گزارش كارآموزي مطالعاتي در زمينه‌هاي حشره‌شناسي، آفات گياهي و حشره‌كش‌ها

گزارش كارآموزي مطالعاتي در زمينه‌هاي حشره‌شناسي، آفات گياهي و حشره‌كش‌ها در 285 صفحه ورد قابل ويرايش


فهرست مطالب:

عنوان صفحه

فصل 1: معرفي مؤسسه تحقيقات آفات و بيماري هاي گياهي

مقدمه..............................................................................................................

تاريخچه مؤسسه تحقيقات آفات و بيماري هاي گياهي...................................

شرح وظايف اساسي مؤسسه.........................................................................

تشکيلات مؤسسه............................................................................................

بخش تحقيقات آفتکش ها.................................................................................

بخش تحقيقات حشرات زيان آور به گياهان...................................................

بخش تحقيقات علف هاي هرز و انگل هاي گلدار............................................

بخش تحقيقات سن گندم.................................................................................

بخش تحقيقات بيماري هاي گياهي..................................................................

بخش تحقيقات رده بندي حشرات...................................................................

بخش تحقيقات جانورشناسي کشاورزي.........................................................

بخش تحقيقات نماتولوژي گياهي.....................................................................

بخش تحقيقات مبارزه بيولوژيک.....................................................................

بخش تحقيقات ويروس شناسي و بيماري هاي ويروسي گياهان...................

عنوان صفحه

بخش تحقيقات شناسايي رستني ها.................................................................

بخش تحقيقات بيولوژي مولکولي و بيوتکنولوژي...........................................

نيروي انساني..................................................................................................

طرح هاي تحقيقاتي..........................................................................................

انتشارات.........................................................................................................

منابع فصل......................................................................................................
فصل 2: معرفي محل کارآموزي

معرفي محل کارآموزي...................................................................................
فصل 3: کليات

کليات...............................................................................................................
فصل 4: پرپاراسيون ميکروسکوپي حشرات و اتاله کردن حشرات

تهيه پرپاراسيون ميکروسکوپي از حشرات.....................................................

نحوه پرپاراسيون............................................................................................

اتاله کردن حشرات.........................................................................................

منابع فصل......................................................................................................


عنوان صفحه
فصل 5: آزمايشات انجام شده روي مگس سفيد گلخانه

زير راسته جوربالان Homoptera..................................................

کليد تشخيص خانواده هاي راسته جوربالان..................................................

خانواده مگس هاي سفيد (سفيد بالک ها) Aleurodidae........................

سفيد بالک ها Aleurodidae...........................................................

مراحل رشدي.................................................................................................

تخم..................................................................................................................

پوره خزنده (اولين مرحله پورگي)..................................................................

سنين دوم و سوم پورگي...............................................................................

شفيره..............................................................................................................

بالغين..............................................................................................................

دموگرافي و ديناميسم جمعيت........................................................................

آزمايشات انجام شده روي مگس سفيد گلخانه..............................................

مگس سفيد......................................................................................................

عسلک پنبه.......................................................................................................

کنه دو نقطه اي (کنه تارعنکبوتي)...................................................................

عنوان صفحه

شپشک آرد آلود ساحلي.................................................................................

منابع فصل......................................................................................................
فصل 6: آزمايشات انجام شده روي سن گندم

راسته Hemiptera (ناجوربالان)...................................................................

زير راسته سن ها Heteroptera.....................................................

کليد شناسايي خانواده هاي مهم سن ها.........................................................

رده بندي سن ها Heteroptera......................................................

الف- زير راسته سن هاي آبزي Cryptocerata.................................

ب- زير راسته سن هاي خاکزي (Gymnocerata يا Amphicorizae)......

سن گندم.........................................................................................................

آزمايشات انجام شده روي سن گندم.............................................................

اثر شبه هورمون جواني «آدميرال» بر کنترل پوره هاي سن معمولي گندم در شرايط مزرعه

نتيجه کلي و بحث............................................................................................

نتيجه بررسي ها..............................................................................................

منابع فصل......................................................................................................

عنوان صفحه
فصل 7: آزمايشات انجام شده روي مگس جاليز

راسته Diptera (دوبالان)..............................................................................

رده بندي دو بالان..........................................................................................

مگس هاي شيار پيشاني دار سيکلورهافا، گروه ساده بال ها، مگس هاي بال رنگي ....

کليد شناسايي خانواده هاي مهم مگس هاي زير راسته براکي سرا و سيکلورهافا........

مگس قهوه اي جاليز.......................................................................................

آزمايشات انجام شده روي مگس جاليز.........................................................

مگس خربزه....................................................................................................

سرخرطومي هندوانه (سرخرطومي جاليز).....................................................

منابع فصل......................................................................................................
فصل 8: آزمايشات مربوط به تأثير سموم مختلف روي درصد جوانه زني بذر کلزا

آزمايشات مربوط به تأثير سموم مختلف روي درصد جوانه زني بذر کلزا..
فصل 9: کاربرد مخلوط آفتکش ها

کاربرد مخلوط آفتکش ها................................................................................

چگونگي چک نمودن ثبات و سازگاري ترکيب داخل تانک..............................

روش هاي ترکيب کردن مواد شيميايي و آزمايش ثبات و سازگاري.............

عنوان صفحه

بعد از تست چه بايد کرد؟...............................................................................

ترکيبات سموم آفتکش....................................................................................

ترکيبات سموم علف کش و حشره کش..........................................................

ترکيبات سموم علف کش و قارچکش.............................................................

ترکيبات سموم علف کش و حاصلخيز کننده يا بارور کننده مايع...................

ترکيبات سموم علف کش و حاصلخيز کننده خشک........................................

متخصصان مي گويند: سموم قارچکش هميشه اگر خوب ترکيب شوند، سودمند هستند

........................................................................................................................

مفيد بودن ثبات دهنده هاي حالت اسيدي در کاهش حمل سم در يک جريان شبيه سازي شده

منابع فصل......................................................................................................
فصل 10: منابع

منابع فارسي....................................................................................................

منابع لاتين.......................................................................................................


