توضیحات:
گزارش کارآموزي مراحل ساختن يک ساختمان در 75 صفحه ورد قابل ويرايش


فهرست مطالب

عنوان صفحه

مراحل مختلف ساختن يك ساختمان ................................................................

بازديد زمين و .................................................................................................

ريشه كني ........................................................................................................

پياده كردن نقشه .............................................................................................

رپر ...................................................................................................................

گودبرداري ......................................................................................................

تا چه عمقي گودبرداري را ادامه مي‌دهيم .......................................................

شيب ديواره‌هاي محل گودبرداري (اندازه زاويه a) ........................................

استفاده از ديوارهاي مانع ...............................................................................

ديوارهاي مانع چوبي .......................................................................................

ديوارهاي مانع فلزي ........................................................................................

خروج آب از محل گودبرداري ........................................................................

پي كني .............................................................................................................

دسترسي به زمين بكر .....................................................................................

براي محافظت پايه ساختمان ...........................................................................

تقسيم بندي زمينها از نظر مقاومت در مقابل بار ساختمان ............................

ابعاد پي ............................................................................................................

وزن ساختمان .................................................................................................

انواع پي ها .......................................................................................................

پي‌هاي عمومي .................................................................................................

شمع كوبي .......................................................................................................

ساختمان هاي آجري .......................................................................................

عمق ‌پي‌هاي نواري ..........................................................................................

عرض پي .........................................................................................................

لايه‌هاي پي‌هاي نواري .....................................................................................

شفته ريزي ......................................................................................................

كرسي چيني .....................................................................................................

شناژ ................................................................................................................

قالب بندي (كفراژ بندي)....................................................................................

آرماتوربندي ....................................................................................................

بتون .................................................................................................................

قشر ماسه سيمان زير و روي قير و گوني .....................................................

حالت ماسه سيمان براي پوشش روي قير و گوني .........................................

يك رگي كردن ساختمان .................................................................................

لايه‌هاي مختلف ديوار چيني .............................................................................

قطعات آجر ......................................................................................................

ديوار ................................................................................................................

براي جداسازي قسمتهاي مختلف ساختمان ....................................................

ديوارهاي حمال ...............................................................................................

عرض ديوار .....................................................................................................

هشت گير و لاريز ............................................................................................

ملات ................................................................................................................

خواص ملات ....................................................................................................

انواع ملات ........................................................................................................

سقف ................................................................................................................

ميله مهار .........................................................................................................

بالشتك بتني زير سرپلها ..................................................................................

ساختمان فلزي .................................................................................................

مزايا و معايب ساختمان هاي فلزي..................................................................

2. بتن مگر .......................................................................................................

بتن اصلي..........................................................................................................

صفحه ريز ستون يا ميله گردهاي ريشه..........................................................

شناژ..................................................................................................................

لايه هاي شناژ...................................................................................................

قفسه شناژ........................................................................................................

اجزاء تشكيل دهنده ساختمانهاي فلزي.............................................................

قسمتهاي مختلف ستون....................................................................................

قسمت اصلي ستون...........................................................................................

تسمه هاي اتصال..............................................................................................

صفحه هاي تقويتي............................................................................................

تقليل ضخامت ستون.........................................................................................

لچگي يا ورق پشت بند......................................................................................

ورق بست.........................................................................................................

جوش................................................................................................................

اتصال ستون به صفحه زير ستون...................................................................

پل ها يا تيرهاي اصلي......................................................................................

قسمتهاي مختلف تيرهاي اصلي و سقف...........................................................

طريقه اتصال پل به ستون................................................................................

نكاتي در مورد ساختن پلها...............................................................................

وصالي پلهاي سراسري....................................................................................

اتصال دو پل كه از كنار هم عبور مي كنند......................................................

تيرهاي لانه زنبوري.........................................................................................

تيرچه ...............................................................................................................

پروفيلهاي اتصال و ميله مهار..........................................................................

