توضیحات:
گزارش كاراموزي آزمايشگاه الكترونيك 1 در 33 صفحه ورد قابل ويرايش


مقاومت :

براي خواندن مقدار مقاومت‌هاي كربني از كدهاي رنگي استفاده مي‌كنيم به اين ترتيب كه : رنگ اول و دوم را به صورت عدد و رنگ سوم را به صورت توان عدد ده در آنها ضرب مي‌كنيم و رنگ چهارم بيانگر درصد خطا است.

درصد خطا (عدد چهارم) × عدد سوم10 × عدد اول و دوم = مقدار مقاومت

اگر رنگ چهارم طلايي بود 5% خطا و اگر نقره‌اي بود 10% خطا در نظر مي‌گيريم و اگر رنگ چهارم نداشتيم خطا 20% است.

اگر رنگ سوم طلايي بود بين رقم اول و دوم مميز مي‌گذاريم ولي اگر رنگ سوم نقره‌اي بود، مميز قبل از دو رقم قرار مي‌گيرد.

1- خازن الكتروليتي : خازنهايي كه پايه‌هاي مثبت و منفي دارند.

براي تشخيص پايه‌هاي مثبت و منفي : اصولاً در اين خازنها يك نوار رنگي در كنار پاية منفي وجود دارد يا پايه‌هاي مثبت بلندتر از پايه‌هاي منفي هستند. همچنين حداكثر ولتاژ هم روي آنها نوشته شده و ظرفيت‌شان برحسب mf نيز مشخص است.

2- خازن غيرالكتروليتي : اين خازن‌ها به دو صورت خازن‌هاي عدسي و خازن‌هاي مكعبي در آزمايشگاه وجود دارند. اين نوع خازن‌ها پايه‌هاي مثبت و منفي ندارند و ظرفيت آنها نيز معلوم است.

براي خواندن ظرفيت اين نوع خازن، معمولاً عددي روي آنها نوشته شده است كه بايد دو رقم اول را بنويسيم و به ازاي رقم سوم صفر بگذاريم. اين عدد ظرفيت خازن را برحسب پيكو فاراد نشان مي‌دهد.

333 33000 pf

1 mf : 10-3 f

1 mf : 10-6 f

1 nf : 10-9 f

1 pf : 10-12 f
ديود :

در آزمايشگاه سه نوع ديود داريم:

1-LED : (در رنگهاي مختلف) براي تشخيص آند و كاتد : چون اين ديودها شفافند مي‌توانيم اتصال داخل آنها ببينيم. خواهيم ديد كه، اتصال مياني با دو عرض مشخص است، عرض بزرگتر آند و عرض كوچكتر كاتد است (تقريباً مانند يك فلش است) و عبور جريان نيز در جهت فلش است. (كاتد آند)

ديود در حالت ايده‌آل هم‌ارز يك كليد است.

كليد بسته باياس مستقيم

كليد باز باياس معكوس

اگر اين نوع ديود را به جريان متناوب وصل كنيم به علت عوض شدن جهت جريان به نظر مي‌رسد اين ديود روشن و خاموش مي‌شود.

2- ديود زنر : اين نوع ديود براي تثبيت ولتاژ استفاده مي‌شود. در باياس معكوس هنگاميكه پديده بهمن اتفاق مي‌افتد (در ولتاژ ثابت، جريان بالا مي‌رود) اين ديود تازه شروع به كار مي‌كند. براي تشخيص آند و كاتد : يك طرف اين ديود رنگ تيره‌اي دارد، اين نوار كاتد است.

3- ديود معمولي : از دو جنس متفاوت ژرمانيوم و سلسيوم ساخته مي‌شود. براي تشخيص آند و كاتد : در يك سمت آنها نوار رنگي وجود دارد كه كاتد است. اگر نوار رنگي بر روي اين نوع ديودها وجود نداشت مي‌توانيم با آزمايش آند و كاتد آنرا مشخص كنيم.
ترانزيستورها :

ترانزيستورها همگي سه پايه دارند. در كنار يكي از پايه‌ها يك زائده وجود دارد كه مشخص كنندة پايه اميتر است. به دو نوع NPN و PNP تقسيم مي‌شوند.
صفحات برد بورد :

اين صفحات از چهار تكه تشكيل شده‌اند. طبقات 1 و 4 مانند هم و طبقات 2 و 3 نيز مانند هم هستند.