فهرست عکس ها:

عکس شماره 1: نماي ساختمان بخش حشره شناسي کشاورزي.

عکس شماره 2: تابلوي بخش حشره شناسي کشاورزي.

عکس شماره 3: نماي طبقه اول بخش حشره شناسي کشاورزي.

عکس شماره 4: نماي طبقه زيرزمين بخش که اتاق هاي کشت در آن واقع شده بودند.

عکس شماره 5: دستگاه آون آزمايشگاه بخش.

عکس شماره 6: اتاق پرروش شماره 5.

عکس شماره 7: گلدان هاي خيار و توتون و کلزا واقع در اتاق پرورش شماره 5.

عکس شماره 8: تفاوت هاي T. vaporariorum و B. tabaci.

عکس شماره 9: پوره سن 3 مگس سفيد گلخانه (T. vaporariorum).

عکس شماره 10: شفيره يا نمف يا پوره سن 4 مگس سفيد گلخانه (T.vaporariorum).

عکس شماره 11: پوره و نمف مگس سفيد گلخانه (T.vaporariorum) .

عکس شماره 12: مراحل رشدي مگس سفيد گلخانه. A- تخم. B- پوره. C- نمف. D- پوسته نمف که حشره کامل از آن خارج شده است.

عکس شماره 13: شکل ظاهري مراحل رشدي مگس سفيد گلخانه. A- تخم. B- لارو خزنده. C- سن دوم پورگي. D- سن سوم پورگي. E- شفيره از نماي پشتي. F- شفيره از نماي جانبي. G- حشره بالغ.

عکس شماره 14: تخم گذاري مگس سفيد گلخانه به صورت پراکنده روي برگ خيار.

عکس شماره 15: تخم گذاري مگس سفيد گلخانه به صورت دايره اي و نيم دايره اي روي برگ کلزا.

عکس شماره 16: گلدان هايي که مگس هاي سفيد توسط Leaf Coge روي آن ها منتقل شده بودند.

عکس شماره 17: شکل سفيد بالک هاي بالغ نر و ماده. A= نر، B= ماده.

عکس شماره 18: تفاوت مگس هاي سفيد گلخانه نر و ماده از نظر جثه.

عکس شماره 19: مگس هاي سفيد گلخانه مستقر شده در پشت برگ هاي خيار.

عکس شماره 20: مگس هاي سفيد گلخانه روي برگ خيار.

عکس شماره 21: حشره کامل سن گندم (Eurygaster integriceps).

عکس شماره 22: تخم هاي سن گندم.

عکس شماره 23: تغذيه حشرات بالغ سن گندم از خوشه هاي گندم.

عکس شماره 24: تغذيه، جفت گيري، تخم گذاري و خسارت سن گندم.

عکس شماره 25: حشره کش آدميرال (پيري پروکسي فن).

عکس شماره 26: پوره سن گندم.

عکس شماره 27: درست کردن اسلايد ميکروسکوپي به کمک بينوکولر.

عکس شماره 28: اندام زادآوري نر در گونه E. integriceps. الف: aedeagus. ب: paramere (original). ج: aedeagus تغيير شکل يافته.

عکس شماره 29: حشره بالغ مگس جاليز (Dacus ciliatus).

عکس شماره 30: حشره بالغ مگس جاليز (D. ciliatus).

عکس شماره 31: حشره بالغ نر مگس جاليز.

عکس شماره 32: حشره بالغ ماده مگس جاليز.

عکس شماره 33: ميوه هاي خيار آلوده به مگس جاليز جمع آوري شده از مزارع آفت زده.

عکس شماره 34: ميوه هاي خيار آلوده به مگس جاليز که از مزارع آفت زده جمع آورده شده بودند.

عکس شماره 35: محل نگه داري و پرورش مگس هاي جاليز.

عکس شماره 36: استوانه هاي نگه داري و پرورش مگس هاي جاليز.

عکس شماره 37: ترازوي دقيق آزمايشگاه بخش حشره شناسي کشاورزي.

عکس شماره 38: پتري هاي حاوي مگس جاليز در مجاورت سموم با دزهاي مختلف جهت آزمايشات زيست سنجي.

عکس شماره 39: دزهاي مختلف تهيه شده از 4 سم ديپترکس و دلتامترين و موسپيلان و Tracer.

عکس شماره 40: اپندورف هايي که جهت تهيه پروتئين هيدروليزات آلوده به سم مورد استفاده قرار گرفتند.

عکس شماره 41: ميکرواپليکاتور 100.

عکس شماره 42: حشره کش موسپيلان با دز ppm 1000.




مقدمه:

آدمي از سپيده دم ظهور بر اين کره خاکي و از آن هنگام که دوران شکارگري و گردآوري دانه ها و ميوه ها را پشت سر گذاشت و براي تهيه غذاي کافي به کشاورزي پرداخت، همواره درگير نبردي بي امان با عواملي بوده است که بعضي تندرستي و بقاي او را با ايجاد
بيماري هاي گوناگون به چالش طلبيده اند و برخي با نابودسازي قوت و غذاي او قحطي و مرگ هاي ناشي از گرسنگي و بي غذايي را باعث شده اند.

کشتار بي رحمانه و گسترده بيماري هاي همه گيري همچون طاعون، وبا، مالاريا، تب زرد، سل و ... در دوران هاي گذشته گهگاه نسل بشر را حتي تا آستانه نيستي و نابودي برده است و زيان هاي وسيع آفات و بيماري هاي گياهي نظير ملخ، سن، بيماري هاي قارچي و ... با ايجاد قحطي هاي هولناک، مرگ هاي دسته جمعي ناشي از گرسنگي را به دنبال داشته است. در تاريخ بشري تلفيق زيان هاي اين دو گروه کراراً ديده شده که فجايع سهمگيني آفريده است.

تا حدود يک قرن پيش، به واقع بشر پس مانده خوار سفره آفات و بيماري هاي گياهي بود که حاصل دسترنج او را در کشتزارها و انبارها نابود مي ساخت و تنها از اوايل قرن بيستم ميلادي، بشر توانسته است به کمک دانش و فناوري، مبارزه مؤثري را با اين عوامل آغاز کند.