وصله نمودن دو قطعه تيرآهن به يكديگر.........................................................

پله.....................................................................................................................

بادبند.................................................................................................................

خرپا..................................................................................................................

نواقص جزئي در اجزاي بادبند.........................................................................

بتن ريزي در هواي گرم.............................................................................

بتن ريزي در هواي سرد ...............................................................


مراحل مختلف ساختن يك ساختمان

بازديد زمين و ريشه كني

قبل از شروع هر نوع عمليات ساختماني بايد زمين محل ساختمان بازديد شده و وضعيت و فاصله آن نسبت به خيابانها و جاده‌هاي اطراف مورد بازرسي قرار گيرد و همچنين پستي و بلندي زمين با توجه به نقشه ساختمان مورد بازديد قرار گرفته در صورتيكه ساختمان بزرگ باشد پستي و بلندي و ساير عوارض زمين مي‌بايد بوسيله مهندسين نقشه بردار تعيين گردد و همچنين بايد محل چاه‌هاي فاضل آب و چاه آب‌هاي قديمي و مسير قنات‌هاي قديمي كه ممكن است در هر زميني موجود باشد تعيين شده و محل آن نسبت به پي سازي مشخص گردد و در صورت لزوم مي‌بايد اين چاه‌ها با بتون و يا شفته پر شود و محل احداث ساختمان نسبت به زمين تعيين شده و نسبت به ريشه كني (كنون ريشه‌هاي نباتي كه ممكن است در زمين روئيده باشد) آن محل اقدام شود و خاكهاي اضافي به بيرون حمل گردد و بالاخره بايد شكل هندسي زمين و زواياي آن كاملاً معلوم شده و با نقشه ساختمان مطابقت داده شود.



پياده كردن نقشه

پس از بازديد محل و ريشه كني اولين قدم در ساختن يك ساختمان پياده كردن نقشه مي‌باشد. منظور از پياده كردن نقشه يعني انتقال نقشة ساختمان از روي كاغذ بروي زمين بابعاد اصلي (يك به يك). بطوريكه محل دقيق پي‌ها و ستونها و ديوارها و زيرزمين‌ها و عرض پي‌ها روي زمين بخوبي مشخص باشد. و همزمان با ريشه كني و بازديد محل بايد قسمتهاي مختلف نقشة ساختمان مخصوصاً نقشة پي كني كاملاً مورد مطالعه قرار گرفته بطوري كه در هيچ قسمت نقطة ابهامي باقي نماند. و بعداً اقدام به پياده كردن نقشه بشود.

بايد سعي شود حتماً در موقع پياده كردن نقشه از نقشة پي كني استفاده گردد. براي پياده كردن نقشة ساختمانهاي مهم معمولاً از دوربين‌هاي نقشه برداري استفاده مي‌شود. ولي براي پياده كردن نقشة ساختمان‌هاي معمولي و كوچك از متروريسمان بنائي كه به آن ريسمان كار هم مي‌گويند استفاده مي‌گردد. براي پياده كردن نقشه با متروريسمان كار ابتدا بايد محل كلي ساختمان را روي زمين مشخص نموده و بعد با كشيدن ريسمان در يكي از امتدادهاي تعيين شده و ريختن گچ يكي از خطوط اصلي ساختمان را تعيين مي‌نمائيم.

براي اينكه مطمئن بشويم زواياي بدست آمدة اطاقها قائمه مي‌باشد بايد دو قطر هر اطاق را اندازه بگيريم. چنانچه مساوي بودند آن اطاق گوينا مي‌باشد. به اين كار اصطلاحاً چپ و راست مي‌گويند. البته چنانچه در اين مرحله اطاقها در حدود 3 الي 4 سانتي متر ناگوينا باشد اشكالي ندارد زيرا با توجه به اينكه پي ها هميشه قدري پهن تر از ديوارهاي روي آن مي‌باشند لذا در موقع چيدن ديوار مي‌توان ناگوينائيها را برطرف نمود بطور كلي بايد هميشه توجه داشت كه پياده كردن نقشه يكي از حساس ترين و مهم ترين قسمت اجرا يك طرح بوده و كوچكترين اشتباه در آن موجب خسارتهاي فراوان مي‌شود.

