معماری مبتنی بر پدافند غیرعامل به روایت پیش نویس مبحث 21 مقررات ملی ساختمان

زمینه شکل گیری نیاز به مبحث 21
با توجه به روند فزاینده تهدیدات علیه جمهوری اسلامی و با توجه به تجارب گرانبهای حاصل از دوران دفاع مقدس، درج ملاحظات ایمن سازی محیط از مهم ترین نیازهایی بود که همواره مورد توجه مسئولین محترم نظام قرار داشت. در پی صدور فرمان رهبر معظم انقلاب اسلامی به دولت مبنی بر تخصیص درصدی از بودجه دستگاه های اجرایی به موضوع پدافند غیرعامل، و سپس دستور وزیر محترم مسکن و شهرسازی، بستر لازم برای تدوین مبحث 21 مقررات ملی ساختمان تحت عنوان پدافند غیرعامل مهیا گردید.
بدین ترتیب تعدادی از اساتید برجسته و کارشناسان با تجربه سازمان ها و دانشگاه های معتبر کشور و بویژه مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، سازمان پدافند غیرعامل، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه صنعتی امیرکبیر و دانشگاه شهید بهشتی با مشارکت دیگر مراکز مرتبط و مهندسین مشاور در دو گروه مجزا مطالعات خود را آغاز نمودند. گروه اول متشکل از تیم تدوین کننده مقررات، و گروه دوم شامل کمیته علمی ارزیابی و نهایی سازی مقررات بود که پس از ارائه اولین ویرایش مقررات از جانب تیم اول، جلسات خوئد را به طور منظم برگزار نموده و تا زمان تدوین آخرین ویرایش، به کار خود ادامه دادند. در نهایت نیز مقررات پیشنهادی به شورای محترم عالی معماری و شهرسازی وزارت مسکن و شهرسازی به عنوان نهاد قانونی و مرجع به منظور تصویب و ابلاغ اجرای مقررات ارائه گردید.
نظر به اینکه مقررات مذکور عمدتا بومی بوده و با توجه به ماهیت مباحث پدافند غیرعامل، امکان بهره گیری از تجارب و استانداردهای جهانی در حداقل ممکن بوده است، مقرر شد تا ویرایش نهایی ارائه شده تا مدتی به صورت آزمایشی مورد عمل قرار گرفته و پس از اعمال اصلاحات و تغییرات لازم به صورت نهایی به جامعه فنی کشور عرضه گردد. بدین رو آنچه در اختیار ما قرار دارد پیشوند "پیش نویس" را با خود یدک می کشد که امید است پس از بازنگری و اعمال یافته های جدید و کافی، شکل نهایی خود را پیدا نماید. بدیهی است کلیه اعضای محترم جامعه نظام مهندسی ساختمان کشور نقش موثری در بهبود و ارتقای این مقررات داشته که بدینوسیله همکاری این عزیزان به عنوان یک وظیفه اسلامی، ملی و حرفه ای تقاضا می گردد.
با این مقدمه حال به بحث کوتاهی در باب اهم ملاحظات طرح شده در پیش نویس مبحث 21 مقررات ملی ساختمان از زاویه معماری پرداخته خواهد شد.