توضیحات:
گزارش کاراموزي بررسي قواي محركه موتورسيكلت در 67 صفحه ورد قابل ويرايش

فصل اول : ادبيات موضوع

- مقدمه

- تاريخچه كنترل كيفيت

- تعريف كنترل كيفيت

- اهداف و مزاياي كنترل كيفيت

- لزوم كنترل كيفيت

فصل دوم : معرفي مكان كار آموزي

- تاريخچ? شركت

- اهداف شركت

- بخش شماره گذاري شاسي

- انبار مواد اوليه

- تست شاسي

- بخش نصب پلاك و ثبت مشخصات

- فصل سوم : شناخت وضعيت موجود

- پيش مونتاژها

- مونتاژ فرمان

- مونتاژ محور عقب و جلو

- مونتاژ موتور

فصل چهارم : كنترل فرآيند توليد با روشهاي آماري

- مقدمه

- مراحل تهي? نمودارهاي كنترل

- منظور و مقصود از تهي? نمودار كنترل

- فصل پنجم : تجزيه و تحليل

- تجزيه و تحليل نمودارهاي كنترل در بررسي سيستم هاي علت

- انواع مشخصات نمودار كنترلي

- نمودارهاي كنترل براي مشخصه هاي متغير

- اصول آماري نمودارهاي كنترل

- اصول آماري نمودار كنترل R

- لزوم به كارگيري هم زمان نمودارهاي كنترل ميانگين و دامنه

- اصول آماري نمودار X با استفاده از تخمين S

- اصول آماري نمودار كنترل S

- اصول آماري نمودار كنترل ميانگين با دامن? متحرك

- نمودارهاي كنترل وضعي

- نمودار كنترل نسبت اقلام معيوب – نمودار p

- اصول آماري نمودارهاي كنترلي p

- نمودار كنترلي براي تعداد اقلام معيوب – نمودار np

- نمونه گيري در نمودار كنترل p و np

- نمودار كنترل تعداد نقص ها ( c و u )

- اصول آماري نمودار كنترلي c

- نمودار كنترلي تعداد نقص ها در واحد محصول – نمودار u

- اندازه نمونه در نمودارهاي كنترل c و u

- تحت كنترل در آوردن نمودارهاي كنترل وصفي

- كاربرد نمودارهاي وصفي به عنوان روش كنترل آماري فرآيند و بازرسي

- نمودار استخوان ماهي براي تاب برداشتن شاسي

- نمودار استخوان ماهي براي سوختن موتور

- نمودار پارتو

- تجزيه و تحليل نمودار پارتو

- فصل ششم :

نتايج و پيشنهادات




مقدمه :

پيشرفت هاي تکنولوژي و متنوع شدن توليد، بالا رفتن انتظارات مشتريان و ظهور قدرت اقتصادي جديدي به نام چين که توانسته محصولاتي به قيمت يک سوم کشورهاي ديگر به بازارها عرضه نمايد نه تنها بازار ايران بلکه بازارهاي کليه کشورهاي اروپايي و آمريکايي را مي تواند تحت الشعاع قرار دهد و مي تواند موجب رکود يا تعطيلي کارخانجات کوچک موتور سيکلت سازي شود.

خط مشي جامع براي يک شرکت مستلزم يکپارچگي فعاليتهاي مهندسي و مديريتي براي غلبه بر تغييرات شرايط محيطي سازمان و بازار مي شود. محصولات توليدي بايد با نيازهاي بازار که مشتريان محسوب مي شود منطبق باشد اين انطباق اساس طرح کيفي محصول را تعيين مي نمايد.





تعريف كنترل كيفيت

از زماني كه انسان توانائي ساخت يك محصول را پيدا كرد جهت كنترل كيفيت آن نيز به تلاش پرداخت. ظرافت، دقت و هنرمندي خاصي كه در آثار باستاني و محصولات متعلق به زمانهاي نه چندان دور مشاهده مي شود حكايت از اين تلاش دارد. با شروع انقلاب صنعتي در اواسط قرن هيجدهم. ماشينهاي توليدي كم كم جايگزين ابزار و مهارت فردي افراد هنرمند و صنعتگر گرديد. با پيدايش روشهاي جديد و پيچيده توليد، اشتياق به توليد بيشتر افزايش يافت و بدين ترتيب نياز به كنترل كيفيت محصول نهائي نيز ابعاد تازه اي يافت.