تحقيقات گياهپزشکي و جستجو براي يافتن راه حل هاي مؤثر در مبارزه با آفات کشاورزي زماني ممکن شد که انسان برخلاف گذشته اين عوامل را سرنوشت محتوم و گريز ناپذير ندانست بلکه عوامل طبيعي به شمار آورد که مي توان به کمک هوش و دانش بر آن ها چيره شود.

به واقع تحقيقات گياهپزشکي حاصل تفکر نوين و نگرش جديد انسان به طبيعت پيراموني است و گياهپزشکان امروزه بخش مهمي از مسئوليت سنگين تأمين خوراک بيش از 6 ميليارد نفوس بشري را بر دوش دارند.

گياهپزشک ايراني بايد هم فون و فلور طبيعي ايران را مدنظر داشته باشد و هم گونه هاي وارداتي را که اکثراً بومي شده اند مورد بررسي قرار دهد و هم به موجودات زنده اي که مداوماً از مبادي ورودي رسمي و يا از مرزهاي طولاني کشور به صورت غيرقانوني (از جمله آفات و بيماري ها و علف هاي هرز قرنطينه اي) وارد مي شوند در چالش باشد. در مطالعه جانوران و حشرات و گياهان و غيره هم بايد فون و فلور Afrotropical و هم با منطقه Oriental و هم با منطقه پاله آرکتيک (که بخش اعظم سرزمين ايران در آن قرار دارد) آشنا باشد که عناصر فراواني از هر سه منطقه اصلي جغرافياي جانوري (Zoo geography) در ايران وجود دارند توجه به اين پيچيدگي ها، دشواري کار و مسئوليت سنگين گياهپزشکان ايران را به خوبي نمايش مي دهد.

تاريخچه مؤسسه تحقيقات آفات و بيماري هاي گياهي:

تاريخچه گياهپزشکي در ايران در واقع تاريخچه مؤسسه تحقيقات آفات و بيماري هاي گياهي نيز هست. در ايران بررسي هاي گياهپزشکي نسبت به ساير رشته هاي کشاورزي شروعي زود هنگام تر داشته است.

آغازگر اين برسي ها در کشور، شادروان استاد جلال افشار بود که پس از پايان تحصيلات در روسيه در سال 1298 هجري شمسي به ايران بازگشت و شروع به تدريس در مدرسه برزگران (سلف دانشکده کشاورزي کرج) نمود.

آن شادروان در سال 1302 هـ .ش، واحد کوچکي را در انستيتو پاستور ايران با نام «اداره تشخيص محلي آفات و مبارزه با آن ها» بنيان گذاشت و تحقيق پيرامون حشرات و جانوران زيان آور کشاورزي و بعضاً دامي و انساني را آغاز نمود و اين شروع رسمي تحقيقات گياهپزشکي در ايران و نيز هسته اوليه و سنگ بناي مؤسسه تحقيقات آفات و بيماري هاي گياهي امروزي بود. شادروان افشار در چند زمينه ديگر نيز پيشگام و بنيانگذار بود. از جمله اولين کسي بود که تدريس حشره شناسي و آفات گياهي را پايه گذاري نمود، علاوه بر آن جمع آوري و شناسايي حشرات و جانوران از جمله عوامل بيماري زا در انسان و دام و به اصطلاح امروزي حشره شناسي و جانورشناسي پزشکي و دامپزشکي نيز با افشار آغاز شد و نيز او برخلاف برخي مدعيات، پايه گذار تحقيقات جانورشناسي و همچنين اولين موزه جانورشناسي و حشره شناسي در ايران بود. به هر حال اداره کوچکي که آن شادروان بنيان گذاشت، در سال 1306 از انستيتو پاستور ايران جدا شد و به اداره کل فلاحت در وزارت فوايد عامه پيوست و در سال 1308 با احراز هر دو نقش مطالعاتي و اجرائي به «بنگاه دفع آفات» تغيير نام داد. شادروان افشار در طي اين سال ها همچنان در مدرسه عالي فلاحت (دانشکده کشاورزي فعلي) نيز تدريس مي کرد و نيز به تحقيق و تأليف مقالات و کتاب هايي مي پرداخت که براي ايران جديد و بسيار سودمند بود، در همين سال ها موزه جانورشناسي دانشکده کشاورزي کرج را پايه گذاري نمود در واقع فعاليت و تلاش آن مرحوم در دو سمت و سو جريان داشت، از يک سو اداره کوچکي را در انستيتو پاستور تشکيل داد که منجر به مؤسسه تحقيقات آفات و بيماري هاي گياهي امروزي شد و از طرف ديگر فعاليت هاي وي در دانشکده کشاورزي کرج، هسته اوليه گروه هاي گياهپزشکي دانشگاه هاي ايران را پديد آورد. بنگاه دفع آفات فوق الاشاره تحت نظر افشار و به کمک شاگردان آن مرحوم که به تدريج از مدرسه عالي فلاحت فارغ التحصيل مي شدند روز به روز توسعه مي يافت به طوريکه در سال هاي 1313 و 1314 در شمال کشور اولين و شايد تنها مبارزه کاملاً موفق بيولوژيک را با وارد کردن کفشدوزک Rodalia cardinalis با شپشک استراليايي انجام داد. اين بنگاه به تدريج آفات مهم کشور را جمع آوري و شناسايي نمود و تحقيقات روي آن ها را آغاز کرد. در سال 1322 شادروان افشار آزمايشگاهي را با نام «آزمايشگاه حشره شناسي و دفع آفات نباتي» که رياست آن را شخصاً عهده دار بود بنا نهاد، اين آزمايشگاه زير نظر مستقيم وزير کشاورزي و در دو اطاق در محل وزرات کشاورزي آن زمان (محل فعلي فروشگاه شهر و روستا واقع در خيابان فردوسي تهران) فعاليت مي کرد. با خاتمه جنگ جهاني دوم در سال 1324 چند متخصص شوروي سابق از جمله الکساندروف، چواخيم و کريوخين نيز در اين آزمايشگاه مشغول به کار و تحقيق شدند. در همين سال چند نفر فارغ التحصيل جوان دانشکده کشاورزي کرج نظير شادروان هايک ميرزايانس نيز در اين آزمايشگاه به فعاليت پرداختند. شادروان ميرزايانس در همين زمان به جمع آوري حشرت ايران و تعيين نام آن ها پرداخت و در واقع سنگ بناي اوليه، مجموعه عظيم حشرات ايران در بخش تحقيقات رده بندي حشرات مؤسسه را که اکنون رسماً موزه حشرات مهندس هايک ميرزايانس نام دارد بنيان گذاشت. باز هم در اين سال قسمت تحقيقات قارچ شناسي و بيماريهاي گياهان، با آمدن شادروان دکتر اسفنديار اسفندياري بنيانگذاراين نوع تحقيقات در ايران، و همچنين قسمت علفهاي هرز با انتقال شادروان مهندس عين اله بهبودي شاهسون، بنيانگذار جمع آوري و تشخيص و تحقيق در اين رشته به آزمايشگاه مذکور فعال گرديد. با همت اين دو شادروان، کار جمع آوري و تشخيص گياهان نيز در همين سال آغاز گرديد و اين تلاش ها به همراه تشکيل بخش شناسايي و بررسي گياهان کشور از سال 1327 بنيان اوليه هرباريوم بسيار ارزشمند و بزرگ بخش تحقيقات رستني هاي مؤسسه به شمار
مي رود. آزمايشگاه مذکور در سال 1326 مجدداً به اداره کل دفع آفات نباتي انتقال يافت. اين آزمايشگاه که روز به روز برکميت و کيفيت آن افزوده مي شد در سال 1328 «اداره بررسي آفات» نام گرفت و به اداره کل بررسي ها در ساختمان آن زمان وزارت کشاورزي (واقع در نبش خيابان لاله زار نو و انقلاب) پيوست. در سال 1336 اداره بررسي آفات به سطح اداره کل ارتقاء يافت و به «اداره کل بررسي آفات نباتي و قرنطينه» تغيير نام داد و تحت نظارت و سرپرستي مديريت کل دفع آفات نباتي قرار گرفت و محل آن نيز تغيير يافت و به يک ساختمان استيجاري واقع در خيابان سعدي مقابل شرکت بيمه ملي ايران منتقل گرديد. هم در اين زمان بعضي واحدهاي شهرستاني آن در اهواز، اصفهان، تبريز و ورامين گشايش يافت.

