نخها .







سيستم تغذيه و جايگاه بوبين ها :

بوبين هاي نخ مورد استفاده براي توليد پارچه بر روي يك جايگاه قرار مي گيرند كه در دو نوع مختلف در دسترس است :

1) قفسه هاي جانبي : كه بر روي كف سالن و نزديك به ماشين نصب مي شود .

2) جايگاه مدور : كه بر روي قسمت فوقاني ماشين نصب مي شود . نخ از طرق چند وسيله كشش نخ مجهز به
حس گر كه كشش تغذيه اي مناسب را كنترل مي كنند انتقال مي يابد . حس گرها در صورت وجود گره يا پاره
شدن نخ فعال مي شوند و در اين حالت با يك فرمان الكتريكي ماشين را بطور خودكار متوقف مي كنند .

استفاده از قفسه جانبي روز به روز متداولتر مي شود ، زيرا اين سيتم كارگر را در تعويض بوبين ها و يا در هنگام پاره شدن نخها اسانتر مي كند .

ماشينهاي اينترلاك كارخانه مجهز به قفسه جانبي هستند و ماشينهاي ژاكارد داراي جايگاه مدور در بالاي ماشين هستند . قفسه هاي جانبي در دو طرف ماشين قرار دارند كه نيمي از سوزنهاي ماشين از قفسه سمت راست نخ مي گيرند و نيمي ديگر از سمت چپ .

سيستم تغذيه ماشينها منفي است . يعني سوزن در طي مرحله تشكيل حلقه نخ را مستقيماً از بوبين مي گيرد .



عيوب بافت :

عيوب در محصولات گردبافي مي تواند در ارتباط با موارد زير باشد :

1) عيوب نخ و بسته نخ .

2) تغذيه نخ و تنظيم كننده تغذيه .

3) تنظيم ماشين و اشكال طراحي .

4) تعمير و نگهداري ماشين .

5) شرايط محيط استقرار .

معمولترين عيوب اين پارچه عبارتند از :

1) نخ پارگي ، ترك يا سوراخ .

2) حلقه هاي در رفته : در صورتيكه نخها بيرون از قلاب سوزن قرار گيرند اين مشكل ايجاد مي شود كه با تنظيم سيستم تغذيه اصلاح مي شود .

3) پايين افتادن پارچه : در صورتيكه نخ برروي تعداد زيادي سوزن كنار هم تبديل به حلقه نشود ، چنين مشكلي بوجود مي آيد .

4) نيم بافتها و حلقه هاي دوتايي : بيشتر در ژاكارد بوجود مي آيد .

5) با لازدن پارچه : در صورت درست عمل نكردن سيستم برداشت پارچه اتفاق مي افتد .

6) نوارهاي عمودي : در صورت عدم تناسب نمره نخ با تراكم سوزنها اتفاق مي افتد .

7) نوارهاي افقي : در اثر عيوب نخ و يا تنظيم نادرست ماشين بوجود مي آيد .

8) نوارهاي حاصل از آلودگي : به آنها خطوط سوزن مي گويند و هنگامي اتفاق مي افتد كه فقط يك سوزن تعويض مي شود و يا واحد روغنكاري به درستي عمل نمي كند .

اين عيوب بعد از رنگرزي مشخص مي شود بخصوص اگر روغن غير قابل شستشو باشد . اين عيب پريوديكي است . اگر عيب مذكور در اثر روغن ريزي ماشين رنگرزي باشد فواصل اين نوارها منظم تر است و بطور كلي مي توان گفت قسمتهائيكه روي ماشين ثابت هستند اگر مشكلي در عملكردشان بوجود بيايد خطوط افقي روي پارچه مي اندازند و قسمتهاي متحرك ماشين در صورت وجود مشكل در عملكرد خطوط عمودي ايجاد مي كنند .



مشخصات ماشينهاي كارخانه :

53 ماشين گردباف ساخت كارخانه ماير آلمان در سالن گردباف موجود است كه 21 ماشين اينترلاك و 32 تاي بقيه ژاكارد است .