بين روشهاي اوليه كنترل كيفيت، هر چند به نوبه خود موثر بودند و روشهاي آماري امروز كنترل كيفيت. تنها شباهت اندكي بچشم مي خورد. پايه و اساس كنترل كيفيت آماري به مفهوم امروزي آن تنها در سالهاي 1920 گذاشته شد. براي فهم بهتر واژه كنترل كيفيت تعريف جداگانه كلمات كيفيت و كنترل لازم است:

كيفيت يعني شايستگي جهت استفاده بخصوص و ميزاني است كه يك محصول انتظارات مصرف كننده خود را برآورده مي سازد و كنترل به معني اعمال ضوابط و راهنمائيها بر روي كسي يا چيزي جهت اطمينان از كسب نتايج مورد نظر مي باشد.







تاريخچه كنترل كيفيت

كنترل كيفيت آماري در ده 1920 توسط والترا. شوهارت (walter A.shewhart)

از آزمايشگاه هاي بل تلفن (Bell Telephone Laboratories) آمريكا پايه گذاري گرديد. وي در ياد داشتي در 16 ماه مي 1924 اولين تصوير نمودارهاي كنترل را ترسيم كرد و به بررسي بيشتر اين روش در مطالعات بعدي خود پرداخت و نتيجه تحقيقات خود را در كتابي تحت عنوان بيشتر اين روش در مطالعات بعـدي خود پرداخــت و نتيجـــه تحقيقــــات خــــود را در كتابي تحت عنوان كـــــنـتـرل اقـتـصـــادي كـــيـفــيـت مـــــحــصولات ســاخـــتــه شـــــده The Economic Control of Quality of Manufactured Product در سال 1931 منتشر ساخت.

دو همكار ديگر شوهارت بنامهاي داج (H. f. Dodge ) و رويمگ (H. G. Romig) كاربرد تئوري آماري را در نمونه گيري بررسي كردند و نتيجه كار آنان منجر به انتشار جداول معروف بازرسي نمونه اي (Sampling Inspection Tables ) داج – روميگ در سال 1944 گرديد. مجموعه كارهاي شوهارت، داج و روميگ اساس علمي را تشكيل مي دهد كه امروزه كنترل كيفيت آمـــــاري خــوانـــده مـــي شـــود. ايــن افــــراد در دهـــــــه 1930 بـــا هـــمكــاري جامعه آمريكائي براي آزمايش و مواد (American Society for testing &Materials) انــجـــمن استــــاندارد هــــــاي آمريـــــكا (American Standard Association ) و جامعه مهندسين مـكانيك آمريـــــكا ( American society for Mechanical Engineers ) كوششهاي خود را براي معرفي روشهاي جديد آماري شروع كردند.

صنايع آمريكا در اوائل عليرغم تبليغات وسيعي كه در مورد روشهاي جديد صورت مي گرفت به سختي حاضر به پذيرش آن بودند. پروفسور فريمن Professor H.A. Freeman كه در انستيتو تكنولوژي ماساچوست (M.I.T) جهت ترويج روشهاي آماري كنترل كيفيت تلاش مي كرد اين عدم استقبال را به علل زير نسبت داده است:

الف- اعتقاد راسخ مهندسين توليد مبني بر اينكه وظيفه اصلي آنها تكميل روشهاي فني تا حدي است كه هيچ گونه تغيير مهمي در كيفيت محصولات توليدي بوجود نيايد. و ديگر آنكه نظريه احتمالات و تغييرات تصادفي جايگاه مناسبي در روشهاي توليدي نمي تواند داشته باشد.

ب – مشكل پيدا كردن آمار شناسان صنعتي كه دراين زمينه تقريبا پيچيده آموزشهاي لازم را ديده باشند. تا سال 1937 تعداد مراكز صنعتي در آمريكا كه روشهاي جديد را پذيرفته بودند احتمالا از 12 عدد تجاوز نمي كرد. برخورد سرد صنايع آمريكا نسبت به روشهاي آماري كنترل كيفيت بسرعت در دوران جنگ جهاني دوم سپري شد. شروع جنگ در سال 1939 آمريكا را به فكر افزايش تجهيزات و نيروهاي مسلح خود انداخت و بزودي نيروهاي مسلح بصورت بزرگترين مشتري صنايع اين كشور در آمدند ونفوذ روز افزوني بر استانداردهاي كيفيت پيدا كردند.

نقش ارتش در پذيرش كنترل كيفيت آماري دو جنبه داشت. اول آنكه نيروهاي مسلح خود روشهاي علمي بازرسي نمونه گيري را پذيرفته بودند و اولين قدم در اين زمينه بلافاصله بعد از وارد شدن آمريكا در جنگ برداشته شد. بدعوت دولت گروهي از مهندسين برجسته آزمايشگاههاي بل تلفن Beel Telephone Labpratories ) ) جهت تدوين يك برنامه بازرسي نمونه گيري براي اداره تــداركات ارتش مشـــغول بكار شدنــد. جـــداول بازرســـي نــمونــه گـيري (Sampling Inspection Tables) اداره تداركات ارتش و نيروهاي مسلح كه در سال 1942 و 1943 منتشر گرديد نتيجه كار اين افراد بود. همين گروه كوشش و سيعي براي آموزش كاركنان دولت در استفاده از جداول و روشهاي جديد براه انداختند.

