گزارش کارآموزی بررسی خورجينگ و تكنولوژي آن

گزارش کارآموزي بررسي خورجينگ و تكنولوژي آن در 42 صفحه ورد قابل ويرايش

فصل اول

·صنعت فورج

فرم و شكل دهي فلزات گداخته يا تحت فشار قرار دادن آن‌ها، توسط قالب‌هاي فورج و يا پرس‌هاي هيدروليكي يا پنوماتيك و يا پتك‌هاي ضربه‌اي را صنعت فورجينگ مي‌نامند.

اكثر قطعات صنعتي در صنايع مهم مانند ماشين‌سازي، خودروسازي و صنايع نظامي‌با روش فورج تهيه مي‌شوند. عمليات فورج قطعات را مي‌توان با استفاده از پتك‌هاي تمام اتوماتيك و پيشرفته كه قادر است تعداد ضربات لازم و ارتفاع صحيح هر ضربه را كنترل و تنظم نمايد، تعيين نمود.

در روش فورجينگ (آهنگري) مواد كار با قابليت كوره كري، و در حالت گداخته، فرم لازم را مي‌گيرند. اين قطعات داراي مقاومت و استحكام بيشتري نسبت به قطعات مشابه ماشين‌كاري شده هستند. زيرا در پروسه‌ي آهنگري مواد اوليه قطعات به هم فشرده شده و قعطات مهمي‌مانند ميل لنگ‌ها، دسته‌ پيستون‌ها، آچارها و . . . ساخته مي‌شوند. از قابليت‌هاي روش فورج در توليد فرآوره‌هاي صنعتي مي‌توان به كاهش هزينه و انبوهي توليد و از معايب اين روش به كمتر دقيق بودن قطعات توليد شده اشاره كرد. اكثر قلزات چكش‌خوار مانند فولادها، و آلياژهاي مس، آلياژهاي آلومينيوم و . . . قابليت عمليات آهنگري را دانرد. چدن خاكستري جزء فلزاتي است كه خاصيت آهنگري نداشته، زيرا امكان شكستگي در آن وجود دارد.

قابليت كوره‌كاري و فورج قطعات فولادي؟، به مواد آلياژي موجود در آن ها بستگي دارد. هر چه مقدار كربن فولادها كمتر باشد، مي‌توان حرارت شروع آهنگري را افزايش داد.

در پروسه‌ي فورجينگ با افزايش مدقار كربن در فلزات، از قابليت فرم گيري و آهنگري آ‌نها كاسته مي‌شود. همچنين فولادهايي براي عمليات فورج مناسب مي‌باشند كه مقدار فسفر و گوگرد آنها از 1% بيشتر نباشد و اگر مقدار گوگرد در وفلاد زياد باشد باعث ايجاد شكستگي و ترك‌هايي بر رئي فولاد گداخته مي‌گردد. در ساخت قالب‌هاي فورج از روش‌هاي جديد تكنولوژي ماشين‌كاري و اسپارك استفاده مي‌كنند، به اين شكل كه ابتدا محفظه‌ي قالب‌هاي فورج را با روش سنتي ماشين‌كاري مي‌كنند و اندازه‌ي نهايي را با ساختن الكترودهاي مسي كه شكل و ابعاد دقيق قطعه كار است، با عمليات اسپارك اورژن انجام مي‌دهند. البته مدل‌هاي مسي (الكترودها) با روش كپي كاري گرافيت روي دستگه سه بعدي كپي ساز طراحي و ساخته مي‌شوند كه در بخش‌هاي بعدي كتاب مورد بحث قرار مي‌گيرد. در طراحي و ساخت قالب‌هاي فورج بايد به قدرت بولك‌ها، اسكلت قالب‌هاي فورج، با توجه به فشار بالا، و مدقار تناژ لازم و نيرويي كه براي توليد به كار مي‌رود، توجه نمود. بلوك‌ها و ساختمان قالب بايد توانايي تحمل فشارهاي عمودي (فشارهاي پرسي) و فشارهاي جانبي (عكس‌العمل داخلي قالب ) را داشته باشند و در به كارگيري فولاد‌هاي آلياژي با استفاده از جداول فولادها ، بهترين انتخاب را انجام داد.
· اصول طراحي قالب‌هاي فورج

قالب‌هاي فورج با استفاده از تكنولوژي پيشرفته و محاسبات دقيق و به كارگيري نرم افزارها و تجارب كاربردي طراحي مي‌شوند.