ماشينهاي ژاكارد موجود در كارخانه به دو نوع مي باشد :

1) 36 ابزار با گيج (تعداد سوزن در اينچ) 24

2) 36 ابزار با گيج 18

هر چه گيج ماشين بيشتر باشد ، پارچه توليدي سنگين تر و بافت آن ريزتر است و براي نخهاي نازك تر مناسب تر مي باشد .

ماشينهاي اينترلاك موجود در كارخانه 84 ابزار و 64 ابزار هستند .

براي غلبه بر اصطكاك ، به سوزنها و پلاتين ها روغن مي رنند . روغن مصرفي ، روغن 22 بهران است . به سوزنها روزي يكبار و به پلاتين ها روزي 2 بار روغن مي زنند .

سرعت ماشينها 15 – 18 دور در دقيقه مي باشد .

تعداد كارگر براي ماشينهاي 84 ابزار ، هر دو يا سه ماشين يك كارگر و براي 64 ابزار هر سه يا چهار ماشين يك بافنده است .





راشل و كتن :

دما و رطوبت در اين بخش با دما و رطوبت در warp متفاوت است . دما و رطوبت در اين بخش كمتر از دما و رطوبت در warpاست .

به دليل ادغام سالنهاي كتن و راشل اين دو ماشين را يكجا عنوان مي كنيم .

پارچه هاي مورد استفاده در اين كارخانه يا بصورت تاري پودي هستند و يا بصورت حلقوي تاري و حلقوي پودي .

در حلقوي تاري پارچه در طول بافته مي شود و حلقه ها در جهت عمودي تكرار مي شوند و پارچه بوسيله سوزن ساخته مي شود . عمده نخ در حلقوي تاري دنير بالاتر از 100 ، flat است كه در پلي اكريل توليد مي شود و سپس در البرز تكسچره مي گردد . زير دنير 100 وارداتي است . ( 40 , 50 , 70 , 75 ) نخها در حلقوي تاري فيلامنت هستند و به ندرت به شكل staple هستند زيرا در صورتيكه به شكل staple باشند پرزدهي بالايي دارند و قابليت كار ماشين را كاهش مي دهند .

در حلقوي پودي هر نخي قابل استفاده است و اگر از نخ رنگي استفاده كنيم ، از آنجايي كه بواسطه عرض پارچه بهم ارتباط پيدا مي كنند ، يك رج عرضي رنگ مي شود ولي در حلقوي تاري اگر نخي استفاده كنيم ، يك راه رنگي در طول پارچه توليد مي شود .

عبارت راشل عموماً براي ماشينهاي بافندگي حلقوي تاري با سوزن زبانه دار بكار مي رود . اين ماشينها سرعت كمتري نسبت به ماشينهاي كتن دارند و نيز گيج آنها نسبت به ماشينهاي كتن درشت تر است بنابراين براي بافتهاي توري و درشت استفاده مي شوند در حلقوي تاري تشكيل حلقه بواسطه عناصر بافت صورت مي گيرد كه عناصر بافت در راشل سوزنهاي ماهك دار هستند پرس هم نداريم .



مراحل تشكيل حلقه در حلقوي تاري با سوزن زبانه دار:

مرحله 1) استراحت

مرحله 2) سوزن به بالا حركت كرده در بالاترين نقطه خود قرار مي گيرد . سينكر پارچه را نگه داشته
است . راهنما در پشت سوزن قرار دارد .

مرحله 3) سينكر به سمت چپ حركت مي كند . راهنما حركت عرضي به سمت جلوي سوزن را شروع
مي كند .

مرحله 4) سينكر به عقب رفته و در جاي خود ثابت مي ماند . راهنما نخ را به دور زبانه سوزن انداخته و
حركت عقب خود را انجام داده ، سوزن حركت رو به پايين را شروع مي كند .

مرحله 5) سينكر و راهنما در جاي خود ثابتند ، سوزن حركت رو به پايين خود را ادامه مي دهد و با حركت
سوزن به سمت پايين روي ساقه ، زبانه را بسته و نخ تغذيه شده در سوزن باقي مي ماند .

مرحله 6) سوزن به حد نهايي پايين رفته و حلقه از روي سوزن آزاد مي شود . نخ تغذيه شده از ميان حلقه
عبور كرده و حلقه جديد تشكيل مي شود . سينكر به جلو حركت كرده و در روي پارچه قرار
مي گيرد .

