اندازه گیری و کنترل کیفیت

-تاريخچه اندازه گيري در جهان
سابقه اندازه گيري به عهد باستان باز مي گردد و مي توان آن را به عنوان يكي از قديمي ترين علوم به حساب آورد .
در اوايل قرن 18 جيمز وات (JAMES WATT) مخترع اسكاتلندي پيشنهاد نمود تا دانشمندان جهان دور هم جمع شده يك سيستم جهاني واحد براي اندازه گيريها به وجود آورند . به دنبال اين پيشنهاد گروهي از دانشمندان فرانسوي براي به وجود آوردن سيستم متريك (METRIC SYS) وارد عمل شدند .
سيستم پايه اي را كه داراي دو استاندارد يكي «متر» براي واحد طول و ديگري «كيلوگرم» براي وزن بوده ، به وجود آوردند . در اين زمان ثانيه (SECOND) را به عنوان استاندارد زمان (TIME) و ترموسانتيگراد را به عنوان استاندارد درجه حرارت مورد استفاده قرار مي دادند .
در سال 1875 ميلادي دانشمندان و متخصصات جهان در پاريس براي امضاء قراردادي به نام پيمان جهاني متريك (INTERNATIONAL METRIC COMVENTION) دور هم گرد آمدند . اين قرارداد زمينه را براي ايجاد يك دفتر بين المللي اوزان و مقياسها در سورز (SEVRES) فرانسه‌ آماده كرد. اين مؤسسه هنوز به عنوان يك منبع و مرجع جهاني استاندارد پابرجاست .
امروزه سازندگان دستگاههاي مدرن آمريكايي ، دقت عمل استانداردهاي اصلي خود را كه براي كاليبراسيون دستگاه هاي اندازه گيري خود به كار مي برند ، به استناد دفتر
استانداردهاي ملي (N.B.S)تعيين مي نمايند .
لازم به يادآوري است دستگاه هاي اندازه گيري و آزمون به دلايل گوناگون از جمله فرسايش ، لقي و ميزان استفاده ، انحرافاتي را نسبت به وضعيت تنظيم شده قبلي نشان مي دهند .
هدف كاليبراسيون اندازه گيري مقدار انحراف مذكور در مقايسه با استانداردهاي سطوح بالاتر و همچنين دستگاه در محدوده «تلرانس» اصلي خود مي باشد .

فهرست مطالب
فصل اول
اندازه گيري
1-تاريخچه اندازه گيري در جهان
تعريف اندازه گيري :
صحت :
رواداري :
دقت :
تكرارپذيري :
دامنه و ميزان تغييرات :
خطاي ثابت :
خطاي مطلق :
تصحيح :
منابع خطاي اندازه گيري :
خطاهاي ناشي از دستگاه اندازه گيري :
خطاهاي ناشي از مشاهده در اندازه گيري :
تجزيه و تحليل اطلاعات اندازه گيري :
وسايل اندازه گيري :
كاربرد برچسبهاي كاليبراسيون
نيازمنديهاي آزمايشگاه دستگاه هاي اندازه گيري دقيق
روشنايي :
دما :
فشار
گرد و غبار
رطوبت :
لرزش :
صدا :
كنترل امواج مغناطيسي :
ساير امكانات :
فصل دوم
آزمايش سيستمهاي اندازه گيري
مباحث
1) كاليبراسيون Calibration
(شامل 5 گزارش )
2) اندازه گيري براي مرحلة اول مهندسي معكوس و به دست آوردن تلرانس براي قطعات
(شامل 4 گزارش)
3) به دست آوردن لقي ( محوري و شعاعي )
(شامل 2 آزمايش)
4) كنترل در شفت
شامل 2 آزمايش
5) اندازه گيري زاويه هاي يك چرخدندة مخروطي
فصل سوم
هفت ابزار كنترل كيفيت
استفاده از هفت ابزار كنترل كيفيت در طرح‌ريزي كنترل فرآيند
گامهاي سيستماتيك جهت طرحريزي كنترل فرآيند
1-شناخت محصول
· ليست قطعات
· ليست مواد
· برگه هاي مسير توليد
· نمودار OPC ، نمودار مونتاژ
· استاندارد محصول
· آشنايي با محل كاربرد محصول و جمع آوري نظرات مشتريان
· جمع آوري آمار ضايعات و دوباره كاري فرآيند - آمار محصولات نهايي معيوب - آمار محصوللات برگشتي
2-تعيين سطح كيفيت قابل قبول براي محصول
3-تعيين سطح كيفيت قابل قبول براي عمليات هاي فرآيند
4-تعيين سطح كيفيت قابل قبول براي مواد و قطعات ورودي
5-رسم نمودار علت و معلول
6-تهيه برگه هاي كنترل
7-تكميل برگه هاي كنترل براي يك دوره خاص
8-رسم هيستوگرامها و نمودارهاي پاره تو
9-رسم نمودار تمركز نقص ها
10-تعيين مشخصات كنترلي در هر ايستگاه
11-تعيين ايستگاه هاي كنترل و مشخصه هايي كه نياز به كنترل دارند .
12-تعيين نوع ابزار كنترلي براي كنترل مشخصه هاي هر ايستگاه (نمودار كنترل/طرح نمونه گيري / هر دو)
13-طراحي نمودارهاي كنترل و طرح هاي نمونه گيري
14-تهيه طرح كنترل (كيفيت) محصول
فصل چهارم
آزمايشگاه خواص مکانيکي – تست استحكام كششي
هدف از انجام آزمايش:
وسايل و تجهيزات مورد نياز:
تئوري آزمايش:
برخي از عوامل موثر بر دماي انتقال عبارتند از:
مراحل انجام آزمايش:
بررسي نتايج:
فصل پنجم
ماشينهاي اندازه گيري C.M.M
دستگاه اندازه گيري سه بعدي
دستگاههاي اندازه گيري مختصاتي
تعريف:
علل استفاده از دستگاه CMM
الف- سرعت و دقت بر اندازه گيري
ب- قابليت اندازه گيري تلرانسهاي فرم و وضعيت
ج- قابليت برنامه ريزي
د- قابليت اندازه گيري پيوسته (Scaning)
هـ- قابليت توليد برنامه هاي اندازه گيري
و- تعريف رياضي محورهاي بصورت ساده
ز- اندازه گيري اپتيكي
ساختار ماشين CMM
سخت افزار: قسمتهاي مختلف يك دستگاه CMM عبارتند از:
1- راهنماي محور x
2- قواي محركه سيستم
3- روكش بالشتكهاي هر سه محور دستگاه
4- خط كش
5- پل فلزي و ستون راهنماي محور y دستگاه
6- پل فلزي و ستون راهنماي محور y دستگاه
7- ستون محور Z دستگاه
8- قطعه تعادل ستون محور Z
9- كابين برق دستگاه
10- كامپيوتر
11- پراپ و پروپ گير
12- سنسورهاي توقف اضطراري
معرفي يك نرم افزار CMM
1- اكسل AXEL
2- نرم افزار UMESS :
3- نرم افزار SAM :
4- نرم افزار ACE :
5- نرم افزار KUM :
6- نرم افزار G-RAM , G-AGE , GON :
يك ويژگي مهم
اندازه گيري تلرانسهاي فرم و وضعيت
انواع CMM
ب: CMM roller bring
تنظيم:
محورها:
نظافت:
نكات فني:
فندانسيون:
نصب و راه اندازي دستگاه CMM