خاصيت تغيير فرم پذيري قطعات فلزي بر اثر حرارت، فشار و ضربه‌ي قابليت فورجينگ آن‌ها مي‌باشد. فلزاتي مانند فولادها، آلياژهاي مس، آلومينيوم و غيره خصيت اين شكل‌پذيري در پروسه‌ي فورجينگ (آهنگري) را دارند. قطعات فورج كوره‌كاري شده، داراي كيفيت و قدرت بيشتري هستند. در طراحي قالب‌هاي فورج، خواص فيزيكي، تكنولوژيكي، قابليت‌هاي آهنگري و كوره كاري فلزات كه تعيين كننده هستند، بايد در نظر گرفته شوند.

طراح قالب‌هاي فورج براي پتك‌كاري آلياژهاي مقاوم در برابر دما، بايد توجه ويژه‌اي نسبت به طرح مواد قالب و عمليات ماشين‌كاري و قالب سازي داشته باشد و در پروسه‌ي پتك كاري آلياژها، قالب‌هاي فورج بايد داراي مقاومت، تحمل حرارت بالا و استحكام لازم باشند.

در طراحي قالب‌هاي فورج، نيازي نيست حفره‌هاي قالب از حفره‌هايي كه براي پتك‌كاري همان شكل از فولاد استفاده مي‌شود، متفاوت باشد. به خاطر لزوم نيروي بيشتر براي پتك‌كاري آلياژهاي ضد حرارت بايد توجه بيشتري به نيروي قالب به منظور جلوگيري از شكستگي معطوف شود. قالب‌هاي اصلي بايد ضخيم‌تر باشند. يا تعداد فرورفتگي‌هايشان كمتر باشد. براي قالب‌هاي بسيار عميق بايد از حلقه‌هاي تكيه‌گاه استفاده شود تا از شكستن قالب جلوگير كند.

آلياژهاي آهن‌دار در قالب‌هايي ريخته مي‌شوند كه قبلاً براي قالب گرفتن همان شكل از فولاد Forged steel آهنگري شده استفاده مي‌شد. براي پتك كاري آلياژهاي نيكل‌دار، از قالب‌هاييي كه قبلاً براي فورج فولاد به كار رفته است استفاده نمي‌شود. اين آلياژها نيازمند قالب‌هايي كه قبلاً براي فورج فولاد به كار رفته است استفاده نميشود. اين آلياژها نيازمند قالب‌هاي قوي‌تر هستند. در طراحي و ساخت قالب‌هاي فورج، كاربرد مستمر و طول عمر قالب يك مشكل بزرگ در پتك‌كاري آلياژهاي ضد حرارت است و اغلب قالب‌ها بايد بعد از كوبيدن حدود 400 قطعه مودد بازسازي قرار گيرند. در مقابل، اگر فولاد كربن به همان شكل ريخته شده باشد قالب ها عموماً قبلاز بازسازي اصلي قادر به توليد 10000 تا 20000 قطعه، پتك كاري خواهند بود. اين تفاوت مربوط به نيروي بيشتر آلياژهاي ضد حرارت در دماي بالا و تلرانس نزديك‌تري است كه معمولاً براي پتك‌كاري آلياژهاي ضد حرارت لازم است. در نتيجه هر گونه تلاشي صورت مي‌گيرد تا انتخاب مواد قالب درست و سختي و استحكام آن براي طول عمر قالب بيشتر باشد.

