گزارش کاراموزی ابزار دقیق تراشکاری

گزارش کاراموزي ابزار دقيق تراشکاري در 37 صفحه ورد قابل ويرايش


فهرست مطالب

عنوان صفحه

مقدمه اي در مورد ابزار دقيق تراشكاري 1

آشنايي با مكان كارآموزي 3

ابزارهاي برشي و نگهدارنده ابزار 3

ابزارهاي ظريف تراش 4

پيشاني تراش قطعه اي.... 5

روتراشي 5

ماشين هاي تراش 6

قسمت هاي اصلي ماشين تراش 7

روش آج زني 17

نتايج و پيشنهادات 18

انواع ماشين هاي فرز 19

تيغه فرزها 26






مقدمه اي در مورد ابزار دقيق تراشكاري

ابزار دقيق رشته جديدي است كه امروزه جاي خود را در ميان رشتهاي ديگر در صنايع ايران باز مي كند.

ابزار دقيق از سه قسمت اساسي زير تشكيل شده است كه عبارتد از :

?.اندازگيري ?.كنترل ?. محركها(ادوات خروجي)

اين سه مجموعه در كنار يكديگر مكمل يك سيستمي به نام سيستمهاي كنترل اتوماتيك مي باشند كه اين سيستم كنترل اتوماتيك وظيفه انجام كنترل فرايندي را در يك مجموعه عملياتي بر عهده دارد .

?.اندازه گيرها

قسمت اندازه گير مقدار واقعي عنصر مورد نظر را اندازه گيري مي كند.پارامترهاي مختلفي در صنايع براي كنترل اندازه گيري مي شود مهمترين پارامترهايي كه در صنعت براي كنترل اندازه گيري مي شوند عبارتند از :

?.اندازه گيري فشار measuroment of the pressure

?.اندازه گيري جريانات سيالات measuroment of the flow

?.اندازه گيري درجه حرارت measuroment of the temprature

?.اندازه گيري ارتفاع مايعات measuroment of the level

علاوه بر اين پارامترهايي که در بالا ذکر شد عوامل ديگري براي اندازه گيري و کنترل وجود دارند و مهم هستند اما بعلت استفاده محدودتر از اين پارامترها فقط به بيان نام آنها اکتفا مي شود و در ادامه اگر فرصتي بود توضيحاتي در مورد آنها داده مي شود اين پارامترها عبارتند از :

اندازه گيري سرعت ـ اندازه گيري لرزش ـ آشکار سازهاي دود و شعله ـ دستگاههاي آنالايزر

?.کنترل کننده ها

قسمت دوم ابزار دقيق بخش کنترل مي باشد در ابتداي شروع صنعت که کنترل بصورت امروزي نبود کنترل بوسيله عوامل انساني انجام مي شد سپس با پيشرفت علم سيستم کنترل اتوماتيک با بوجود آمدن ادوات نيوماتيکي (بادي) وارد مرحله جديدي شد. بعد از مدتي با اختراع ترانزيستور استفاده از کارتهاي الکترونيکي براي کنترل آغاز شد با بوجود آمدن اين قطعات کنترلي استفاده از عوامل انساني براي کنترل کمتر مي شد.در ادامه پيشرفت علم کامپوترهاي صنعتي با نام plc وارد صنعت شدند بوسيله اين plc ها واحدها به آساني کنترل مي شدند وتغييرات نيز به آساني در واحدها انجام مي گرفت

امروزه کنترل کنندهاي جديد تري بنام DCS (سيستم کنترل کننده توزيع پذير) و کنترل کننده هاي فازي وظيفه کنترل را در واحدهاي صنعتي بر عهده دارند.

?.محرکها (ادوات خروجي)