رپر

با توجه به اينكه هر نقطه از ساختمان نسبت به سطح زمين داراي ارتفاع معيني مي‌باشد كه بايد در طول مدت اجرا در هر زمان قابل كنترل باشد. براي جلوگيري از اشتباه قطعه با ابعاد دلخواه (مثلاً 40 40 با ارتفاع 20 سانتي متر) در نقطه‌اي دورتر از محل ساختمان مي‌سازند بطوريكه در موقع گودبرداري و يا پي كني با آن آسيب نرسد و در طول مدت ساختمان تمام ارتفاعات را با آن مي‌سنجد به اين قطعه بتني اصطلاحاً رپر مي‌گويند.

در بعضي ساختمانهاي كوچكتر روي اولين قسمتي كه ساخته مي‌شود (مانند اولين ستون) علامتي مي‌گذارند و بقيه ارتفاعات را نسبت به آن مي‌سنجند.

گودبرداري

بعد از پياده كردن نقشه و كنترل آن در صورت لزوم اقدام به گودبرداري مي‌نمايند. گودبرداري براي آن قسمت از ساختمان انجام مي‌شود كه در طبقات پايين تر از كف طبيعي زمين ساخته مي‌شود، مانند موتورخانه‌ها و انبارها و پاركينگ‌ها و غيره. در موقع گودبرداري چنانچه محل گودبرداري نباشد از وسائل معمولي مانند بيل و كلنگ و فرقون (چرخ دستي) استفاده مي‌‌گردد.

براي اين كار تا عمق معيني كه عمل پرتاب خاك با بيل به بالا امكان پذير است (مثلاً 2 متر) عمل گودبرداري را ادامه مي‌دهند و بعد از آن پله‌اي ايجاد نموده و خاك حاصله از عمق پايين‌تر از پله را روي پله ايجاد مثلاً ريخته و از روي پله دوباره به خارج منتقل مي‌نمايند.

براي گودبرداريهاي بزرگتر استفاده از بيل و كلنگ مقرون به صرفه نبوده و بهتر است از وسايل مكانيكي مانند لو در و غيره استفاده شود. در اينگونه موارد براي خارج كردن خاك از محل گودبرداري و حمل ان به خارج كارگاه معمولاً از سطح شيب دار استفاده مي‌گردد. بدين طريق كه در ضمن گودبرداري سطح شيبداري در كنار گودبرداري عبور كاميون و غيره ايجاد مي‌گردد كه بعد از اتمام كار، اين قسمت وسيله كارگر برداشته مي‌شود.

تا چه عمقي گودبرداري را ادامه مي‌دهيم

ظاهراً حداكثر عمق مورد نياز براي گودبرداري تا روي پي مي‌باشد. بعلاوه چند سانتي متر بيشتر براي فرش كف و عبور لوله‌ها (در حدود 20 سانتي متر كه 6 سانتي متر براي فرش كف و 14 سانتي متر براي عبور لوله مي‌باشد) كه در اين صورت مي‌يابد محل پي‌هاي نقطه‌اي يا پي‌هاي نواري و شناژها را با دست خاك برداري نمود.

ولي بهتر است كه گودبرداري را تا زير سطح پي‌ها ادامه بدهيم، زيرا در اين صورت اولاً براي قالب بندي پي‌ها آزادي عمل بيشتري داريم. در نتيجه‌ پي‌هاي ما تميزتر و درست تر خواهد بود. و در ثاني مي‌توانيم خاك حاصل از چاه كني و همچنين نخاله‌هاي ساختمان را در فضاي ايجاد شده بين پي‌ها بريزيم كه اين مطلب از لحاظ اقتصادي مقرون به صرفه مي‌باشد، زيرا معمولاً در موقع گودبرداري كار با ماشين صورت مي‌گيرد در صورتيكه براي خارج نمودن نخاله‌ها و خاك حاصل از چاه فاضل آب از محيط كارگاه مي‌بايد از وسايل دستي استفاده نمائيم كه اين امر مستلزم هزينه بيشتري نسبت به كار با ماشين مي‌باشد.