اكثر قالب‌ها براي پتك‌كاري توسط چكش و ماشين‌هاي پرس از فولاد ابزراي گرم كاري (Hot-work) مانند H13 و H12 و AISI H11 ساخته شده‌اند. ايده‌آل‌ترين طول عمر قالب از قالب‌هايي به دست مي‌آيد كه در اثر عمليات حرارتي صحيح درست شده‌اند و به حداكثر ممكن سختي رسيده‌اند. گر چه گاهي سختي بايد فداي قدرت شود و از احتمال شكستگي قبل از درست شدن قالب جلوگيري شود. براي مثال، در قالب‌گيري پرده‌هاي توربين در يك پرس مكانيكي، سختي قالب فوق ممكن است از HRC 56-47 باشد. براي پتك‌كاري‌هايي كه از حداقل سختي برخومردارند قالب زير در HRC 56-53 در مقابل حرارت عمل آورده مي‌شوند و با افزايش شدت ضربه، ميزان سختي قالب‌ها كاهش مي‌يابد. براي پتك‌كاري در حداكثر سختي حدود HRC 49-47 استفاده مي‌شود.

در طراحي قالب‌هاي لغزشي بايد فرآيند پروسه‌اي پتك‌كاري پرچ گرم مورد بررسي دقيق قرار گيرد. فرآيند پتك كاري پرچ گرم تنها محدود به س يا ته ميله نيست. به وسيله‌ي اين كار مي‌توان مواد را براي پهن‌سازي در هر نقطه در طول ميله جمع كرد. اين شيوه بخصوص پهن‌سازي كه مي‌تواند روي ميله‌هاي گرد يا كتابي صورت يگرد نيازمند ابزار ويژه‌اي به شكل قالب‌هاي لغزشي است. اين قالب‌ها درچارچوب گيره قالب قرار مي‌گيرند.

يك نمونه از ترتيب قرارگيري قالب لغزشي در شكل 1-21 آورده شده است. با اين روش يكي از قالب‌هاي متحرك به طرف قالب ثابت كه قطعه كار را نگه داشته حركت مي‌كند. كوبه (Ram) (قسمتي از پرس كه قسمت بالايي قالب به آن بسته مي‌شود) به آن مي‌خورد و دو قسمت قالب را به درون و هب طرف مقابل دسته حديده فشار مي‌دهد تا به اين ترتيب عمل پرچكاري (پهن‌سازي) انجام گيرد. عمل لغزش با پشتيباني قالب توس يك قطعه برنجي، تسهيل مي‌شود. قالب‌هاي لغزشي توسط فنر يا كار گذاشتن يك قطعه جديد درون پرچ كننده جمع مي‌شوند.

آن ها عمر ماتريس را كه در آن قرار دارند افزايش مي‌دهند. استفاده از روش جاسازي مي‌تواند هزينه ي توليد را كم كند، يعني چند قالب جدا سازي شده تنها با هزينه ي يك قالب يك تكه ساخته مي‌شوند. زمان لازم براي تعويض و جاگذاري قطعات قالب كوتاه است، زيرا در حال استفاده از اولين ست (Set) مي‌توان دومين ست را سرهم كرد.

در يك قالب چند تكه مي‌توان پتك كاري دقيق تري نسبت به يك قالب يك تكه انجام داد.

فولادها با ظرفيت آلياژي بالاتر و سفتي بيشتر مي‌توانند در قالب‌هاي جاسايزي استفاده شوند كه هم ايمن تر و هم از نظر اقتصادي مقرون به صرفه تر نسبت قالب‌هاي يك تكه است. به هر حال در بعضي از كارگاه‌هاي آهنگري ( فروج كاري) كه در آن بيشتر واحدهاي پتك كاري از دستكاه چكشي كه توسط نيروي جاذبه مي‌افتد استفاده مي‌كند، و كاربرد محدودي در قالب‌هاي جاسازي دارند.