محرکها ادواتي هستند که سيگنال خروجي را از قسمت کنترل کننده مي گيرد و متناسب با اين سيگنالها عمل مي کند. از عمده ادوات خروجي مي توان به شيرهاي کنترل و الکتروموتورها اشاره کرد. اين ادوات با عملکرد خود باعث کنترل پارامترهاي اندازه گيري شده در مقدار مطلوب و مورد نظر مي شوند . اين ادوات گستره تنوعي زيادي دارند که در بحث ادوات خروجي به توضيح در مورد آن خواهيم پرداخت.
تا اين قسمت به معرفي اجمالي رشته ابزار دقيق پرداختيم و قسمتهاي کاري مختلف اين رشته گفته شد. از بخشهاي ديگر وارد جزييات هر يک از بخشها مي شويم و به توضيحات در مورد اين ادوات مي پردازيم.در ادامه با يک مثال به توضيح يک حلقه کنترلي براي کنترل دماي آب خروجي بويلر( ديگ بخار) توضيح داده مي شود.
آشنايي كلي با مكان كارآموزي
در اين مكان كه شامل دستگاه ها و تجهيزات مختلف تراش و براده برداري مي باشد انواع كارهاي مختلفي از جمله تراش سيلندر – ميل لنگ – شاتون – سر سيلندر – سوپاپ – ياتاقان و .... پوليش قطعات انواع ماشين هاي سبك و سنگين – سواري – كاميون – اتوبوس – كاميونت انجام مي گيرد و نيز در اين مكان تجهيزات و وسائل مختلفي از جمله ميل لنگ تراش – شاتون تراش – سيلندر تراش – سرسيلندر تراش – پوليش دستگاه تراش – پرس- كف سرسيلندر تراش موجود مي باشد، كه انواع كارهاي مربوط تراش و فيكس كردن قطعات مربوط به موتور را بر عهده مي گيرد و همچنين اين مكان صنعتي با بهره گيري از اين تجهيزات كه در نوع خود بهترين هستند باعث رضايت مشتريان را فراهم مي آورد.
ابزارهاي برشي و نگهدارندة ابزار

براي به كار گيري مؤثر از يك ماشين تراش،ماشين كار بايد معلومات كافي دربارة ابزارهاي برشي و تيز كدن آنها براي تراشكاري مواد مختلف داشته باشد.براي براده برداري از قطعه كار بايد لبة برشي ابزار در تماس با قطعه كار در حال گردش قرار داده شود.در بسياري موارد،از ابزارهاي برشي يك لبه HSS براي براده برداري استفاده مي شود.

ابزارهاي برشي HSS كوچك را معمولاً در يك ابزار گير مي بندند.اين گونه ابزارگيرها در مدلهاي صاف،راست تراش و چپ تراش ساخته مي شوند.براي تشخيص يك ابزار گير راست تراش از چپ تراش،ابزار گير را در دست گرفته و به نوك ابزار نگاه كنيد.اگر نوك ابزار به طرف راست تمايل دارد،آن را راست تراش و اگر نوك آن به طرف چپ تمايل دارد،آن را چپ تراش مي نامند.در اغلب ماشين هاي تراش از يك پايه ابزار گير چند طرفه گردان براي نصب ابزار برشي استفاده مي گردد.اين پايه،برجك يا تارت(Turret) نيز ناميده مي شود.پايه هاي ابزار گير معمولاً چهار طرفه هستند و مي توان حداكثر چهار ابزار برشي روي آن نصب كرد.با شل كردن اهرم گردان روي پايه مي توان آن را چرخاند تا لبة برشي مورد نظر در موضع براده برداري قرار گيرد.سپس بايد اهرم را مجدداً محكم نمود.
ابزارهاي خشن تراش

وقتي در تراشكاري عمق براده برداري زياد باشد و حجم براده زادي از قطعه كار برداشته شود،به اين عمل خشن تراشي مي گويند.در ابزارهاي HSS خشن تراش،لبه برشي صاف است و نوك آن كمي گرد شده است.با اين فرم لبه برشي مي توان عمق براده زيادي را با سرعت پيشروي زياد تراشكاري كرد.زاويه آزاد جانبي اندك در اين ابزار سبب مي شود كه پشت لبة برشي بخوبي تقويت شده باشد.

واضح است كه يك ابزار خشن و چپ تراش در جهت چپ به راست به خوبي براده برداري مي كند.همجنين يك ابزار راست تراش خشن در جهت مخالف،يعني راست به چپ بايد به كار گرفته شود.
ابزارهاي ظريف تراش

نوك يك ابزار ظريف تراش گردتر از نوك يك ابزار خشن تراش است.اگر لبه برشي اين ابزار پس از سنگ زدن،با سنگ پرداخت كاري دستي پرداخت شود،سطح تراشكاري شده با اين ابزار كاملاص صيقلي خواهد بود.براي ظريف تراشي با اين ابزار بايد عمق براده كم و سرعت پيشروي نيز كم باشد.همانند ابزارهاي خشن تراش،اين ابزار را نيز به صورت راست تراش و چپ تراش مي توان آماده كرد.

پيشاني تراشي قطعه اي كه بر روي گيره نظام بسته شده است.