البته در مورد پي‌هاي نواري اين كار عملي نيست زيرا معمولاً پي سازي در پي‌هاي نواري باشفته آهك مي‌باشد كه بدون قالب بندي بوده و شفته در محل پي هاي حفر شده ريخته مي‌شود در اين صورت ناچار هستيم در ساختمان‌هايي كه با پي نواري ساخته مي‌شود اگر به گودبرداري نياز داشتيم گودبرداري را تا روي پي ادامه دهيم.



شيب ديواره‌هاي محل گودبرداري (اندازه زاويه a)

براي جلوگيري از ريزش ديواره‌هاي محل گودبرداري به داخل گود، معمولاً ديواره اطراف بايد داراي شيب ملايم مانند شكل زير باشد كه با خط عمود زاويه‌اي به اندازه a مي‌سازد اندازه اين زاويه بستگي به نوع خاك محل گودبرداري دارد.

هر قدر خاك محل سست‌تر و ريزشي‌تر باشد اندازه زاويه a بزرگتر خواهد شد. جدول زير اندازه زاويه a را براي خاكهاي مختلف تعيين مي‌نمايند.

توجه به اين مطلب ضروري مي‌باشد كه چون فاصله بين ديوار محل گودبرداري و ديوار ساختمان يعني همين فاصله كه بوسيله زاويه a ايجاد مي‌شود مي‌بايد با مصالح ساختماني مانند شفته و يا بتون مگر و غيره پر شود كه اين خود مستلزم هزينه مي‌باشد. لذا هر قدر اين زاويه كوچكتر باشد از لحاظ اقتصادي مقرون به صرفه است.

استفاده از ديوارهاي مانع

چون ايجاد شيب مورد لزوم موجب كار اضافي براي حمل خاك بيشتر به خارج و انتقال مجدد آن بعد از ساختن ديوار مورد لزوم به پشت ديوار است لذا براي جلوگيري از پرداخت هزينه بيشتر و عدم انجام كار اضافي در موقع گود برداري در زمينهاي سست بعضي وقتها در صورت امكان اقدام به ايجاد ديوارهاي مانع مي‌نمايند. ديوارهاي مانع اداري انواع مختلف مي‌باشد.

ديوارهاي مانع چوبي

اين نوع ديوارها از تخته‌هايي به عرض 20 الي 30 سانتي متر و ضخامت 4 الي 5 سانتي متر تشكيل شده است. اين تخته‌ها را در اطراف محل گودبرداري مي‌كوبند و عمل كوبيدن را معمولاً با چكشهاي مكانيكي انجام مي‌دهند و آنرا مدت بيشتر از عمق مورد نياز در زمين مي‌كوبند نظر به اين كه اين تخته‌ها در موقع عبور از لايه‌هاي مختلف زمين ممكن است به قطعات سنگي برخورد نموده و بشكند و به قسمت‌هاي انتهايي اين تخته‌ها صفحات فولادي نوك نيز نصب مي‌نمايند تا هم از شكستن آنها جلوگيري نموده و هم عمل فرو رفتن آنها در زمين آسانتر شود.



ديوارهاي مانع فلزي

براي ايجاد ديوارهاي مانع گاهي اوقات بجاي استفاده از تخته از صفحات فلزي كه داراي ضخامت كمتري بوده و در نتيجه بهتر در زمين فرو مي‌رود و قدرت مقاومت آن نيز بيشتر است استفاده مي‌نمايند.