ماشين كتن يا تريكوباني يكي از ماشينهاي حلقوي تاري است كه بدليل گيج ( تعداد سوزن در اينچ ) بيشتر ، بافتهاي ظريفتر را مي زند . عناصر بافت در كتن سوزنهاي ريشدار هستند كه پرس هم داريم و حلقه از 4 قسمت تشكيل مي شود :

3 حلقه over lap ، 2 تا ساق ، نه حلقه wander lap

مراحل تشكيل حلقه در حلقوي تاري با سوزن ريشدار :

مرحله 1) استراحت

مرحله 2)‌ سوزن ، پرس و سينكر در جاي خود ثابتند . راهنما از پشت سوزن به سمت جلوي سوزن حركت
مي كند .

مرحله 3) سوزن و پرس ثابتند . راهنما پس از رسيدن به جلوي سوزن حركت عرضي خود را در جلوي
سوزن انجام داده و سپس به سمت عقب حركت مي كند و نخ را به دور سر سوزن مي اندازد .

مرحله 4) راهنما ، پرس و سينكر ثابتند . سوزن حركت صعودي خود را آغاز كرده با اين كار تغذيه شده به
روي ساقه سوزن قرار مي گيرد .

مرحله 5) سينكر و راهنما ثابتند . سوزن حركت نزولي خود را آغاز كرده با پايين آمدن سوزن نخ وارد
دهانه سوزن مي شود . قبل از ورود حلقه (كه روي ساقه است) به دهانه سوزن ، پرس به جلو
آمده و دهانه سوزن را مي بندد . در نتيجه نخ در دهانه سوزن محبوس مي شود .

مرحله 6) راهنما ثابت است پرس بكار فشار دادن سوزن (كار پرس) ادامه مي دهد وسوزن هم به حركت
پايين خود ادامه مي دهد . سينكر با حركت به سمت عقب باعث رها شدن حلقه مي شود و حلقه
روي سر سوزن قرار مي گيرد . پس از قرار گرفتن حلقه روي سر سوزن پرس به عقب مي رود .

مرحله 7) راهنما ثابت است . سينكر به جلو رفته و پارچه در دهانه آن قرار مي گيرد . سوزن پايين
مي رود و با كشيدن نخ از ميان حلقه آزاد عبور كرده و حلقه جديد ايجاد مي شود ، با ادامه حركت
به سمت پايين طول حلقه جديد مشخص مي شود .



كليه ماشينهاي كتن gauge 28 دارند به جزء‌ دو ماشين كه gauge 36 دارند . : gauge ) تعداد سوزنها در ( inch

معمولاً 16‌ چله روي ماشين داريم در اينجا نخ از روي شانه رد مي شود . ماشينهاي كتن 2 و 3 شانه هستند .

براي هر شانه يكسري چله بر اساس عرض پارچه داريم . همه ماشينها 4 متري هستند . عرض پارچه بايد ضريبي از قرقره باشد . بايستي از عرض مفيد ماشين تا جايي كه مي توانيم استفاده كنيم . 6 ماشين 3‌چله و بقيه 2 شانه هستند . سرعت ماشين در دستگاههاي دو شانه ، 600 حلقه در دقيقه و در دستگاههاي 3 شانه 400 حلقه در دقيقه مي باشد . البته يكي از ماشينها را نيز سرويس كرده اند و سرعت آنرا از 600 حلقه در دقيقه به 900 حلقه در دقيقه رسانده اند .

در ماشينهاي كتن هم زنجير طرح داريم و هم ديسك . نوع بافت در روي ديسك حك مي شود و ديسك داراي پستي و بلنديهايي مي شود كه طرح را در هنگام بافت ايجاد مي كند . براي ماشينهايي كه زنجير طرح دارند طراحي ساده تر است ولي براي ماشينهايي كه ديسك طرح دارند براي تغيير طرح بايد كل ديسك را عوض كنيم . در اين نوع ماشينها سيستم بادامكي نداريم بلكه سيستم خارج از مركز داريم .

تراكم بافت در كتن مي تواند بين 10.5 الي 30 تغيير كند كه به تعداد شانه ها ربطي ندارد . مثلاً براي تراكم كركي 18 و براي تراكم پرچمي 15.5‌ است . تراكم بوسيله يك دنده روي ماشين مشخص مي شود .

