بررسی تفویض اختیار در حقوق اداری ایران

چكيده
امروزه در علوم سياسي و اداري مفاهيم تمركز و عدم تمركز در موارد گوناگون به صورت مبهم وپيچيده بكار مي رود. ريشه اين ابهام در نظريات و عقايد سياسي و اجتماعي حاكم بر جامعه است. به طوري كه در هر نوع نظام سياسي و اجتماعي حدودي از افراط يا تفريط در تمركز قدرت وتصميم گيري به چشم مي خورد تمركز و عدم تمركز به هر شكل و صورتي كه باشد مظهر ساختار قدرت در تصميم گيري است. نكته اي كه بايد مورد توجه قرار گيرد اين است كه مفهوم تمركز در عمل به صورتي مطلق تجلي و ظهور نمي يابد بلكه تصورآن امري است نسبي با درجات متفاوتي از تمركز. در تمركز سازماني روابط ميان ساختارهاي مختلف حكومتي مطرح نيست. بلكه تمركز سازماني امري است مربوط به نحوه مديريت مقام مسئول يك دستگاه توسط رئيس و يا احيانا معاونان او اتخاذ مي گردد. حال آن كه عدم تمركز سازماني وقتي است كه مديران رؤسا و هر عضو سازماني بتواند در حدود وظايف و مسئوليتهاي نسبت به امور محوله اتخاذ تصميم نمايد و از اختيارات كافي و متناسب با مسئوليت برخوردار باشد. بنابراين مبناي عدم تمركز سازماني تفويض اختيار يا واگذاري اختيارات بيشتر و متناسب با مسئوليتها به مديران و مسئولين سطوح مختلف سلسله مراتب سازماني از سوي مقام مسئول دستگاه است. بديهي است آثار و پيامدهاي ناشي از تمركز سازماني يا به عبارت ديگر عدم تفويض اختيارات كافي به مسئولان تابعه در محل در يك ساخت اداري متمركز ، مسائل و مشكلات اداري را تشديد خواهد نمود. از اين رو پاره اي از معايب و اثار نامطلوب ناشي از نظام متمركز اداري را مي توان درعمل با اعطاي اختيارات تام يا فوق العاده به مقامات و ماموران تابعه محلي يا به عبارت ديگر به اجراي سياست عدم تمركز سازماني مرتفع نمود.
كليدواژه :


اختيار ؛ تفويض اختيار ؛ سازماندهي ؛ Delegation of Authority
فهرست عناوین
چكيده...................... 4
1- مقدمه......................... 5
2- مفهوم اختيار.............. 5
3- تعريف تفويض اختيار................ 7
4- اركان تفويض اختيار.......................... 8
اطلاعات:........................................ 8
دانش و مهارت لازم:.............................. 8
قدرت:................................................ 9
پاداش:........... 9
5- اصول تفويض اختيار............................ 9
6-اساسی ترین پیش شرطهای تقویض اختیار موثر عبارتند از:... 10
7- گام های تفویض اختیار.............................. 11
تعیین نتایج مورد انتظار:....... 11
واگذاری وظایف به زیر دستان:........... 11
تفویض اختیار لازم:................................ 12
تثبیت مسئولیت:...................... 12
8- مزایا و محاسن تفویض اختیار................ 12
9- محدودیتهای تفویض اختیار که مدیر باید به آنها توجه نماید.. 13
10- موانع تفویض اختیار.......... 14
11- راههاي بر طرف نمودن موانع تفويض اختيار........ 16
هزینه تصمیم گیری:..... 17
تمایل به یکسانی خط مشی ها:......... 17
وسعت و بزرگی سازمان:..... 17
محیط سازمان، انعطاف پذیری:........... 17
فنون کنترل:.......... 17
تفویض اختیار.............. 18
اختیار:...................... 18
تفویض اختیار:............. 19
تمرکز و عدم تمرکز:.......... 21
تفویض اختیار، موانع و محاسن............ 22
مزایا و محاسنی که می توانددر تفویض اختیار برشمرد به صورت زیر است:.... 25
۱) مدیران ممکن است اعتقاد داشته باشند که خودشان در انجام وظایف زیردستان تواناترند:....... 25
۲) نداشتن اعتماد و اطمینان به زیردستان:...... 26
۳) ناتوانی مدیران در راهنمایی مرئوسان:.. 26
۴) احساس عدم امنیت به مدیران:..... 26
۵) فقدان کنترل:....... 26
۱) تفویض اختیار باید کامل و به وضوح مفهوم باشد:........ 28
۲) برای تفویض اختیار..... 28
۳) انگیزش زیردستان:....... 28
۴) اغماض در مورد اشتباهات زیردستان:..... 29
۵) استقرار کنترل کافی:......... 29
13- نتيجه....................... 30
منابع و مراجع.............. 32
منابع فارسی :................... 32
منابع لاتین :............. 32