سال 1339 را بايد اولين نقطه عطف در تاريخچه مؤسسه و نيز گياهپزشکي کشور دانست، در اين سال بر پايه تصويب نامه هيأت وزيران 56000 مترمربع از زمين هاي دولتي (خالصه) اوين براي ايجاد تأسيسات جديد در اختيار اداره کل بررسي آفات نباتي و قرنطينه قرار گرفت. بالاخره نقطه عطف بعدي در تاريخ مؤسسه پيش آمد، بدين معني که در سال 1341 باز هم با تصويب هيئت وزيران اداره کل بررسي آفات نباتي و قرنطينه، به انستيتوي بررسي آفات و بيماري هاي گياهي تغيير نام داد و به صورت سازماني وابسته به وزارت کشاورزي، از امکانات، اختياراتت و استقلال ويژه اي برخوردار شد، ليکن قسمت قرنطينه از آن جدا شد و به اداره کل دفع آفات نباتي (سازمان حفظ نباتات فعلي) پيوست. در اين سال ها کار احداث ساختمان ها و آزمايشگاه هاي جديد در زمين واگذاري آغاز شد و ادامه يافت، در

سال 1341، انستيتو توانست 15 هکتار ديگر از اراضي اوين را براي احداث تأسيسات و مزارع و باغ هاي آزمايشي و خانه هاي سازماني محققين بدست آورد، انستيتو در سال 1342 رسماً به ساختمان هاي تازه افتتاح شده در محل فعلي انتقال يافت و در سال 1343 حدود 12 هکتار ديگر از زمين هاي خالصه را بدست آورد. در سال 1344 قانوني به نام «قانون تأسيس مؤسسه بررسي آفات و بيماري هاي گياهي» از تصويب مجلسين وقت گذشت. در اين قانون واژه انستيتو حذف و به جاي آن واژه مؤسسه رسميت يافت. در اين سال ها مؤسسه توسط يک هيئت 5 نفري مرکب از آقايان دکتر قوام الدين شريف، دکتر علي اکبر آگه، شادوران مهندس هايک ميرزايانس، شادروان فيروز تقي زاده و دکتر مجيد اميدوار اداره مي شد که هر سال يکي از اعضاي اين هيئت وظيفه رياست و يکي ديگر معاونت مؤسسه را به عهده مي گرفت، با تصويب قانون مؤسسه، مديريت چرخشي هيئت پنج نفره جاي خود را به مديريت ثابت داد و شادروان دکتر عباس دواچي رياست مؤسسه را به عهده گرفت. در طول دهه هاي چهل و پنجاه مؤسسه دوران شکوفايي و پيشرفت چشمگيري را پشت سر گذاشت و موفقيت هاي فراواني را با همت و کوشش کارکنان و مديران متعهد و دلسوز خود بدست آورد. کادر تحقيقاتي مؤسسه پيش از اين دوران از حدود 10 نفر تجاوز نمي کرد و فضاي آزمايشگاهي آن محدود به 5 اطاق 34 متري بود. مؤسسه با يک برنامه منظم توفيق يافت که تحصيل کردگان جوان و مستعد را با انجام آزمون هاي استخدامي بسيار دشوار به خدمت بگيرد و عده اي از آنان را براي تکميل معلومات و تحصيلات به خارج از کشور گسيل دارد. در اين دوران مؤسسه توانست چندين ساختمان بزرگ، گلخانه هاي متعدد و اطاق هاي حرارت ثابت و آزمايشگاه هاي مجهز تأسيس نمايد و همچنين تعدادي منزل مسکوني براي اسکان محققين خود احداث کند، علاوه بر اين ها واحدهاي (آزمايشگاه هاي) استاني و شهرستاني خود را به 15 واحد (تبريز، اروميه، بندرانزلي، تنکابن، گرگان، مشهد،ورامين، کرج، اصفهان، شيراز، بندرعباس،رفسنجان، جيرفت،اهواز و کرمانشاه) برساند. از بعد تحقيقاتي نيز مؤسسه توانست با تلاش کادرهاي تحقيقاتي و فني جوان و هدايت پيشکسوتان خود، طرح هاي بسياري در تمام زمينه هاي گياهپزشكي و علوم وابسته اجرا کرده و به نتايج مهمي دست يابد. در اين دوران ارتباطات تحقيقاتي و علمي و مبادله کتب و نشريات و اطلاعات و محقق و کارشناس با مراکز مهم تحقيقات گياهپزشکي و دانشگاههاي کشورهاي پيشرفته، رشد چشمگيري يافت. همين تلاشها موجب شد که مؤسسه در سطح جهان با عنوان Plant Pest and Disease Research Institute و با سرواژگان PPDRI شناسايي و اعتبار بين المللي يابد. دهه هاي 40 و50 را به حق مي توان دوران طلايي شکوفايي و توسعه مؤسسه دانست.