معمولاً ماشين يك شانه نداريم و دو شانه هستند : شانه زير و شانه رو .

زنجير طرح نمره بندي دارد : 4 , 3 , 2 , 1 , 0 اختلاف نمره هميشه مقدار ثابتي است . شماره گذاري در كتن از زير به رو است و در راشل برعكس است .

با افزايش تعداد شانه قدرت طراحي و تنوع پارچه بيشتر مي شود و سرعت ماشين را پايين مي آورد ، چون نوسانات بيشتري را مي خواهد .

معمولاً پارچه هايي را كه بافت نامنظم دارند كرپ مي گويند .

وظيفه پلاتين ماشين كتن وقتي سوزن پايين مي رود اين است كه پارچه را نگه مي دارد كه پارچه به سوزن پايين نرود .

هر نخ پارگي ، يك زدگي روي سطح پارچه ايجاد مي كند نخها از روي ميله اي عبورمي كنند كه سوراخ سوراخ است و پمپ بادي ، هوا را از اين سوراخها به بيرون مي دهد ، لذا زماني كه نخي پاره مي شود توسط فشار هوا بالا مي آيد و در مقابل يكچشم الكترونيكي قرار مي گيرد و ماشين متوقف مي گردد . اگر در هنگام تغذيه هم مشكلي ايجاد شود ، نخها بر روي ميله اي كه از روي آن عبور مي كنند ، فشار مي آورند و آنرا به سمت پايين
هل مي دهند كه در مقابل يك ميكروسوئيچ قرار گرفته و دستگاه را متوقف مي سازد ، كه اگر اين ميكروسوئيچ وچشم الكترونيكي ذكر شده بدرستي كاركند طول زدگي ها خيلي كوتاه مي شود .

در كتن مي توانيم هم از نخ نايلون وهم از نخ پلي استر استفاده كنيم ، ولي در راشل تنها مي توانيم از نخ پلي استر با دينر بالاتر از 100 و بصورت flat استفاده كنيم .

در كتن ماشينهاي ساده با سرعت بالا توليد مي شوند و نهايتاً ماشينها 5 شانه هستند . ولي ماشين 10 تا 12 شانه هم وجود دارد . در راشل تعداد شانه ها بيشتر از كتن است . در كتن چون مصرف نخهاي ما مقدار ثابتي است ، لذا تغذيه 100% مثبت داريم ولي در راشل 90 تا 99% تغذيه منفي است در راشل هاي قديمي اصولاً
شانه هاي رو را تغذيه مثبت مي گذارند و تغذيه منفي يعني تغذيه ترمزي در راشل پارچه هاي طرحدار با سرعت پايين توليد مي شوند ولي در ماشينهاي كتن پارچه هاي ساده با سرعت بالا توليد مي شوند .

در كتن معمولاً 3 نمره در رج است ولي در راشل مدلهاي مختلف است و معمولاً 2 نمره در رج است ولي 3 نمره ، 4 نمره و 6 نمره هم داريم .

تذكر : ميزان نخ مصرفي در 480 رج را رانين گويند .

تذكر : در ژاكاردهاي الكترونيكي هم مي توان تغذيه مثبت انجام داد و هم منفي ولي ما معمولاً از تغذيه منفي
استفاده مي كنيم ، در كتن ها 100% تغذيه دهي بوسيله قرقره است در راشل ها تغذيه به 3 گونه است :

قرقره ، نورد ، بوبين نخ

در كتن وقتي مي گوئيم gauge ماشين 20 است يعني تعداد سوزنها در هر 20 , in است .

در راشل وقتي مي گوئيم gauge ماشين 36 است يعني تعداد سوزنها در هر 18 , in است .

عرضهاي كتن عبارتند از : 4 , 3 , 2 متر و عرضهاي راشل عبارتند از 6 , 4.5 , 3 , 2.5 متر مي باشد .

مزيت اصلي ماشينهاي راشل بر كتن ، توانايي ايجاد طرح در پارچه است . به اين منظور سه نوع ماشين
راشل در كارخانه موجود است .

1) ماشين راشل كه بافتهاي ساده ، مي زند و يا طرحهايي كه كل پارچه را شامل مي شود .