يك ابزار برشي مناسب كه نوك آن گردي كمي داشته باشد،براي پيشاني تراشي استفاده مي گردد.ساپورت مركب به اندازة 30 درجه به طرف راست چرخانده شده و بدنه ابزار برشي را با زاويه اي كمتر از 90 درجه نسبت به پيشاني قطعه كار تنظيم كنيد.براي پيشاني تراشي،نوك ابزار بايد دقيقاً در مركز تنظيم گردد.ابزار برشي را با حركت دادن ساپورت طولي به موضع تراشكاري جابجا كرده و ساپورت طولي را در اين موضع قفل كنيد.

پيشاني تراشي را مي توان در هر دو جهت انجام داد.مي توان نوك ابزار را در مركز قطعه كار قرار داده و پيشروي را به طرف بيرون هدايت كرد و يا برعكس اين.رايج است كه ابزار را در مركز قرار داده و پيشروي ابزار را به طرف بيرون انجام داد.اگر قطر قطعه كار بيشتر از (38 mm) “2/11 باشد،مي توان از پيشروي اتوماتيك ابزار استفاده كرد.

با پيشروي ابزار پيشاني تراش از مركز به طرف بيرون،كيفيت پرداخت سطحي خوبي به دست مي آيد.اگر نوك ابزار كمي بالاتر ار مركز باشد،يك زائده كروي در مركز قطعه كار باقي خواهد ماند.اگر نوك ابزار كمي پايين تر تنظيم شود،يك زائده استوانه اي در مركز قطعه كار باقي مي ماند.اگر زائده اضافي در پيشاني تراشي به وجود آيد،بايد نوك ابزار را تنظيم كرده و كار را مجدداً انجام داد.

2.سرعت گردش اسپيندل را آهسته و سرعت پيشروي را سريع انتخاب كنيد،

3.ابزار آج زني را بر روي پايه ابزار گير نصب كنيد و با استفاده از فلكه ساپورتعرضي آن را به جلو برانيد تا بر روي قطعه كار قرار گيرد.در اين وضعيت هر دو غلتك بايد به طور يكنواخت روي قطعه كار تكيه داشته و سطح غلتكها موازي با محور طولي قطعه كار باشند،

4.ماشين را روشن كرده و به آرامي غلتكهاي آج را بر روي سطح قطعه كار فشار دهيد كه نقوش آج كمي بر روي قطعه كار ظاهر شود.در صورت امكان بايد پيشروي ابزار از طرف اسپيندل به طرف مرغك انجام شود.با درگير كردن اهرم پيشروي اتوماتيك ساپورتطولي،به ابزار اجازه دهيد كه سرتاسر قطعه كار حركت كند.به هنگام آج زني از مقدار زياد مايع برشي استفاده كنيد،

5.هنگامي كه ابزار آج زني پيشروي خود را در طول قطعه كار تمام كرد،با معكوس كردن گردش اسپيندل به ابزار اجازه دهيد در حالي كه روي سطح قطعه كار درگير است به نقطه شروع بازگردد.در اين حالت با اعمال فشار مجدد به ابزار توسط فلكه ساپورتعرضي،عمق دندانه هاي آج را عميق تر كنيد و

6.پيشروي اتوماتيك ابزار در جهت طولي را تكرار كنيد تا فر آجها به حد مطلوب برسد.









نتايج و پيشنهادات

آموخته هاي اينجانب در اين مكان شامل يادگيري و شناخت انواع مختلف وسائل ماشين آلات مربوط به تراشكاري پوليش قطعات مختلف موتور، آشنايي با نحوه ي كا در محيط هاي صنعتي و رعايت نكات ايمني هنگام كار در اين محيط و كار كردن با ايمني بر روي انواع دستگاه ها كه هنگام كار با اين تجهيزات با حداثر دقت و ايمني اعمال گردد. آشنايي با نحوه كار با دستگاه ها و تراش قطعات مختلفي از جمله ميل لنگ – سيلندر – سرسيلندر – شاتون – سوپاپ – پوليش و پرداخت قطعات با كيفيت پرداختي خوب كار با پرس – نحوه كار با ماشين تراش كه انواع مختلف كارها با آن انجام مي شود شامل تراش پيچ و مهره – تراش قطعات مخروط تراش – داخل تراش – تاب گيري قطعات و ... انجام مي شود .

در ماشينهاي فرز،يک تيغه فرز چند دندانه برروي قطعه کار مي چرخد و براده برداري مي کند.

هر يک از دندانه هاي تيغه فرز،براده کوچکي از سطح قطعه کار جدا مي کند.

