بررسی مشکلات روانشناختی نوجوانان پسر در خانواده های تک والد

چکیده:

پژوهش حاضر با هدف بررسی مشکلات روانشناختی نوجوانان پسر در خانواده های تک والد صورت گرفت.

روش پژوهش کیفی است و از مدل نظریه زمینه ای استفاده شد. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان پسر خانواده های تک والد مدارس راهنمایی دولتی و غیردولتی شهر کوهدشت در سال تحصیلی 94-93 تشکیل دادند. ابزار اصلی پژوهش مصاحبه ی نیمه ساخت یافته بود. به روش نمونه گیری هدفمند 18 نفر از دانش آموزان انتخاب شدند و با آنها مصاحبه صورت گرفت. پس از اجرای پژوهش و کدگذاری مصاحبه های انجام شده، تجزیه و تحلیل آنها صورت گرفت. مشکلات روانشناختی مورد بررسی در این پژوهش که با توجه به پژوهش های پیشین مد نظر قرار گرفتند عبارتند از: اضطراب، افسردگی، بزهکاری، پرخاشگری، عدم سازگاری، فقدان عزت نفس و کاهش عملکرد تحصیلی. پس از تحلیل محتوای مصاحبه ها و کدگذاری آنها، مولفه های موثر بر هریک از مشکلات روانشناختی مد نظر بدست آمد. یافته ها نشان دادند مسائل و مشکلاتی که خانواده های تک والد با آنها روبرو هستند ممکن است به مشکلات روانشناختی نوجوانان پسر این خانواده ها بیانجامد. به نظر می رسد حمایت های اقتصادی و اجتماعی بیشتری نسبت به خانواده های تک والد لازم است تا از بروز مشکلات روانشناختی در اعضای این نوع خانواده ها (نوجوانان پسر) جلوگیری شود.

کلیدواژه ­ها: خانواده تک والد، نوجوان، مشکلات روانشناختی، اضطراب، افسردگی، بزهکاری، پرخاشگری، عدم سازگاری، فقدان عزت نفس و کاهش عملکرد تحصیلی.

فهرست

عنوان صفحه

فصل اول: چارچوب پژوهش

مقدمه: 2

بیان مسأله: 3

اهمیت و ضرورت پژوهش: 6

هدف پژوهش: 7

سوال‌ پژوهش: 7

تعریف نظری و عملیاتی متغیرها: 7

تعاریف نظری: 7

تعاریف عملیاتی... 8

فصل دوم: ادبیات پژوهش

مقدمه: 12

قسمت اول: خانواده و خانواده تک والد.. 12

خانواده. 12

خانواده تک والد.. 13

انواع خانواده های تک والد.. 14

خانواده تک والد ناشی از طلاق... 14

خانواده تک والد ناشی از مرگ یکی از والدین... 15

خانواده های پدر تک والدی... 17

خانواده های مادر تک والدی... 17

توانمندی های خانواده های تک والد.. 18

محدودیت های خانواده های تک والدی... 19

خلاصه قسمت اول: 20

قسمت دوم : نوجوانی... 20

تعریف نوجوانی: 20

برخی از نظریه های موجود درباره نوجوانی... 22

نظریه روانی- اجتماعی... 22

نظریه یادگیری اجتماعی... 22

خلاصه قسمت دوم: 23

قسمت سوم: مشکلات روانشناختی... 24

تعریف مشکلات روانشناختی: 24

اضطراب.... 24

علائم اضطراب.... 25

انواع اضطراب.... 25

برخی از نظریه های اضطراب.... 26

نظریه انسان گرایان.. 26

نظریه های شناختی... 27

افسردگی... 28

برخی از نظریه های موجود در مورد افسردگی... 29

نظریه درماندگی آموخته شده. 29

نظریه انسان گرایی... 29

نظریه شناختی بک...... 30

بزهکاری... 31

نظریه یادگیری اجتماعی و بزهکاری... 32

وضعیت اقتصادی و بزهکاری... 33

پرخاشگری... 34

انواع پرخاشگری: 34

نظریه شخصیت هورنای و پرخاشگری... 35

عوامل شناختی و پرخاشگری... 35

عوامل خانوادگی و پرخاشگری... 36

عدم سازگاری... 37

برخی از دیدگاه های سازگاری... 38

دیدگاه روان شناختی... 38

دیدگاه یادگیری اجتماعی... 38

نظریه روانی- اجتماعی... 39

عوامل موثر بر سازگاری... 40

ویژگی های فردی: 40

عوامل خانوادگی: 40

فقدان عزت نفس..... 41

برخی از نظریه های عزت نفس..... 42

نظریه عزت نفس ویلیام جیمز.. 42

نظریه عزت نفس کوپراسمیت.... 43

کاهش(افت) عملکرد تحصیلی... 44

تعریف عملکرد تحصیلی: 44

عوامل موثر در عملکرد تحصیلی... 45

عوامل فردی یا درونی... 45

شرایط خانوادگی... 46

وضعیت اقتصادی... 46

خلاصه فصل دوم: 47

فصل سوم: روش انجام پژوهش

مقدمه: 51

نوع و روش پژوهش: 51

ابزار پژوهش..... 51

جامعه آماری و نمونه پژوهش..... 53

روش های آماری و تحلیل داده ها. 53

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

مقدمه: 56

یافته ها: 56

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

مقدمه: 76

برخی از محدودیت های پژوهش: 87

پیشنهادها. 87

پیشنهادهای کاربردی: 87

پیشنهادهای پژوهشی: 88

منابع فارسی: 90

منابع لاتین: 95

پیوست.... 98