قطعات قالب مي‌تواند تنها اثر بخشي از پتك كاري را بگيرد كه در معرض بيشترين سايش است يا مي‌تواند اثر كل پتك كاري را به خود بگيريد. مثال‌هاي نوع اول يك نوع ميله (Plug) است كه براي پتك كاري حفره‌هاي عميق به كار مي‌رود. مثال‌هاي نوع دوم شامل قالب‌هاي جاسازي Master -block حفره‌هاي باعث پتك كاري يكسري از قطعات تو خالي در يك ماتريس تكي مي‌شود و قالب‌هاي جاسازي كه براي جايگزين مناسب است كه در قالب‌هاي چند تكه به سرعت مورد سايش قرار مي‌گيرد.

در اكثر موارد كاربردي، قالب‌هاي طراحي شده براي پتك كاري شكل داده شده از كربن يا آلياژ فولاد مي‌توانند براي ريختن طرح همان شكل از فولاد ضدزنگ استفاده شوند. به هر حال به دليل نيروي بيشتر به كار رفته در پتك كاري فولاد ضد زنگ، قدرت بيشتري براي قالب لازم است. بنابراين، قالب نمي‌تواند چندين دفعه براي پتك كاري فولاد ضد زنگ بازسازي شود. زيرا ممكن است شكسته شود. وقتي در ابتدا يك قالب براي پتك كاري يا ريختن فولاد ضدزنگ طراحي مي‌شود يك ماتريس ضخيم تر به طور معمول استفاده مي‌شود تا دفعات بيشتري مورد بازسازي قرار گيرد و در كل طول عمر قالب زيادتر شود. قالب گيري براي پتك كاري فولاد ضد زنگ به طور قابل
ملاحظه اي در كارخانجات مختلف، متفاوت است و بستگي به عمليات پتك كاري در چكش يا پرس كاري و روش‌هاي تكنولوژيكي توليد و به تعداد پتك كاري‌هاي توليد شده از فلزات ديگر نسبت به تعداد پتك كاري شده از فولاد ضد زنگ دارد.

قالب‌هاي چند حفره اي براي پتك كاري‌هاي كوچك ( كمتر از kg 10 يا Ib 25 ) بيشتر در چكش ها و كمتر در پر سها استفاده مي‌شوند. اگر قالب چند حفره استفاده شود حفره ها معمولاً به صورت قالب‌هاي جاسازي جدا گانه اند زيرا حفره ها داراي زمان كاري بيشتري نسبت به ساير قالب ها هستند. با اين عمل، قالب‌هاي جاسازي جداگانه را مي‌توان به هر شكلي كه مورد نياز است تغيير داد. يتك كاري‌هاي بزرگ تر (بيشتر از kg 10 يا Ib 25 ) معمولاً در يك قالب تك حفره اي توليد مي‌شوند. بدون توجه به اينكه از يك چكش يا پرس استفاده مي‌شود.

در ماشين‌هاي پرس فلز كه در آن كربن و فولادهاي آلياژي قسمت اعظم فلزات يتك كاري شده را تشكيل مي‌دهند روش معمول، استفاده از همان سيستم قالب
(تك حفره اي در مقابل چند حفره اي) براي فولاد ضدزنگ است با قبول اين حقيقت كه عمر قالب كوتاهتر مي‌شود، اين روش معمولاً مقرون به صرفه تر از استفاده از روش قالب جدا براي وزن‌هاي يتك كاري كوچك است.

·فولادها و عمليات حرارتي در قالب‌هاي فورج

خواص فولادها كه همان استحكام؛ سختي؛ قدرت و مقاومت آن ها مي‌باشد؛ بعد از پروسه‌ي ماشين كاري و عمليات حرارتي نمايان مي‌شود. عمليات حرارتي قالب ها؛ باعث تغييراتي در سازمان و ساختمان داخلي فولادها مي‌شود و خواص مورد نظر را در قطعات فولادي قالب ها ايجاد مي‌كند.