با تصويب «قانون تأسيس سازمان تحقيقات کشاورزي و منابع طبيعي» در سال 1352 مؤسسه و کليه واحدهاي آن در استان ها رسماً (و نه عملاً) زير پوشش سازمان تحقيقات درآمد و نام آن با جايگزيني واژه تحقيقات به جاي بررسي به «مؤسسه تحقيقات آفات و بيماري هاي گياهي» تغيير يافت، اما مؤسسه به دلايلي عملاً تا پس از پيروزي شکوهمند انقلاب اسلامي مستقل ماند و عاقبت در اوايل دهه 60 زير نظارت کامل سازمان قرار گرفت و واحدهاي استاني و شهرستاني آن نيز به صورت بخش هاي تحقيقاتي و با نام «بخش تحقيقات آفات و بيماري هاي گياهي» در مراکز تحقيقات کشاورزي و منابع طبيعي استان ها ادغام شدند.



بخش تحقيقات بيماري‌هاي گياهان:

- موضوع و مسئله‌يابي در مورد عوامل بيماري‌زاي قارچي، باكتريايي، ميكوپلاسمايي و عوامل بيماري‌زاي غيرانگلي از طريق بازديدهاي منطقه‌اي، كسب اطلاعات از مؤسسات تك محصولي و دستگاه‌هاي اجرايي

- تعيين اولويت‌هاي تحقيقات بيماري‌هاي قارچي، باكتريايي و ميكوپلاسمايي

- تحقيق در زمينه شناخت، بيولوژي و اكولوژي عوامل بيماري‌زاي قارچي، باكتريايي و ميكوپلاسمايي

- تحقيق در زمينه فيزيولوژي عوامل بيماري‌زاي قارچي، باكتريايي و ميكوپلاسمايي، اجراي پژوهش‌هاي بنيادي در مورد بيماري‌هاي قارچي، باكتريايي و ميكوپلاسمايي با استفاده از روش‌هاي مولكولي و بيوتكنولوژي

- تحقيق در زمينه ژنتيك عوامل بيماري‌زاي قارچي، باكتريايي، ميكوپلاسمايي (تهيه نقشه ژنتيك- Gene maping، تجزيه و تحليل ژنتيك مولكولي
(Molecular Genetic Analysis به منظور شناخت كامل پاتوژن و استفاده از آن‌ها در ايجاد مقاومت و يا مبارزه بيولوژيك، تحقيق در زمينه بيولوژي و فيزيولوژي، اثر متقابل پاتوژن و گياه ميزبان

- تحقيق در زمينه بيوتكنولوژي مبارزه با بيماري‌هاي قارچي، باكتريايي و ميكوپلاسمايي

- تحقيق در زمينه زهرابه‌هاي قارچي و باكتريايي (توكسين‌ها) به منظور جلوگيري از توليد آن‌ها در محصولات كشاورزي

- تحقيق در زمينه جستجوي منابع مقاومت، مكانيسم‌هاي دفاعي و القاء مقاومت (Induced resistance) به گياهان در مقابل عوامل بيماري‌زاي قارچي، باكتريايي و ميكوپلاسمايي

- تحقيق در زمينه تلفيقي با بيماري‌هاي قارچي، باكتريايي و ميكوپلاسمايي و تهيه و مدل‌هاي پيش‌آگاهي

- شناسايي ميكروارگانيسم‌هاي آنتاگونيسم و استفاده از آن‌ها در مبارزه بيولوژيك با عوامل بيماري‌زاي گياهي

- تحقيق در زمينه بررسي اثر تركيبات شيميايي جديد روي عوامل بيماري‌زاي قارچي و باكتريايي

- تحقيق در زمينه كنترل تأثير قارچكش‌هاي توصيه شده عليه بيماري‌هاي قارچي و بررسي علل مقاوم شدن اين عوامل در مقابل قارچكش‌هاي توصيه شده

- تحقيق در زمينه اثر درجه حرارت، رطوبت، كمبود اكسيژن و نور روي گياهان زراعي

- تحقيق در زمينه اثر آلودگي هوا و نقش آن در ايجاد بيماري

- تحقيق در زمينه كمبود مواد غذايي در گياه

- تحقيق در زمينه قارچ‌هاي ميكوريز و نقش آن در بالا بردن جذب مواد غذايي و افزايش رشد گياه و ميزان محصول

- تحقيق در زمينه مسموميت غذايي در اثر افزايش مواد معدني در خاك

- تحقيق در زمينه آسيب مواد شيميايي (مانند قارچكش‌ها، حشره‌كش‌ها و علف‌كش‌ها) روي گياهان

- تحقيق در مورد ساير عمليات زراعي نادرست كه در گياه ايجاد بيماري مي‌كند

- بررسي و اظهار نظر در مورد طرح‌هاي تحقيقاتي مربوط به عوامل بيماري‌زاي قارچي، باكتريايي و ميكوپلاسمايي كه از مراكز تحقيقاتي، دانشگاه‌ها، مؤسسات تك‌محصولي دريافت مي‌شود