اهداف و مزاياي كنترل كيفيت

هدف از تاسيس ، ايجاد و فعاليت تمامي موسسات و سازمانهاي اجتماعي از قبيل كارخانجات صنعتي و ... توليد محصولات و يا ارائه خدماتي است كه مشخص? اصلي آن انطباق به مورد مصرف ميباشد. عبارت انطباق با مورد مصرف به عنوان معني اساسي كيفيت يك كالا و يا خدمت تعريف مي گردد. براي دستيابي به هدف فوق، واحدهاي توليدي مانند يك ارگانيزم زنده فعاليت هاي مختلفي را انجام ميدهند.يك كارخانه صنعتي نيز از طريق به كارگيري بخشهاي معين و سيستمهاي مشخص با عملكرد گوناگون مانند امور مالي، بازاريابي، امور پرسنل و ... به فعاليت مي پردازد.

از مهمترين سيستم هاي موجود در يك كارخانه يا واحد صنعتي سيستمي است كه به منظور دستيابي به هدف كيفيت و يا انطباق توليد با مورد مصرف فعاليت مي كند، اهميت عملكرد اين سيستم به اين دليل است كه بقاي يك كارخانه وابسته به درآمد حاصل از فروش توليدات آن بوده و توانايي فروش توليداتش وابسته به مناسب بودن آنها براي استفاده مي باشد.

عملكرد سيستم كيفيت وابسته به فعاليت مجموع? وسيع از سيستمهاي ديگر دارد.

توليدكنندگان تلاش مي كنند توليد محصولات مطابق با مشخصات تعيين شده انجام پذيرد، بنابراين بايد فرآيند توليدي را كنترل نموده تا به كيفيت مطلوب دست يابند.

توليد محصولات معيوب باعث نارضايتي مشتريان و كاهش نرخ تقاضا نسبت به محصول ارائه شده مي گردد، زيان حاصل از اين امر و هم چنين هزينه هاي مصرف شده براي توليد اين قطعات، از دست رفتن موقعيت هاي تجاري كه به علت تاخير در ارسال كالا براي مشتريان ايجاد مي شود و اثرات ديگر يك توليد نا مرغوب، مي تواند عامل ايجاد ضرر و زيان قابل ملاحظه اي براي يك واحد صنعتي گردد.

بنابراين مي توان اين گونه نتيجه گرفت كه كنترل كيفيت باعث پديدار شدن عوامل زير مي گردد:

ضايعات كاهش مي يابند.
دوباره كاري كاهش مي يابد.
هزينه هاي توليدي كاهش مي يابد.
محصول با كيفيت بهتر توليد مي گردد.
سطح رضايت مندي مشتريان افزايش مي يابد.
سهم بيشتري از بازار به كنترل در مي آيد.
اعتبار توليدي در نزد بانك ها و مشتريان بوجود مي آيد.

انحرفات فرآيند توليد به دو گروه قابل تقسيم مي باشند:

1- انحرافات تصادفي تنها ناشي از اتفاق

2- انحرافات با دليل ناشي از علل مشخص پيدا شدني

1- انحرافات تصادفي که از تعداد زيادي علل مستقل بوجود مي آيند هر انحراف تصادفي به تنهايي باعث تغيير ناچيز مي گردد ولي تعداد زيادي انحرافات تصادفي منجر به انحراف قابل توجه مي شوند. نمونه انحراف تصادفي عبارتند از : لرزش خفيف در ماشين ها، تغييرات جزئي در مواد اوليه و تغييرات جزئي در تنظيم دستگاههاي کنترل توسط انسان. حذف انحرافات تصادفي از فرآيند توليد مقرون به صرفه نمي باشد. هر گاه تنها تغييرات تصادفي وجود داشته باشد فرآيند توليد به بهترين وجه کار خود را انجام مي دهد. در اين حال چنانچه هنوز اقلام معيوبي توليد شوند بايد تغييري اساسي در فرآيند توليد ايجاد شود و يا در مشخصات قابل قبول به منظور کاهش اقلام معيوب تجديد نظر گردد. قرار گرفتن يک مشاهده در حدود کنترل انحرافات تصادفي به معني تحت کنترل بودن فرآيند است و در اين حالت برآورد کيفيت کل توليد از راه نمونه گيري امکان پذير مي گردد.