قالب‌هاي فورج بعد از عمليات حرارتي و برگشت دادن مناسب؛ ضمن داشتن سختي و مقاومت اصطكاكي زياد؛ بايد محكم و بادوام و قابل ضربه پذيري و انعطاف پذيري كامل باند. در پروسه‌ي فورجينگ؛ قالب‌هاي فورج تحت فشارها و تنش‌هاي قوي مكانيكي ؛ گرمايي و حرارتي بالا قرار دارند و اگر براي بلوك‌هاي قالب؛ فولادهاي مناسب به كار گرفته نشود و عمليات حرارتي دقيق و صحيح انجام نگيرد؛ قالب‌هاي فورج در جريان عمليات فورجينگ و آهنگري به سرعت دچار فرسودگي و سايش و گاهش شكست كامل و خرد شدن قطعات قالب مي‌شوند؛ كه به جريان توليد و
برنامه ريزي‌هاي مربوط به آن صدمه ي جدي وارد خواهد كرد. جدول 1-2 معرفي فولادهاي سردكار آلياژي و غير آلياژي؛ فولادهاي گرم كار و فولادهاي تندبر مي‌باشد كه در طراحي و ساخت قالب‌هاي صنعتي و ابزار آلات؛ مورد استفاده قرار مي‌گيرد. قطعات و بلوك‌هاي فولادي قالب بعد از عمليات ماشين كاري و سنگ كاري تحت عمليات حرارتي قرار مي‌گيرند و گاهي اين قطعات و بلوك‌هاي فولادي قالب‌هاي فورج به صورت سطحي سخت مي‌شوند.

عمليات سطحي قالب‌هاي فورج؛ با بهره گيري از پوشش‌هاي مقاوم يك روش موثر در جلويگري از سايش و فرسودگي فرم ها و محفظه‌هاي قالب محسوب مي‌گردد. با استفاده از تكنولوژي جديد پوشش دهي كه داراي فاكتورهايي مانند ايجاد سختي بالا در بلوك‌هاي قالب فروج و ضريب اصطكاي پايين و عملكرد عالي آن در فرآيندهاي فورجينگ مي‌باشد عمر مفيد قالب‌هاي فورج افزايش پيدا كرده است. اين پوشش ها معمولآً از مواد Tin و Tic و يا تركيبي مي‌باشد و توسط روش‌هاي روسب شيميايي بخار ( CVD) يا رسوب فيزيكي بخار ( PVD) به وجود مي‌آيند. اين پورسه ي پوشش دهي؛ تكنولوژي مدرن و عمليات سطحي پيشرفته را در طراحي و ساخت قالب‌هاي فورج نمايان مي‌سازد.

در طراحي و ساخت بلوك‌هاي فولادي فورج؛ بايد از تمركز تيزي ها و گوشه ها جلوگيري شود. زيرا اين ناحيه در بلوك ها شروع كننده ي ترك ها و شكست ها در قالب‌هاي فورج مي‌باشد. در جريان توليد و پروسه‌ي پرس كاري فورج؛ ترك ها در قالب واضح تر و باعث شكستگي قالب مي‌شوند.

بررسي و تحليل‌هايي كه توسط پژوهشگران صورت گرفته نشان مي‌دهد كه درصد بالايي از مشكلات و شكست‌هايي كه در پورسه ي فورجينگ در قالب ها به وجود

2- عدم تنظيم بين محور نگهدارنده ي ابزار و فيكسچر

·رفع عيب: براي ماشين‌هايي كه داراي سيستم اندازه گيري اتوماتيك هستند، ميزان تنظيم بايد بين 05/0 تا 08/0 ميلي متر حفظ شود.

3- كسب تلرانس هندسي 001/0-01/0 ميلي متر

v عيب كار: لنگ در آمدن قطعه كار

v دليل: ابزار هونينگ آسيب ديده است

v رفع عيب:

الف: ابزار سنگ هونينگ مناسب قطر سوراخ انتخاب شود.

ب: بررسي شود كه دانه بندي و چسب سنگ مناسب باشد.

پ: سنگ و كفشك آن نسبت به قطظر سوراخ نيز باشد.

4- صدمه خرودن ديواره‌هاي جدار نازك قطعه كار به دليل نيروي فشاري بالاي فيكسچر

v رفع عيب:

الف: نيروي فشاري كاهش داده شود.

ب: طرح فيكسچر تغيير پيدا كند.