2) ماشين ژاكارد داراي كاغذ طرح براي پارچه هاي داراي طرحهايي پيچيده و فاقد تكرار .

3) ماشين ژاكارد كامپيوتري براي پارچه هايي كه طرح آنها تكرار مي شود .

راشل ها به دو دسته تقسيم بندي مي شوند :

1) ماشينهاي راشل ساده بافت : كه اين ماشينها مي توانند 2 يا 4 و يا 5 شانه باشند .

2) راشل هاي تور بافت كه خود به دو دسته هستند .

الف ) in lap : كه تمام شانه هاي طرح ، پشت شانه هاي زمينه است . يعني گل در داخل زمينه محبوس
است .

ب ) fall plate : كه تمام شانه هاي طرح جلوي شانه هاي زمينه است كه نخهاي طرح را مي توانيم با
دست بگيريم .

در راشل هاي تور بافت پارچه زمينه بوسيله 2 الي 3‌ شانه (شانه هاي زمينه) تامين مي شوند كه از قرقره تغذيه مي شود و شانه هاي طرح تك تك بسته مي شوند يعني هرچند سوزن يكبار بسته راپورت طرح بين سوزنهاي ماشين بسته مي شود . در ماشين هاي راشل توربافت هم مي توانيم fall plate و هم in lap داشته باشيم به شرطي كه ماشين داراي اين قابليت باشد و هر دوي آنها روي آن تعبيه شده باشد . نخ شانه هاي طرح بوسليه نورد كه لوله اي استوانه اي است و طول آن به اندازه عرض پارچه است تامين مي شود . معمولاً روي نورد 40 = 50‌ الي 60‌ رشته نخ پيچيده شده است كه به تعداد شانه هاي طرح بايد نورد داشته باشيم ، چرا كه ميزان مصرف نخ شانه هاي طرح با هم فرق مي كند . در بعضي صرفاً قرقره ها مي توانند سوار شوند ، در بعضي ديگر مكاني براي جاي گرفتن نورد در نظر گرفته شده است و در بعضي هم نخ شانه هاي طرح مستقيماً بوسيله بوبين تامين مي شود . تمام ماشينهاي راشل بسمت استفاده از سوزن مركب در حال پيشرفت هستند (در سوزن مركب ريش از ساقه جداست) چرا كه باعث افزايش سرعت توليد مي شود . نوسان شانه هم مربوط به بادامك ها و هم پيروهاست .

در راشل عمدتاً به سمت ماشين هاي ژاكارد روي آورده اند كه دلايل آن عبارتند از :

1) محدوديت طرح را از بين مي برند .

2) روي هر ميز كنترل خارجي وجود دارد .

شستشو :

عمل شستشو اولين عمل تكميل مرطوب مي باشد و به منظور برطرف كردن مواد خارجي مانند روغنهاي رسيندگي وناخالصي هاي قابل حل در محلولهاي شستشو انجام مي گيرد . علاوه بر از بين رفتن ناخالصي هاي ساختمان بافت پارچه متراكم تر شده و ابعاد آن كاهش پيدا كرده و زير دست آن تغيير پيدا مي كند .

در سالن شستشو دو ماشين شستشوي مداوم وجود دارد : ماشين چاپ شويي و ماشين سفيد شويي .

شستشوي هر دو ماشين بصورت عرض باز صورت مي گيرد . براي ورود پارچه به ماشينها ، سر آنرا به استري موجود در ماشين مي دوزند و دستگاه را روشن ميكنند تا پارچه به دنبال آستري از بين غلتكها عبور مي كند . بعد از تمام شدن پارچه هم آستري را به انتهاي آن مي دوزند و به اين ترتيب آستري هميشه در هنگام خاموش بودن دستگاه ، بين غلتكها باقي مي ماند .

بيشتر پارچه هاي بافته شده با نخهاي مصنوعي بوسيله ماشين چاپ شويي شسته مي شوند .در ابتداي عمل پارچه از داخل واگن به ماشين تغذيه شده ، در قسمت ابتدايي ماشين ترمز (جهت شل و سفت كردن پارچه) و همچنين شاخ و سنسورهاي نوري وجود دارد كه جهت باز كردن لبه هاي لوله شده پارچه مي باشد و عرض پارچه در حال تغذيه را تحت كنترل قرار دارند تا پارچه بدون چروك وارد دستگاه مي شود .