خروج آب از محل گودبرداري

چنانچه در موقع گودبرداري در زمينهايي كه آبهاي تحت الارضي در سطح‌هاي بالا قرار دارد در محل گودبرداري آب جمع شود بهتر است كه حوضچه كوچكي در وسط گود حفر نموده و آبهاي حاصله را به اين حوضچه هدايت نمائيم و بعداً آبهاي جمع شده را با توجه به سرعت جمع شدن بوسيله سطل و يا پمپ بخارج منتقل كنيم.

پي كني

اصولاً پي كني به دو دليل انجام مي‌شود .

دسترسي به زمين بكر

با توجه به اينكه بار ساختمان بوسيله ديوارها يا ستون‌ها به زمين منتقل مي‌شود در نتيجه ساختمان بايد روي زميني كه قابل اعتماد بوده و قابليت تحمل بار ساختمان را داشته باشد بنا گردد. براي دسترسي به چنني زميني ناچار به ايجاد پي براي ساختمان مي‌باشيم.

براي محافظت پايه ساختمان

براي محافظت پايه ساختمان و جلوگيري از تأثير عوامل جوي در پايه ساختمان بايد پي سازي نمائيم. در اين صورت حتي در بهترين زمينها نيز بايد حداقل پي هائي به عمق 40 تا 50 سانتي متر حفر كنيم.

تقسيم بندي زمينها از نظر مقاومت در مقابل بار ساختمان

بطور كلي زمينها به چند دسته تقسيم مي‌شوند :

الف / زمينهاي خاكريزي شده (زمينهاي خاك دستي) مانند بعضي از اراضي شمال تهران و خندق‌هاي پر شده كه هم بوسيله خاك دستي پر شده‌اند. مقاومت اين زمينها بسيار كم بوده و قدرت مجاز آنها در حدود 80 گرم بر سانتي متر مربع مي‌باشد. اين زمينها بدون پي سازي‌هاي ويژه مانند شمع كوبي و غيره به هيچ وجه براي ساختمان مناسب نيستند.

ب / زمينهاي ماسه‌اي، مانند زمينهاي سواحل دريا اين زمينها براي ساختمانهاي سبك مناسب هستند و در حدود 1 تا 2/1 كيلوگرم بر هر سانتي متر مربع بار عقل مي‌نمايند و در بعضي از انواع زمينهاي سواحل دريا كه ماسه‌اي بوده و به كلي فاقد خاكهاي چسبنده مي‌باشد (خاك رس) بيش از 500 گرم بار عقل نمي‌كنند.

در اين گونه زمينها نيز بايد براي ساختمانهاي سبك طبق شرايط محلي پي سازي ويژه صورت بگيرد و براي ساختمانهاي بزرگ ابعاد پي بايد با توجه به مطالعات مكانيك خاك و بر طبق محاسبه ساخته شود.

قشر ماسه سيمان زير و روي قير و گوني

زير قير و گوني را به دو دليل با يك قشر ماسه و سيمان اندود مي‌نمايند.

1- براي ايجاد يك سطح صاف و مناسب جهت اندود قير و گوني، زيرا چنانچه بخواهيم بلافاصله بعد از كرسي چيني اقدام به قير و گوني بنمائيم سطح آجر كرسي چيني بعلت ناهمواري براي قيرگوني مناسب نيست و اصولاً قير و گوني به علت شكننده بودن از زير و رو بايد بين دو پوشش محافظ قرار گيرد.

2- چنانچه ملات عمومي كه براي ساختمان مصرف مي‌شود داراي آهك باشد يعني براي ساختمان از ملات ماسه آهك و يا ماسه سيمان و آهك استفاده شود براي دور نگه داشتن قير و گوني از آهك اقدام به ايجاد يك لايه ماسه سيمان روي آجر مي‌نمايند. زيرا در غير اين صورت به سبب تركيب قير با آهك بعد از مدتي قير و گوني فاسد گشته و در آن سوراخهايي ايجاد مي‌گردد. كه باعث نفوذ رطوبت به سطحهاي بالاتر گشته و خاصيت قير و گوني از بين مي‌رود.