·روش طراحي قالب‌هاي فورج با كامپيوتر CAM - CAD

طراحي قالب‌هاي فورج با استفاده از نرم افزارها و كامپيوتر، صنعت قالب سازي را دچار تحول‌هاي جديدي نموده است و استفاده از كاربردهاي تكنولوژيكي اين پروسه، يكي از كوتاه ترين و با صرفه ترين روش‌هاي طراحي قطعات صنعتي و قالب‌هاي صنعتي
مي‌باشد.

در طول ده ي گذشته، از كامپيوتر به شكل گسترده اي براي كارهاي پتك كاري
(طراحي قالب‌هاي فورجينگ) استفاده شده است. پيشرفت‌هاي اوليه در عمليات تراشكاري كنترل شده ي عددي يا ‌NC در ساخت قالب‌هاي پتك كاري ( فورجينگ ) متمركز شده است. در اواسط دهه ي 1970 نقسه كشي به كمك كامپيوتر و تراشكاري NC براي پتك كاري ساختاري يتك كاري قطعات صنعتي مانند تيغه‌هاي توربين معرفي شد. در اوايل ده هي 1980 در كشورهاي پيشرفته ي صنعتي، بعضي كمپاني ها استفاده از سيستم‌هاي CAM / CAD كه به طور معمول براي طراحي‌هاي مكانيكي، نقشه كشي و تراشكاري NC از آن استفاده مي‌نمودند را براي طراحي و ساخت قالب‌هاي فورج به صورت بهينه و تكنولوژيكي مورد استفاده قرار دادند.

سيستم‌هاي CAM / CAD از نظر عمليات تجاري و قابل دسترس بودن و كيفيت‌هاي بروز داده داراي جنبه‌هاي اقتصادي مفيد مي‌باشند. يك سيستم CAM/CAD تشكيل شده از يك ميكروكامپيوتر يا ميني كامپيوتر، يك ترمينال نمايش گرافيكي، يك صفحه كليد و يك پردازشگر رقمي‌يا قسمت مربوط به ورود اطلاعات و يك ماشين اتوماتيك نقشه كشي و سخت افزار براي ذخيره‌ي اطلاعات و نوار NC پانچ يا فلاپي ديسك است. از نظر پيشرفت‌هاي علمي‌و تكنولوژيكي جديد، اين سيستم ها مي‌توانند در سطوح مختلف اتوماسيون مفيد واقع شوند و قادرند عمليات پتك كاري (فورجينگ) را به صورت سه بعدي نمايش داده و امكان زوم كردن و دوران نمايشي هندسي عمليات فورج را بر روي صفحه‌ي ترمينال گرافيكي ، به منظور بررسي مهندسي دقيق، فراهم سازند. اين سيستم ها مي‌توانند عمليات پتك كاري شده را از هم مجاز كنند يعني مقاطع عرضي پتك كاري مورد نظر را تشريح، ترسيم و نمايش دهند كه اين كار براي تحليل فشارهاي قالب و جريان فلز صورت مي‌گيرد. بنابراين، براي سهولت تأثير متقابل بين طراح و سيستم كامپيوتري مي‌توان نتايج را نمايش داد و محاسبات هندسي را روي آنها انجام داد و تغييرات اعمال شده در طراحي قالب مي‌تواند به سهولت انجام گرفته و در صورت لزوم طرح‌هايي جديدتر جايگزين آن شود و مورد بررسي و تحليل قرار گيرد.

امروزه در كشورهاي صنعتي پيشرفته اين امر به عنوان ي اصل بسيار مهم و با به كارگيري جديدترين متدهاي علمي‌و كامپيوترها انجام مي‌گيرد.

مزيت نهايي طراحي قالب‌هاي فورج به كمك كامپيوتر وقتي معلوم مي‌شود كه نرم افزار كامپيوتري به صورت ارزان و دقيق در دسترس مهندسين و طراحان باشد و بتوانند براي شبيه سازي جريان فلزي در طول عمليات پتك كاري (فورجينگ) مورد استفاده قرار گيرند.