طبقه 1و4 : روزنه‌ها در راستاي طول با هم ارتباط دارند و در راستاي عرض مستقل از هم هستند.

طبقه 2و3 : روزنه‌ها در راستاي عرض با هم ارتباط دارند و در راستاي طول مستقل از هم هستند.
منبع تغذيه :

1- منبع تغذيه DC : ولتاژ برحسب زمان مقدار ثابتي است.

اين منبع يك قطب مثبت (قرمز) و يك قطب منفي (مشكي) دارد، به عنوان خروجي منبع و ورودي آن برق شهر است.

پيچ coarse براي تنظيم ولتاژ اعمال شده بر مدار و fine براي تنظيم دقيق ولتاژ بكار مي‌رود و پيچ براي تنظيم جريان.

ولتاژ ماكزيمم 40v و جريان ماكزيمم نيز 4A براي اين دستگاه وجود دارد.

2- منبع تغذيه AC : (سيگنال ژنراتور) ولتاژ برحسب زمان تغيير مي‌كند.

با سه شكل موج مربعي، زيكزاكي و سينوسي در اين منبع روبرو هستيم.

توانايي‌هاي سيگنال ژنراتور :

1- شكل موج را تغيير مي‌دهد.

2- تنظيم دامنه و ولتاژ.

3- تنظيم فركانس.

خروجي دستگاه out put :

كليدهاي wave from : شكل تابع موج را تغيير مي‌دهند.

منطقه آبي رنگ Range-Hz : محدوده تنظيم فركانس، به وسيلة پيچ تنظيم كه هر عدد نشان دهندة پيچ را در رنج آبي رنگ ضرب مي‌كنيم، مقدار فركانس بدست مي‌آيد.

Amplitupe : تنظيم دامنه موج.
مولتي‌متر (آوومتر) : (اهم‌متر، ولتمتر، آمپرمتر)

پاية خروجي منفي با رنگ مشكي مشخص شده است (common) ، و پايه‌هاي خروجي مثبت با رنگ قرمز.

mA : خروجي ميلي‌آمپر

m‌W : خروجي ولتمتر

10A : اندازه‌گيري حداكثر جريان 10A

محدودة Range : محدودة اندازه‌گيري سيستم بسته به اينكه خروجي پايه مثبت چيست.

محدودة Function :

dcv : متوسط ولتاژ جريان متناوب .

acv : هر جريان متناوب يك مقدار موثر دارد كه با زدن اين كليد نشان داده مي‌شود.






آزمايش شماره چهار : (مدارهاي ديودي)

هدف : آشنايي با مدارهاي ديودي برش و جهش.
مدارهاي محدود كننده :

مداري كه مي‌تواند بخشي از يك موج ورودي را حذف و بخشي از آن را عبور دهد. ديود در اين مدار همانند كليدي است كه تحت شرايطي وصل و تحت شرايطي قطع مي‌شود.
برش سيگنال :

به وسيلة بعضي از مدارها مي‌توانيم يك سيگنال را در سطوح خاصي قطع كنيم. ساده‌ترين مدار برش، مداري است شامل يك ديود، كه مي‌تواند به صورت سري يا موازي در مدار استفاده شود، و براي تغيير سطح برش مي‌توانيم از يك منبع تغذيه مستقيم استفاده كنيم.
جهش سيگنال :

مدارهاي جهش، مدارهايي هستند كه در آنها يك سيگنال بدون آنكه تغيير شكلي در آن ايجاد شود به سطح خاصي جهش مي‌كند و يا در سطح معيني مهار مي‌شود كه اين عمل توسط اعمال يك ولتاژ به مدار ايجاد مي‌شود.
روش آزمايش :

1- مدار زير را با ديود سيلسيوم و خازن الكتروليتي مي‌بنديم. ولتاژ ورودي را با شكل موج سينوسي به مدار اعمال مي‌كنيم و خروجي مدار را از دو سر ديود مي‌گيريم و سيگنال موج خروجي را در اسيلوسكوپ مشاهده مي‌كنيم. با تغيير رنج دستگاه اسيلوسكوپ از ac به dc خواهيم ديد شكل موج خروجي به اندازة يك خانه در صفحه اسيلوسكوپ به سمت پايين حركت مي‌كند. در نتيجه خازن در اين مدار مانند يك ولت منفي dc عمل مي‌كند. (پرش موج به سمت پايين)