چنانچه ايزولاسيون روي شناژ بتني اجراء شود اگر سطح بالايي بتن را بوسيله تخته هاله به خوبي صاف نمايند احتياج به قشر ماسه سيمان نيست.

را بوسيله لاكهاي مخصوص لاك كاري مي‌كنند. اين كف پوشها در مقابل رطوبت بسيار ضعيف است.

حالت ماسه سيمان براي پوشش روي قير و گوني

همانطوري كه قبلاً نيز اشاره شد براي محفوظ نگاهداشتن قير و گوني از آسيب، مخصوصاً در ساختمانهايي كه از ملات آهك استفاده مي‌شود مي‌بايد روي قشر قيرگوني با ملات ماسه سيمان پوشانيده شود. در جاهايي كه ديوار چيني نمي‌شود مانند محل درها و يا مكانهايي كه بعد از چند روز ديوار چيني مي‌شود اين قشر ماسه سيمان مانع از آسيب ديدن لايه قير و گوني در اثر رفت و آمد خواهد گرديد.

يك رگي كردن ساختمان

بعد از پي سازي و ايزولاسيون در ساختمانهاي آجري معمولاً روي پي را طبق نقشه يك رگ آجر مي‌چينند و باصطلاح ساختمان را يك رگي مي‌نمايند. در موقع يك رگي كردن ساختمان بايد دقت كافي بعمل آيد كه اندازه‌ها كاملاً مطابق نقشه باشد.

بعد از يك رگي كردن ساختمان مجدداً ابعاد اطاقها و راهروها و سرويسها را كنترل نموده و مخصوصاً از گوينا بودن تمام قسمتها بوسيله چپ و راست گرفتن كه قبلا در اين مورد توضيح داده شد مطمئن مي‌شويم در اين مرحله عرض ديوارها كاملاً بايد مطابق نقشه باشد. سپس اقدام به ديوار چيني مي‌نمايند.

لايه‌هاي مختلف ديوار چيني

1- آجر چيني به پهناي مختلف 2- ملات

آجر

قدمت آجر (خشت پخته شده) همزمان با پيدايش آتش مي‌باشد. آجر را مي‌توان به طور خلاصه سنگ مصنوعي كه از خشت پخته شده بدست مي‌آيد تعريف نمود.

خشت تشكيل شده است از خاك رس و دانه‌هاي ريز سنگ و آب. دانه‌هاي خاك رس را با آب ورز مي‌دهد تا تمام آنها در مجاورت آب قرار گرفته و تر (آب اندود) شود. گل آجر بايد داراي استخوان بندي ماسه‌‌اي متراكم باشد. بدين ترتيب كه گل رس دور دانه‌هاي ماسه را پوشانيده و آنها را به يكديگر چسبانيده و فضاي خالي بين آنها را پرنمايد.

چنانچه ماسه مخلوط در گل آجر زيادتر از حد لازم باشد در موقع خشك شدن ترك برداشته و در كوره تغيير شكل مي‌دهد. پس از تهيه گل آن را در قالبهاي جوبي به ابعاد 5 10 20 و يا 5/5 1122 ريخته و گل را با فشار انگشت به شكل قالب در مي‌آورند. در بعضي از كارخانه‌ها خشت زني با ماشين انجام مي‌شود و بعداً آن طور يكنواخت و ملايم خشك مي‌كنند. خشك كردن خشت از قسمتهاي مهم آجر پزي مي‌باشد زيرا اگر خشت را در آفتاب به سرعت خشك نمايد قسمتهاي روي آن كه با آفتاب در تماس است زودتر خشك شده ولي قسمتهاي داخلي آن ديرتر خشك مي‌شود و بهمين علت روي آجر تركهايي ايجاد مي‌گردد كه در موقع پختن خرد مي‌شود. براي جلوگيري از اين نقيصه در كارخانه‌هاي تمام اتوماتيك آجر را در تونلهاي مخصوص با هواي گرم خشك مي‌كنند.