در اين مورد، آزمايشات عمليات پرس كاري و آهنگري مي‌تواند به شكل شبيه سازي نهايي، پتك كاري بر روي كامپيوتر انجام شود كه ناشي از يك طرح بلوكر فرضي يا انتخابي باشد و نتايج مي‌تواند روي ترمينال گرافيكي نمايش داده شود. اگر طرح شبيه سازي به اين نكته اشاره كند كه طرح بلوكر انتخاب شده قالب فينيشر را پر نمي‌كند يا مقدار زيادي از مواد هدر مي‌رود، يك طرح بلوگر جديد انتخاب مي‌شود و شبيه سازي كامپيوتري و آزمايش ها مجدداً تكرار مي‌شود تا به نتايج مثبت برسد.

نكته‌ي مهمي‌كه حايز اهميت مي‌باشد، اين است كه اين پروسه‌ي شبيه سازي و طراحي به كمك كامپيوتر تعداد دفعات آزمايش‌هاي پرهزينه و گران قيمت قالب‌هاي فورج را كه بايد انجام گيرد كاهش مي‌دهد كه اين مسئله بايد مورد توجه مهندسين و طراحان قالب قرار گيرد.

از سيستم‌هاي CAD در طراحي قالب‌هاي فورج استفاده‌ي بهينه اي مي‌شود. سيستم كلي CAD/CAM از يك كامپيوتر با كاربردهاي پردازشي و ذخيره اي و بازيابي و تصويري شكل‌هاي گرافيكي به وجود آمده است كه براي اپراتور سيستم، امكان انجام عمليات طراحي قالب با كامپيوتر را فراهم مي‌نمايد.

كاربردهاي تكنولوژيكي سيستم‌هاي CAD/CAM به سه گروه اصلي طبقه بندي مي‌شوند كه عبارتند از:

1- انجام طراحي قطعات صنعتي و قالب‌هاي صنعتي و ماشين آلات و ...

2- انجام محاسبات و تجزيه و تحليل ها

3- توليد

در سيستم‌هاي CAD/CAM از مونيتورها (پايانه‌هاي تصويري) براي نشان دادن عمليات طراحي قالب ها و نقشه‌هاي صنعتي استفاده مي‌گردد كه شامل يك پايانه‌ي تصويري و دستگاههاي جانبي سخت افزاري و نرم افزاري كامپيوتر مي‌باشد كه ايستگاه كاري ناميده مي‌شود.

اپراتورهاي كامپيوتر و طراحان، توسط اين ايستگاه براي توليد و نمايش نقشه ها و طرح‌هاي خود ارتباط برقرار مي‌كنند و طرح ها و نقشه ها را اصلاح مي‌نمايند.

در سيستم‌هاي CAD/CAM، مونيتور از قسمت‌هاي مهم و اصلي ايستگاه كاري مي‌باشد كه داراي ساختمان داخلي و خارجي مانند تلويزيون است و اپراتورها با انجام فرامين توسط يك دستگاه ورودي با مونيتور تماس مي‌گيرند و انواع فرامين و طرح‌هاي اپراتورهاي طراح به شكل گرافيكي در مونيتور يا دستگاه نمايشي نشان داده مي‌شود و مونيتورها در انواع گوناگون طراحي و ساخته مي‌شوند.

در سيستم‌هاي CAD/CAM از دستگاههاي چاپ خروجي استفاده مي‌شود تا بتواند نسخه‌ي چاپي طراحي‌هاي صنعتي و نقشه ها و رسم‌هاي گرافيكي را چاپ نمايد و بيرون دهد.

در سيستم‌هاي طراحي به كمك كامپيوتر CAD/CAM توسط نرم افزار، فرامين لازم و دستورات مشخص به كامپيوتر داده مي‌شود و براي عمليات طراحي مانند كشيدن خطوط و منحني ها و علايم نقشه كشي روي صفحه‌ي مونيتور به فراميني نياز دارد كه همان برنامه‌هاي كاربردي و نرم افزاري مي‌باشد.