2- مدار زير را مي‌بنديم. ولتاژ ورودي را با شكل موج سينوسي به مدار اعمال مي‌كنيم و خروجي مدار را از دو سر ديود مي‌گيريم و سيگنال موج خروجي را در اسيلوسكوپ مشاهده مي‌كنيم. با تغيير رنج دستگاه اسيلوسكوپ از ac به dc خواهيم ديد شكل موج خروجي به اندازة يك خانه در صفحه اسيلوسكوپ به سمت بالا حركت مي‌كند. در نتيجه خازن در اين مدار مانند يك ولت مثبت dc عمل مي‌كند. (پرش موج به سمت بالا)









3- مدار زير را با مقاومت 470k مي‌بنديم. ولتاژ ورودي را با شكل موج سينوسي به مدار اعمال مي‌كنيم و خروجي مدار را از دو سر مقاومت مي‌گيريم، خواهيم ديد كه قسمت منفي موج خروجي برشي دارد. (قسمت منفي ديود به مقاومت متصل است و در موج خروجي قسمت منفي موج برش دارد.)







4- مدار زير را مي‌بنديم. ولتاژ ورودي را با شكل موج سينوسي به مدار اعمال مي‌كنيم و خروجي مدار را از دو سر مقاومت مي‌گيريم، خواهيم ديد كه قسمت مثبت موج خروجي برشي دارد. (قسمت مثبت ديود به مقاومت متصل است و در موج خروجي نيز قسمت مثبت موج برش دارد.)







5- مدار زير را مي‌بنديم. ولتاژ ورودي را با شكل موج سينوسي به مدار اعمال مي‌كنيم و خروجي مدار را از دو سر مقاومت 220kW مي‌گيريم، خواهيم ديد كه قسمت منفي موج خروجي برشي دارد. (قسمت منفي ديود به مقاومت متصل است و در موج خروجي قسمت منفي موج برش دارد.) با تغيير ولتاژ مي‌توانيم سطح برش را بالاتر ببريم. اگر ولتاژ را خيلي بالا ببريم شكل موج خروجي يك خط صاف خواهد شد.









6- مدار زير را مي‌بنديم. ولتاژ ورودي را با شكل موج سينوسي به مدار اعمال مي‌كنيم و خروجي مدار را از دو سر مقاومت 220kW مي‌گيريم، خواهيم ديد كه قسمت مثبت موج خروجي برشي دارد. (قسمت مثبت ديود به مقاومت متصل است و در موج خروجي قسمت مثبت موج برش دارد.) با تغيير ولتاژ مي‌توانيم سطح برش را بالاتر ببريم. اگر ولتاژ را خيلي بالا ببريم شكل موج خروجي همانند شكل موج ورودي (سينوسي) مي‌شود.







7- مدار زير را مي‌بنديم. ولتاژ ورودي را با شكل موج سينوسي به مدار اعمال مي‌كنيم و خروجي مدار را از دو سر مقاومت 220kW مي‌گيريم، خواهيم ديد كه قسمت منفي موج خروجي برشي دارد. (قسمت منفي ديود به مقاومت متصل است و در موج خروجي قسمت منفي موج برش دارد.) با تغيير ولتاژ مي‌توانيم سطح برش را پايين بياوريم. اگر ولتاژ را خيلي بالا ببريم شكل موج خروجي يك موج سينوسي مي‌شود.







8- مدار زير را مي‌بنديم. ولتاژ ورودي را با شكل موج سينوسي به مدار اعمال مي‌كنيم و خروجي مدار را از دو سر مقاومت 220kW مي‌گيريم، خواهيم ديد كه قسمت مثبت موج خروجي برشي دارد. (قسمت مثبت ديود به مقاومت متصل است و در موج خروجي قسمت مثبت موج برش دارد.) با تغيير ولتاژ مي‌توانيم سطح برش را پايين بياوريم. اگر ولتاژ را خيلي بالا ببريم شكل موج خروجي يك خط صاف خواهد شد.