توسط ماشين فرز،عمليات براده برداري متنوعي مي توان انجام داد. به عبارت بهتر يک ماشين فرز قادر است سطوح تخت،فرم دار،شيارها،حفره ها،رزوه ها،چرخدنده ها،مارپيچها و ديگر فرمها را بتراشد.

در ميان ماشينهاي ابزار،ماشينهاي فرز از نظر شکل و قابليت،بيشترين تنوع را دارند.

اين ماشينها را مي توان به خوبي به سيستم کنترل عددي کامپيوتري مجهز کرد.قطعه کار را مي توان مستقيما بر روي ميز ماشين فرز بست و يا آن را توسط فيکسچرهاي متنوعي که معمولا به همراه ماشينهاي فرز عرضه مي شوند،روي ميز ماشين مهار نمود.









انواع ماشينهاي فرز

طبقه بندي ماشينهاي فرز به چند گروه مشخص کار دشواري است،زيرا طراحي اين ماشينها در همه موارد شباهتهايي با يکديگر دارد.ولي از نقطه نظر کاربرد،مي توان ماشينهاي فرز را در دو گروه بزرگ طبقه بندي نمود:

ماشينهاي فرز با ميز ثابت و...ماشينهاي فرز ستوني- زانويي.

هر دو گروه اين ماشبنها در دو نوع،با اسپيندل افقي و با اسپيندل عمودي ساخته مي شوند.در ماشينهاي فرز با اسپيندل افقي محور نگهدارنده تيغه فرز به صورت افقي و و موازي با ميز ماشين قرار گرفته است .

براي عمليات مختلف مي توان ابزارهاي مختلفي بر روي محور ابزار گير نصب نمود.

در ماشينهاي فرز عمودي،تيغه فرز،عمود بر صفحه ميز ماشين نصب مي شود.

البته در ماشينهاي فرز عمودي،غالبا مي توان اسپيندل را حول محور افقي چرخانده و در زاويه هاي مختلفي تنظيم و ثابت کرد.

ماشبنهاي فرز با ميز ثابت

در ماشينهاي فرز با ميز ثابت،ميز ماشين يک ساختارصلب دارد وبه صورت يک پايه ثابت عمل مي کند.البته در اين ماشينها،ميز ماشين تنها در راستاي محورXبه چپ و راست حرکت مي کند.

طول ميز اين ماشينها و کورس حرکت آن (m9.0-0.9)30-3مي باشد.حرکت ابزار در جهات عمودي و عقب-جلو(محورهاي ZوY)از طريق حرکت اسپيندل ماشين تامين مي گردد.

ماشينهاي فرز با ميز ثابت نيز به نوبه خود به سه نوع عمودي،افقي و صفحه تراش تقسيم مي شوند(ماشينهاي فرز و صفحه تراش در وازه اي).

تنگستن کار بايد تف جوش شده،نوعي از مواد فلزي بسيار سخت است.

تيغه فرزهاي کار بايدي به روشهاي متالورژي پودر ساخته مي شوند. و کيفيت آنها براي ساخت ابزارهاي برشي مناسب است.ابزارهاي کار بايدي مي توانند با سرعت برشي 3تا10برابر ابزارهاي برشي HSS براده برداري کنند.

معمولا در ساخت تيغه فرزها،لبه هاي برشي ار تنگستن کار بايد ساخته شوند،نه تمام بدنه ابزار.

لبه هاي برشي کار بايدي به دو روش لحيم کاري سخت و استفاده از اجزاء مکانيکي بر روي بدنه ابزارمحکم مي شوند.

در تيغه فرزهاي مدرن،اغلب از تکه هاي برشي قابل تعويض استفاده مي شود.هر يک از اين تکه هاي برشي،در هر گوشه يک لبه برشي وجود دارد.اگر يک لبه کند شود،به راحتي با چرخاندن تکه برشي مي توان يک لبه برشي را براي براده برداري به کار گرفت.

تکه هاي برشي از جنس کار بايد تف جوشي شده براي تعداد توليد زياد و فرز کاري موادي با سطح پوسته دار نظير چدن، فولاد ريختگي،برنز و امثال آن کارآيي بسيار خوبي دارند.

انواع تيغه فرزها و کاربرد آنها

ابزارهاي شرح داده شده درزير ،رايج ترين انواع تيغه فرزها هستند که کا ربرد هر يک از آنها نيز اندکي شرح داده شده است.



تيغه فرز انگشتي

تيغه فرزهاي انگشتي براي تراشيد ن شيارها،جاخارها،حفره ها و کارهاي مشابه مورد استفاده قرار مي گيرند.

لبه هاي برشي در اين تيغه فرزها در سطح جانبي و سطح قاعده جلوي ابزار قرار دارند.