اين هوا در اثر بودن آجر به بخار نمناك تبديل شده و در نتيجه تمام قسمتهاي آجر با همديگر و تدريج خشك شده و از تركيدن آن جلوگيري مي‌شود. خشك شدن آجر به اين طريق در حدود 24 تا 48 ساعت طول مي‌كشد.

بعد از خشك كردن خشت آن را در كوره‌هاي آجرپزي برده و حرارت مي‌دهند تا تبديل خشت پخته و يا آجر شود. كوره‌هاي آجرپزي انواع مختلف دارد. متداولترين آن در ايران كه كارش پيوسته و مداوم است داراي اطاقهاي متعددي بوده كه خشتها را در يكي از آنها به طور مخصوصي كه هوا و آتش به همه جاي آن برسد چيده و جلوي آن را تيغه نموده و بعد آن را در حدود 900 درجه سانتيگراد حرارت مي‌دهند. سوخت اين نوع كوره‌ها معمولاً با نفت سياه و يا گاز طبيعي است.

بعد از پخته شدن تيغه جلوي اطاقك را خراب نموده تا آجر خنك شود و بعد آن را بار كاميون نموده و مصرف مي‌نمايند. با توضيحات فوق روشن است هميشه بعضي از اطاقها زير بارگيري وبعضي از آنها نيز در حال خنك شدن و بعضي ديگر در حال تخليه مي‌باشند آجر از لحاظ رنگ به رنگهاي سفيد، قرمز، ابلق (بهمني) تقسيم مي‌شود.

رنگ مورد نياز بستگي به طرز چيدن آجر در كوره دارد. آجرهاي غير فشاري را در نماسازي مصرف مي‌نمايند و از آجرهاي فشاري براي گري چيني استفاده مي‌كنند. آجرهاي نماسازي را قبل از صرف تيشه داري مي‌نمايند. منظور از تيشه داري گويناكردن ابعاد آجر مي‌باشد. در ساختمانهاي فلزي و بتني براي پارتيشنها از آجرهاي تو خالي كه داراي حجم بيشتر و وزن سبكتري است استفاده مي‌نمايند. آجر از لحاظ شكل به انواع فشاري، قزامتي، حنايي و غيره تقسيم مي‌شود.

آجر را در كارخانه‌هاي تمام اتوماتيك نيز تهيه مي‌نمايند كه اغلب به صورت آجرهاي سوراخ دار به بازار عرضه مي‌گردد و در بازار به نام آجر ماشيني معروف است.

بجز آجرهاي فوق كه بيشتر در ديوار چيني مصرف دارد آجرهاي ديگري نيز وجود دارد مانند آجرهاي لعاب دار و آجرهاي ماسه آهكي و يا آجرهاي شيشه‌اي و غيره.

در كارگاه‌هاي ساختماني كه به كوره‌هاي آجرپزي دسترسي نيست و يا حمل آجر به كارگاه گران تمام مي‌شود براي تهيه آجر از كوره‌هاي چاهي استفاده مي‌شود وآن بدين گونه است كه خشت را پس از خشك شدن روي هم به طريقي مي‌چينند كه هوا داخل آن به راحتي جريان پيدا كند و اين خشت چيني را به صورت مخروط تا حدود سه متر ادامه مي‌دهند. آنگاه روي آن را با كاهگل پوشانده و در بالا براي دودكش سوراخي تعبيه مي‌كنند و آن را زير روشن مي‌نمايند. به واسطه وجود سوراخي كه در بالا قرار دارد آتش خود را بالا كشيده و به همه جاي كوره مي‌رسد. پس از پختن آجر كاهگل را خراب كرده و از آجر استفاده مي‌نمايند. عيب كلي اين كوره‌ها اين است كه بواسطه غير قايل كنترل بودن آتش از آن همه نوع محصول از آجر خام تا آجر جوش بدست مي‌آيد.