- بررسي گزارش‌ها و طرح‌هاي واصله از مراكز تحقيقاتي

- انتشار نتايج تحقيقات انجام شده به صورت مقالات علمي و تحقيقاتي

- تماس دائمي و تبادل اطلاعات علمي با مراجع مشابه علمي داخلي و بين‌المللي به منظور آگاهي از آخرين اطلاعات مربوطه

- پيشنهاد اعزام پژوهندگان بخش به كنگره‌ها، دانشگاه‌هاي داخل و خارج كشور به منظور ارتقاء سطح دانش بيماري‌هاي قارچي، باكتريايي و ميكوپلاسمايي و تحقيقاتي آن‌ها

- هدايت و سرپرستي طرح‌هاي مربوط به بيماري‌هاي قارچي، باكتريايي و ميكوپلاسمايي گياهان در سطح كشور

بخش تحقيقات رده‌بندي حشرات:

- تهيه و اجراي برنامه‌هاي تحقيقاتي جهت جمع‌آوري، شناسايي و رده‌بندي فون حشرات ايران با توجه به محيط زيست آن‌ها

- اجراي تحقيقات فونستيك درگروه‌ها و راسته‌هاي مختلف حشرات

- اجراي تحقيقات تاكسونوميك و سيستماتيك مدرن با بهره‌گيري از روش‌هاي پيشرفته (تحقيقات كروموزومي، سرولوژيك، بيوشيميك، آناتومي مقايسه‌اي و غيره)

- اجراي تحقيقات پايه‌اي سيستماتيك و ايجاد رده‌بندي طبيعي Natural classification با بهره‌گيري كامل از روش‌هاي صحيح تاكسونوميك نظير رده‌بندي Phylogenetic Taxonomy يا Phyletic و رده‌بندي Cladistic Taxonomy و غيره و يافتن قرابت‌هاي فونستيك

- اجراي تحقيقات پايه‌اي تاكسونوميك به روش Phenetic (Numerical Taxonomy) با تنظيم Data matrix و استفاده از روش‌هاي آماري و پيشرفته با استفاده نهايي از كامپيوتر

- اجراي تحقيقات پايه‌اي Biosystematic با غور در مسائل مربوط به دامنه تغييرات گونه‌اي Specific Range، بين گونه‌اي interspecific، درون گونه‌اي intraspecific، زايش گونه‌اي Speciation و جمعيت‌ها و غيره

- نگه‌داري نمونه‌هاي رده‌بندي شده در موزه طبق موازين علمي متداول در موزه‌هاي جهان جهت استفاده‌هاي علمي و فني و پاسخگويي‌هاي لازم

- تأمين نيازهاي علمي بخش‌ها و مراكز تحقيقاتي مؤسسه در مركز و شهرستان ها و مؤسسات تك‌محصولي و كشاورزي ديم در زمينه شناسايي آفات و حشرات ارسالي

- همكاري با بخش‌هاي مؤسسه در زمينه شناسايي آفات مختلف و دشمنان طبيعي آنها در قالب طرح‌هاي تحقيقاتي مشترك

- ارتباط، همكاري و هماهنگي با سازمان‌ها و مؤسسات تحقيقاتي و دانشگاهي در زمينه شناسايي فون حشرات و آفات مختلف و دشمنان طبيعي آن‌ها در چهارچوب برنامه‌هاي مشترك تحقيقاتي

- همكاري با دفتر خدمات فني و تحقيقاتي مؤسسه در تشكيل و تجهيز و تكميل نمايشگاه‌هاي دائمي و موقت به منظور نمايش آفات و بيماري‌هاي محصولات مهم كشور

- پاسخگويي به پرسش‌هاي علمي و فني افرد و مؤسسات داخلي و خارجي در رابطه با رده‌بندي موزه

- ارائه تحقيقات انجام شده به صورت فهرست حشرات موجود در موزه، مقاله، كتاب و ايراد سخنراني

- پيشنهاد اعزام كادر تحقيقاتي بخش به مجامع و مراكز تحقيقاتي و آموزش داخل و خارج از كشور به منظور تبادل دستاوردهاي علمي و ارتقاء سطح دانش آنان

- همكاري با دانشگاه‌ها و مراكز آموزش عالي در زمينه پايان‌نامه‌هاي تحصيلي دانشجويان در مقاطع مختلف

- عنداللزوم انجام امور ذيربط كه از طرف مديريت مؤسسه به بخش ارجاع مي‌گردد

بخش تحقيقات جانورشناسي كشاورزي:

- جمع‌آوري، شناسايي و اجراي تحقيقات سيستماتيك در زمينه جانورشناسي كشاورزي

- تحقيق در زمينه بيولوژي و بيواكولوژي جانوران آسيب‌رسان در كشاورزي، محصولات برداشته شده و انباري و مطالعه پايه‌اي بيولوژي جانوران مفيد در گياهپزشكي

- تحقيق در برآورد خسارت و ضايعات به وجود آمده به وسيله جانوران در مورد گياهان زراعي، باغي، و محصولات انبار شده

- تحقيق در مورد ديناميك جمعيت، آستانه خسارت اقتصادي و زيان جانوران مضر گياهان

- مطالعه در مورد شناسايي مهمترين عوامل زيان‌آور جانوري و همچنين عوامل كنترل كننده طبيعي آن‌ها در مزارع، باغات، درختان غير مثمره و فرآورده‌هاي كشاورزي، شناسايي زيستگاه‌ها، مناطق آلوده و دامنه ميزباني جانوران زيان‌آور به منظور جلوگيري از انتشار اين عوامل

- تحقيق درباره مناسب‌ترين روش مبارزه شيميايي عليه آفات جانوري، براي كنترل خسارت آن‌ها با توجه بيشتر به مسئله تعادل بيولوژيك، بهداشت محيط‌زيست و صرفه اقتصادي و بررسي مسئله ايجاد مقاومت در برابر تركيبات شيميايي مورد مصرف در ارتباط با برخي از آن‌ها

- تحقيق در زمينه اصول مبارزه تلفيقي Integrated Pest Management - IPM و اجراي مديريت آفات جانوري در مورد مزارع، باغات و گياهان گلخانه‌اي ومحيط‌هاي بسته