ماشين چاپ شويي سافت 1975 آلمان است وحداكثر سرعت عبور پارچه از آن 60 مي باشد كه معمولاً روي 20 تنظيم مي شود . در انتهاي آن ، دستگاه خشك كن قرار دارد كه با حداكثر سرعت 60 بطور مداوم قرار گرفته است . موادي معمولاً در اين كارخانه مورد مصرف قرار مي گيرند عبارتنداز :

صابون صنعتي ، لاستيك سودا وهيدروسولفيت سديم كه معمولاً با هم مخلوط مي شوند .

براي برطرف كردن رنگهاي سطحي و بالا بردن ثبات شستشويي ، پارچه هاي چاپ شده در اين ماشين شستشو مي شوند بنابراين زيردست پارچه قبل از شستشو بسيار خشن است اما پس از آن ، به دليل برطرف كردن خمير چاپ باقي مانده روي سطح نرم و لطيف مي شود .

دستگاه داراي 10 حمام است .در شستشوي نايلون ، حمام 1 سرد و شامل آب ، اسيد استيك و ويزيتور
مي باشد و در حمام تثبيت كننده رنگ است . حمام 2 آبكشي سرد را انجام مي دهد .حمام هاي 3 تا 6 داراي دماي 30 تا 60 درجه هستند و شامل آب و صابون مي باشند.در حمام هاي 7 تا 10 آبكشي با آب سرد صورت مي گيرد .

شرايط شستشوي پلي استر كمي متفاوت است ، مثلاً دماي حمام هاي 1 تا 5 بين 60 تا 90 درجه مي باشد .

پساب حمام ها رنگي است كه در كانالهاي زير ماشين جريان مي يابد و به بخش تاسيسات براي تصفيه منتقل مي شود . صابون مورد استفاده nanionic است و لذا سختي آب در شستشو مشكلي ايجاد نمي كند و از آب معمولي استفاده مي كنند و نيازي به استفاده از آب نرم نيست .

حمام 1 داراي سه غلتك مشبك با سوراخ هاي ريز (دو غلتك در پايين و در تماس با حمام و يك غلتك در بالا) مي باشد . علت مشبك بودن اين است كه ميزان تماس و آبخور شدن پارچه بيشتر باشد . پارچه از لابلاي غلتكهاي سيلندر عبور كرده با آب سرد آبخور شده ، رنگينه هاي سطحي پارچه گرفته مي شود .

سرعت تغذيه و عبور پارچه از ماشين شستشو بسيار مهم است . پارچه هاي سبك تر (مثل نايلوني و لباسي 84) با سرعت حدود 28 و پارچه هاي سنگين تر با سرعت 22 ، ولي در مورد پارچه هاي سنگين تر مثل داكرون 100 ، سرعت از 13 تجاوز نمي كند . شستشوي سريع سبب باقيماندن رنگينه هاي جذب نشده و همچنين غلظت دهنده شده كهسبب ميگردد تداخل رنگي در چاپ ايجاد شده و خطوط مرزي و زيبايي چاپ از بين برود .

پارچه ها پس از عبور از بين چند غلتك لبه باز كن كه مي توانند هم شياردار فلزي و هم شياردار چوبي باشند به حوضهاي بعدي انتقال مي يابند . حوضهاي بعدي شامل غلتكهاي فولارد است .