لبه هاي برشي در تيغه فرزهاي انگشتي به صورت مستقيم يا مارپيچ ايجاد مي شوند و به همين دليل با شيارهاي مستقيم يا با شيارهاي مار پيچ خوانده مي شوند.

همچنين دنباله تيغه فرزهاي انگشتي ممکن است استوانه اي يا مخروطي باشد.

تيغه فرزهاي انگشتي دنباله استوانه اي در دو نوع يک طرفه با دو طرفه عرضه مي شوند.

اصطلاحهاي راست گرد يا چپ گرد به جهت گردش تيغه فرزها براي براده برداري و يا جهت پيچش شيارهاي مار پيچ تيغه فرز مربوط مي شود.

هنگامي که به يک تيغه فرز انگشتي از طرف لبه هاي برشي جلوي آن نگاه کنيد،اگر تيغه فرز راست گرد باشد،شيارهاي آن در جهت گردش عقربه هاي ساعت پيچيده شده و اگر چپ گرد باشد،جهت پيچش شيارهاي آن در خلاف جهت گردش عقربه هاي ساعت است.

تيغه فرزهاي انگشتي سر کروي براي فرز کاري کپي (کپي تراشي در فرز کاري)،فرم تراشي باماشينهاي فرز کامپيوتري،فرز کاري فرمهاي قالبها،گرد کردن گوشه ها و ديگر کارهايي که به نحوي فرمهاي گرد داشته باشند،به کار مي روند.

با تيغه فرزهاي انگشتي سر کروي مي توان تا عمقي به اندازه نصف قطر تيغه فرز را يکباره براده برداري نمود.





تيغه فرزهاي انگشتي از جنبه ديگر به انواع زير تقسيم مي شوند:

1-تيغه فرز انگشتي دو شياره،که قادر هستند همانند يک مته درون يک قطعه کار توپر نفوذ کرده و سپس شروع به شيار تراشي يا عمليات براده برداري ديگر بپردازد.دو لبه برشي درسطح جانبي و سطح قاعده اين تيغه فرز ايجاد شده که يکي از لبه هاي برشي سطح قاعده،تا مرکزادامه يافته است.

2-تيغه فرز انگشتي چند شياره،که براي بغل تراشي استفاده مي شوند.

اين تيغه فرزها به دليل تعداد لبه هاي برشي بيشتر،عمر بيشتري نسبت به تيغه فرزهاي دو شياره دارند و هنگام براده بردداري سطح پرداخت تري ايجاد مي کنند،بنابر اين اگر لازم نباشد تيغه فرز انگشتي،همانند مته به صورت عمودي در قطعه کار نفوذ کند.بهتر است از تيغه فرزهاي انگشتي چند شياره استفاده نمود.

تيغه فرز پيشاني بغل تراش

نظير تيغه فرزهاي انگشتي چند شياره هستند ولي دنباله ندارند،قطورتر هستند و بر روي يک محور ابزار گير نصب مي شود.لبه هاي برشي اين تيغه فرز نيز بر روي سطح جانبي و سطح قاعده قرار دارند.

اين تيغه فرزها نيز در دو نوع راست گردو چپ گرد ساخته مي شوند.

تيغه فرزهاي پيشاني تراش

تيغه فرزهاي پيشاني تراش صرفا براي براده برداري سطوح صاف موازي با سطح قاعده تيغه فرز طراحي شده اند.لبه هاي برشي اين ابزار دوعمل خشن تراشي و ظريف تراشي را يکباره انجام مي دهند.

اين تيغه فرزها بزرگ وگران قيمت هستند.به همين علت معمولا تيغه فرزهاي پيشاني تراش امروزي را با تکه هاي برشي قابل تعويض مي سازند.

تيفچه هاي دوار نيز نوعي تيغه فرز پيشاني تراش محسوب مي شوند،که در آنها يک ابزار برشي شبيه ابزار تراشکاري بر روي يک ابزار دوار بسته شده و مجموعه درون اسپيندل ماشين فرز قرار مي گيرند.

تيغه فرزهاي قابل نصب روي محور ابزار گير افقي

تيغه فرزهايي که براي نصب روي محور ابزار گير ماشينهاي فرز افقي عرضه مي شوند و کاربرد آنها بدين شرح هستند:

1-تيغه فرز هاي غلتکي

2-تيغه فرزهاي بغل تراش

3-تيغه فرزهاي جناغي

4-تيغه فرزهاي اره اي

5-تيغه فرزهاي فرم دار