قطعات آجر

اصولاً در كارگاه به آجري كه كامل نباشد (درسته نباشد) پاره مي‌گويند. به آجر سه قد و به آجر آجر نيمه و به آجر پارك و به از آن كوچكتر كلوك مي‌گويند.

اگر آجر را از قد به دو قسمت تقسيم كنيم به آن قلمداني و اگر از ضخامت به دو قسمت تقسيم كنيم به آن لاپه مي‌گويند.

ساختمان فلزي

منظور از ساختمان فلزي ساختماني است كه ستونها و تيرهاي اصلي آن از پروفيل‌هاي مختلف فلزي بوده و بار سقفها و ديوارها و جداكننده‌ها (پارتيشنها) بوسيله تيرهاي اصلي به ستون منتقل شده و وسيله ستونها به زمين منتقل گرديد.



مزايا و معايب ساختمان هاي فلزي

1- اجرا اين نوع ساختمانها خيلي سريع پيشرفت مي‌نمايد. در صورتي كه براي ساختن ساختمانهاي بتوني يا آجري زمان بيشتري لازم است.

2- ستونها و قطعات باربر ساختمانهاي فلزي فضاي كمتري را اشغال مي‌نمايد . اين خود باعث بوجود آمدن سطح مفيد زيادتر در ساختمانهاي فلزي مي‌گردد در صورتي كه براي ساختمانهاي بتوني مرتفع ناچار به ايجاد ستونها و ديوارهاي قطور مي‌باشيم.

3- ساخت قطعات ساختمانهاي فلزي در خارج از محوطه كارگاه (مثلا در كارخانه‌هاي فلز كاري) ممكن بوده و اين خود ازلحاظ دقت كار و كيفيت بهتر قطعات و همچنين ازلحاظ اقتصادي به صرفه مي‌باشد.

4- ساختن ساختمانهاي فلزي (البته فقط در قسمت فلز كاري) كمتر تابع آب و هوا و عوامل جوي مي‌باشد در صورتي كه ادامه كار ساختمانهاي در خواي زير صفر ممكن نيست.

بعضي از آئين نامه‌ها جوشكاري و چكش كاري را در هواي خيلي سرد اجازه نمي‌دهد.

5- امكان تقويت ساختمان بعد از اتمام كار و بالاخره نزديك بودن فرضيات با عمل در ساختمانهاي فلزي ازمزاياي آن مي‌باشد. زيرا بعضي از فرضيايي كه درساختمانهاي بتوني مي‌كنيم به سختي با عمل وفق مي‌دهد از جمله همگن بودن بتون و فولاد و مساوي بودن تنش و كرنش اين دو ماه همگن نيستند ولي درساختمانهاي فلزي چون از يك ماده استفاده مي‌نمائيم (فولاد) فرضيات به عمل نزديكتر است.

اينها از مزاياي ساختمانهاي فلزي است و در عوض اين نوع ساختمانها در مقابل آتش سوزي بسيار ضعيف بوده و با كوچكترين حريقي كه در كنار ستونها ايجاد شود فوري فولاد گداخته شده و در مقابل بار وارده كمانش نموده و به سرعت ؟ موجود در قطعات افزايش يافته و ساختمان خراب مي‌شود. به همين علت است كه در بعضي از كشورها سازندگان ساختمانهاي فلزي مجبور هستند براي ساختمان خود پله‌هاي بتوني ايجاد نمايند تا در موقع آتش سوزي ساكنان ساختمان بتوانند خود را نجات دهند.

ساختمانهاي فلزي در مقابل عوامل جوي و خورندگي بسيار ضعيف بوده و به همين علت داراي عمر كوتاهتري مي‌باشند و بالاخره به علت نازكي ديوارها ساختمان فلزي در مقابل حرارت و صوت عايق نيست.