- تحقيق در مورد ساير اصول مبارزه مانند روش‌هاي فيزيكي، مكانيكي و زراعي، تحقيق براي تعيين واريته‌هاي حساس و مقاوم گياهان در برابر كنه‌هاي گياهي زيان‌آور، جانوران مضر و تعيين منابع مقاومت در مقابل آن‌ها با همكاري مؤسسه تحقيقاتي ذيربط

- اجراي طرح‌هاي تحقيقاتي درباره مسائل خاص و پايه‌اي كه تخصص آن در بخش‌هاي خارج از مركز وجود ندارد

- اجرا، راهنمايي، مشاورت و هماهنگي طرح‌هاي تحقيقاتي مربوطه

- هدايت و راهنمايي دانشجويان مؤسسات آموزش عالي در زمينه تهيه و تنظيم پايان‌نامه‌هاي كارشناسي ارشد و دوره دكترا

- كمك در اجراي برنامه‌هاي آموزشي مراكز دانشگاهي و آموزش عالي كشور در زمينه وظايف علمي مربوط به بخش

- تهيه و پاسخ به مسائل فني افراد و مؤسسات تحقيقاتي و آموزشي داخلي و خارجي درباره جانوران زيان‌آور

- انتشار نتايج تحقيقات انجام شده به صورت مقالات و كتاب‌هاي علمي و تحقيقاتي

- پيشنهاد اعزام اعضاي هيئت علمي و محققين بخش به مجامع بين‌المللي و مؤسسات تحقيقاتي و آموزشي داخل و خارج از كشور، به منظور ارتقاء سطح دانش گياهپزشكي و تحقيقاتي آن‌ها

- تشكل كارگاه‌هاي آموزشي در زمينه‌هاي مربوط به وظايف بخش

بخش تحقيقات نماتولوژي گياهي:

- تهيه و اجراي طرح تحقيقاتي روي نماتدهاي گياهي در سطح كشور

- جمع‌آوري و شناسايي و رده‌بندي فون نماتدهاي خاك‌ها و گياهان زراعي ايران

- تهيه كلكسيون فون نماتدهاي گياهي، حشرات شكاري و آزاد

- بررسي بيواكولوژي مهمترين نماتدهاي زيان‌آور گياهي

- بررسي دامنه ميزباني مهمترين نماتدهاي زيان‌آور گياهي

- بررسي تغييرات و نوسانات جمعيت ساليانه در خاك و گياه

- بررسي اثرات متقابل نماتدهاي زيان‌آور با ساير عوامل بيماري‌زاي گياهي از قبيل قارچ‌ها و باكتري‌ها

- بررسي نحوه و انتقال و انتشار ويروس‌هاي گياهي توسط نماتدهاي ناقل ويروس

- مطالعه و تعيين سطح زيان اقتصادي و فرم سم‌پاشي

- مطالعه و بررسي مبارزه و كنترل فيزيكي، شيميايي، زراعي، ژنتيكي ومكانيكي با مهمترين نماتدهاي زيان‌آور انگل گياهي

- جمع‌آوري و شناسايي عوامل بيولوژيك و دشمنان طبيعي مهمترين نماتدهاي پارازيت گياهي

- تهيه گزارشات و مقالات علمي داخلي و خارجي و چاپ آن در مجلات علمي

- شركت در سمينارها، كنگره‌ها و سمپوزيوم‌ها براي ارتقاء سطح علمي محققين رشته نماتولوژي

- آموزش دانشجويان، محققين جوان و جانشين در رشته نماتولوژي

بخش تحقيقات مبارزه بيولوژيك:

- تهيه و اجراي طرح‌ها و برنامه‌هاي تحقيقاتي در زمينه مبارزه بيولوژيك با آفات، بيماري‌ها و علف‌هاي هرز

- جمع‌آوري منابع ژنتيكي انگل‌ها، شكارگرها و عوامل بيماري‌زا در آفات و بيماري‌هاي گياهي

- ارائه تكنولوژي توليد انبوه عوامل مفيد و مواد بيولوژيك جهت كاربرد در بخش اجرايي، ارائه برنامه‌هاي كاربرد مواد بيولوژيك و عوامل مفيد در سطح وسيع

- همكاري با بخش‌هاي مؤسسه در ارتباط با مسائل مختلف گياهپزشكي كه جزء وظايف مؤسسه مي‌باشد

- تأمين نيازهاي تحقيقاتي مؤسسات تحقيقاتي، مراكز تحقيقاتي تك‌محصولي و كشاورزي ديم در رابطه با مبارزه بيولوژيك با آفات، بيماري‌ها و علف‌هاي هرز

- ارتباط و همكاري با سازمان‌ها و مؤسسات تحقيقاتي و دانشگاهي در زمينه تهيه و تنظيم و اجراي برنامه‌هاي تحقيقاتي مشترك

- ارتباط و همكاري با مؤسسات بين‌المللي مبارزه بيولوژيك جهت تهيه و تأمين منابع علمي و اطلاعاتي مورد نياز و اجراي طرح‌هاي مشترك در چهارچوب قراردادهاي رسمي

كليد تشخيص خانواده‌هاي راسته جوربالان:

1- پنجه‌ها سه مفصلي، شاخك‌ها خيلي كوتاه و مووش، خرطوم از قسمت عقبي سرمنشاء مي‌گيرد، عموماً فعال Auchenorrhincha. (2)

- پنجه‌ها 1 تا 2 مفصلي، شاخك بلند و رشته‌اي، خرطوم در صورتيكه وجود داشته باشد از بين كوكساي پاي جلويي جدا مي‌شود. معمولاً غيرفعال Sternorrhyncha. (6)

2- داراي سه چشم ساده، و اندامي بزرگ با بال‌هاي غشائي، حشرات نر داراي قدرت توليد صدا هستند و معمولاً نمي‌جهند. Cicadidae

- داراي دو (ندرتاً سه) چشم ساده، اندامي كوچك، گاهي پاهاي جلويي ضخيم شد، فاقد دستگاه توليد صدا، معمولاً مي‌جهند. (3)