در حمام 2 يك غلتك مشبك با سوراخ هاي درشت در تماس با حمام قرار دارد . پس پارچه از بين
دو غلتك شياردار عبور مي كند و آب سرد روي آن اسپري مي شود . حوض دوم براي پارچه هاي نايلوني حاوي آب خالي است و براي پارچه هاي پلي استري شامل مواد و بخـار است . چون پارچه هاي نايلـوني تنها به آب احتياج دارند ، بنابراين شـير خروجي شاسي را در اين مورد نمي بنديم ، ولي در مورد
پارچه هاي پلي استري چون در شاسي بخار باز مي شود و آب درون شاسي گرم است ، لوله خروجي را مي بندند . پارچه پس از آبخور شدن توسط فولارد پرس ميگردد و آب بهمراه رنگينه هاي جذب نشده از سطح كالا جدا
مي شود . در بعضي موارد براي نايلون هم از مواد ديگري به جزء استفاده مي كنند (مثل هيدروسولفيت) .
دو شير جهت ورود مواد ديده مي شود كه از يكي صابون و از ديگري سديم دي تيونيت و همراه سودا خارج
مي شود . سديم دي تيونيت در محيط قليايي احيا كننده بسيار قوي است و رنگينه هاي جذب سطحي شده را از پارچه جدا مي كند . سديم دي تيونيت قابل احيا شدن در دماي زير 100?c را دارد كه البته دماي حوضها در حدود 90-95?c است ولي در مورد پارچه هاي نايلوني دما پايين تر است .

حوضهاي 3 و 4 و 5 و 6 هم ، همانند حوض دوم عمل مي كند . در اين حوضها آب و مواد وبخار داريم ميزان و نوع مواد مصرفي بستگي به جنس پارچه دارد . در مورد پارچه هاي نايلوني در اين چهار حوض ، مواد كمتري را به نسبت پارچه هاي پلي استري مي ريزند . بطور كلي قاعده علمي خاصي در اينجا براي مصرف مواد حكمفرما نيست و توافقي بين بخش شستشو و آزمايشگاه صورت مي گيرد كه اگر مورد قبول آزمايشگاه بود ،
پارچه ها را به همان روال شستشو مي دهند ، در غير اين صورت ميزان مواد را كم و يا زياد مي كنند . در مورد اين حوضها ، علاوه بر فولارد ، غلتكهاي راهنما و لبه بازكني زيادي مشاهده مي شود . پس از حمام 6 ، پارچه از روي يك غلتك كه ضمن چرخش حركت نوساني به بالا و پايين دارد (حركت لرزشي) عبور مي كند و بطور آزاد روي يك توري سيمي در حال حركت قرار مي گيرد و روي آن آب اسپري مي شود . اين كار براي حذف كششها وتنشهاي پارچه صورت مي گيرد { پس از حوض ششم ، يك غلتك پره اي (چهار پره) بالاي حوض هفتم است و كف اين حوض يك نوار توري مشابه حصير است كه بوسيله دو غلتك حركت مي كند . غلتك
پره دار به همراه لوله آب پاشي كه از پشت به پارچه آب را با شتاب مي زند ، باعث مي شوند كه پارچه بصورت تادار بر روي حصير فلزي قرار گيرد . اين نوار توري متحرك پارچه را به جلو هدايت مي كند . در بالاي نوار هم كلاً شش ميله آب پاش قرار دارد كه به پارچه به شدت آب مي پاشند . }

كلاً حوضهاي 7 و 8 و 9 جهت آبكشي مي باشند . حوضهاي 8 و 9 هم داراي فولارد و ميله آب پاش هستند و پارچه را به دقت شستشو مي كنند . فولاردها با فشار باد عمل مي كند . غلتك بالايي فولارد در دو طرف خود دو جك دارد كه با فشار باد عمل مي نمايند . باد و روغن غلتك را بالا و پايين مي برند . يك پمپ آب نيز جهت بازگشت آبهاي هدر رفته در زير ماشين قرار دارد . نشانگرهاي عقربه اي زيادي جهت نشان دادن فشار و ميزان آب و سرعت و دماي پارچه موجودند كه تعدادي از آنها (خصوصاً نشانگرهاي فشار غلتكها) از كارافتاده اند . تعداد زيادي الكتروموتور جهت حركت غلتكها وجود دارد كه شامل تسمه انتقال نيروي حركتي به قسمتهاي ديگر مي باشد . پارچه پس از عبور از قسمت شستشو به قسمت آبگيري و خشك كن تغذيه مي شود . پارچه پس از عبور از دو غلتك بر روي يك سيني بزرگ مي ريزد و از آنجا به حوض 10 هدايت مي شود . حوض 10 مخصوص آبگيري است و حدود 70% از خيسي پارچه را گرفته و پس از آن پارچه روي يك صفحه قرار مي گيرد و درون محفظه خشك كن براي خشك شدن نهايي هدايت مي گردد .