3- پرونوتوم از قسمت رشد كرده و روي شكم را مي‌گيرد، شاخك‌ها و چشم ساده بين چشم‌هاي مركب قرار دارند. Membracidae

- پرونوتوم به سمت عقب كشيده نشده و روي شكم را نمي‌پوشاند. (4)

4- شاخك از كنار سر و زير چشم‌هاي مركب منشاء مي‌گيرد، كوكساهاي مياني طويل شده و از هم جدا هستند. Tegula ديده مي‌شود. در بال‌هاي جلويي دو رگ آنال به هم رسيده و مجموعاً شكل Y به وجود مي‌آورند. Fulgoridae

- شاخك‌ها از جلوي سر و بين چشم‌هاي مركب منشاء مي‌گيرند، كوكساهاي مياني طويل نيست و نزديك به هم قرار دارند، Tegula معمولاً ديده نمي‌شود. داراي رگ‌هاي آنال به شكل Y نيست. (5)

5- ساق‌هاي عقبي داراي 1 تا 3 خار كوتاه و ضخيم، چند رديف از خارهاي متعدد در قسمت انتهايي. Cercopidae

- ساق پاهاي عقبي داراي يك يا چند رديف خار كوچك، كوكساهاي پاهاي عقبي متقاطع. Cicadellidae

6- پنجه يك مفصلي و با يك ناخن، ماده‌ها بدون بال و غالباً بدون پا، بدون پولك مانند يا واوي شكل كه پوشيده از مواد يا شاخي است. نرها فقط يك جفت بال دارند و فاقد خرطوم هستند. Coccidae

- پنجه‌ها دو مفصلي با دو ناخن، افراد بال‌دار هر دو جنس، چهار بال دارند، هر دو جنس داراي خرطوم فعال و با لب پايين نسبتاً بلند. (7)

7- شاخك داراي 5 تا 10 مفصل (معمولاً 10)، بال‌هاي جلويي غالباً ضخيم‌تر از بال‌هاي عقبي، بيشتر مي‌جهند. Psyllidae

- شاخك داراي 3 تا 7 مفصل، بال‌هاي غشايي يا سفيد مات، غالباً نمي‌جهند. (8)

8- بال‌ها، سفيد مات و پوشيده از پودر رنگ، بال‌هاي عقبي به اندازه بال‌هاي جلويي. (سفيد بالك‌ها) Aleurodidae

- بال‌ها غشايي و بدون پوشش مومي سفيد، بال‌هاي عقبي خيلي چوچك‌تر از بال‌هاي جلويي. (9)

9- Rs در بال‌هاي لجويي ديده مي‌شود، معمولاً داراي كورنيكول، ماده‌هاي پارتنوژنيك زنده‌زا، و ماده‌هاي جسمي تخمگذار هستند. Aphididae

- Rs در بال‌هاي جلويي ديده نمي‌شود. كورنيكول وجود ندارد و ماده‌ها در هر حال تخمگذارند. Phylloxeridae

* لازم به تذكر است كه در كتاب حشره‌شناسي كشاورزي، جوربالان، يك راسته در نظر گرفته شده اما همان طور كه در فصل بعدي مشاهده خواهيد كرد، در برخي منابع جوربالان يك زير راسته از راسته HEMIPTERA در نظر گرفته شده است.

خانواده مگس‌هاي سفيد (سفيد بالك‌ها): Aleurodidae

حشرات بسيار كوچك و طول آن‌ها ندرتاً به 2 تا 3 ميلي‌متر مي‌رسد. حشرات كامل نر و ماده بالدار، وبال‌ها از پودر سفيد مومي شكل پوشيده شده، خرطوم نسبتاً بلند و در فرورفتگي مخصوصي قرار دارد. پاها بلند و پنجه‌ها دو مفصلي و به يك جفت ناخن منتهي مي‌گردد. معمولاً بسيار فعال هستند و از شيره برگ‌ها تغذيه مي‌نمايند و در زير برگ‌ها استراحت مي‌كنند. از نظر دگرديسي با ساير جوربالان متفاوتند، پوره‌هاي سن 1 فعال ولي پوره‌هاي سنين بعدي بدون حركت و بدن آن‌ها مانند شپشك‌ها از ترشحات مومي پوشيده است. نوزاد خارج شده از تخم، بدون بال و لارو ناميده مي‌شود و تدريجاً در سنين بعدي بال‌ها ظاهر شده و در اين حالت شفيره ناميده مي‌شوند. مگس‌هاي سفيد در نواحي گرمسيري روي درختان مركب و بوته‌هاي زينتي و پنبه و گياهان جاليزي فراوانند.

حشرات نابالغ آلئوريدها معمولاً تيره رنگ با حاشيه سفيد هستند.

سفيدبالك‌ها : Aleurodidae

در خانواده سفيد بالك‌ها دو زير خانواده Aleyrodinea, Aleurodicinae وجود دارند كه زير خانواده ديگر به نام Udamoselinae به وسيله اندرلين (1909) توصيف گرديد كه تنها براساس يك عدد سفيد بالك نر بود. ظاهراً نمونه تيپ از بين رفته است و بعد از آن هم هرگز سفيد بالك مشابهي جمع‌آوري نشده است (موند و هالسي ، 1978). بنابراين نام اين زير خانواده به عنوان يك زير خانواده مشكوك محسوب مي‌شود.

مراحل رشدي:

سفيد بالك‌ها داراي شش مرحله رشدي هستند، كه شامل تخم، مرحله خزنده (پوره سن اول)، مرحله پورگي ساكن (سنين دوم و سوم پورگي)، شفيره (سن چهارم پورگي) و حشره بالغ مي‌باشد. سن چهارم،‌ مرحله واقعي شفيرگي نيست زيرا در قسمت‌هاي ابتدايي اين مرحله تغذيه صورت مي‌گيرد و تغيير شكل به بالغ در آخرين قسمت و بدون پوست‌اندازي شفيرگي انجام مي‌پذيرد. واژه پوره در اين جا براي نشان دادن سه مرحله نابالغ نخستين و واژه شفيره براي نشان دادن آخرين مرحله نابالغ به كار مي‌رود.