2- انحرافات با دليل از يک يا تنها از تعداد کمي علل مستقل بوجود مي آيند. هر انحراف با دليل ممکن است مقدار زيادي تغيير ايجاد کند. مثال هايي از انحراف با دليل عبارتند از: خطاي اپراتور، تنظيم اشتباه دستگاه انحرافات با دليل را مي توان کشف کرد و حذف آنها معمولا از نظر اقتصادي توجيه پذير است. اگر انحراف با دليل وجود داشته باشد فرآيند توليد به بهترين وجه کار خود را انجام نمي دهد. قرار گرفتن يک مشاهده خارج از حدود کنترل معمولا بدين معني است که فرآيند بايد مورد بررسي دقيق قرار گرفته و تصحيح لازم به عمل آيد چنانچه در فرآيندي انحراف با دليل وجود داشته باشد آن فرآيند به اندازه کافي يکنواخت نمي باشد که بتوان با نمونه گيري کيفيت کل توليد را برآورد نمود.

به فرآيندي که بدون انحرافات با دليل باشد فرآيند تحت کنترل آماري گفته مي شود با استفاده از حدود نمودار کنترل مي توان اانحرافات با دليل را از انحرافات تصادفي جدا نمود.

تغييرات در داخل حدود کنترل بدين معني است که تنها انحرافات تصادفي وجود دارند و فرآيند توليد بايد به حال خود رها شود.

حدود کنترل اکثر نمودارهاي کنترل در فاصله 3 ± انحراف استاندارد از ميانگين آمار، مورد استفاده تعيين مي شود و اين بدين معني است که اگر تنها انحرافات تصادفي وجود داشته باشد 7/99 درصد مقاديري که بر روي نمودار رسم مي شوند بين حدود کنترل قرار مي گيرند 3/0 درصد باقيمانده اعلام خطرهاي اشتباه خواهند بود اين درصد آنقدر ناچيز است که اغلب از حدود 3 ± زيگما براي جدا کردن انحرافات با دليل از انحرافات تصادفي استفاده مي گردد.

با توجه به تعداد زياد مشخصه هاي کيفي که در يک کارخانه بزرگ وجود دارد، نمودارهاي کنترل تنها براي بررسي تعداد کمي از مشخصه هاي کيفي مناسب مي باشند بعلاوه وقتي مشخصه هايي تحت کنترل درآيند بايد بيشترين تلاشها به بررسي مشخصه هاي کيفي ديگري که نياز به بهبود دارند معطوف شود.

مراحل تهيه نمودارهاي کنترل :

انواع مشخصات نموداركنترلي

مشخصه هاي كمي : برخي از مشخصه هاي كيفي را مي توان در قالب يك اندازه عددي پيوسته بيان كرد به عنوان مثال، قطر داخلي ياتاقان را مي تون با ميكرومتر اندازه گيري و برحسب ميلي متر گزارش كرد. ولتاژ حاصل از سيم پيچ اوليه يا ثانويه يك كوئل، سختي فلايويل بعد از ريخته گري، و درجه حرارت كوره پخت، همگي مثال هايي از مشخصه هاي كيفي قابل اندازه گيري هستند. مشخصه هايي نظير ابعاد، وزن، حجم و ... را « مشخصه هاي كيفي كمي » مي ناميم وبراي كنترل آنها از نمودارهاي كنترل كمي استفاده مي كنيم.

مشخصه هاي وصفي: برخي ديگر از مشخصه هاي كيفي را نمي تون در قالب يك اندازه عددي اندازه گيري وگزارش كرد. در اين گونه موارد، معمولا قطعات بازرسي شده نسبت به مشخصه مورد نظر به دو گروه منطبق و نا منطبق يا سالم ومعيوب دسته بندي مي شوند. به عنوان مثال، تعداد قطعات ترك دار حاصل از فرايند فورج كاري در يك نوبت توليد، تعداد اتصالي هاي حاصل از فرايند لحيم كاري يك برد الكترونيكي در تعداد مشخصي نمونه، تعداد شاتون هاي تابدار موتور خودرو در يك روز توليد و ... همگي مشخصه هاي وصفي هستند. نمودارهاي كنترلي كه براي اين نوع مشخصه به كار گرفته مي شوند، « نمودارهاي كنترلي وصفي » نام دارند.

نمودارهاي كنترل براي مشخصه هاي متغير اصولا نمودارهاي كنترل براي شناسايي عوامل اكتسابي به كار مي روند ، تغييرات اكتسابي روي ميانگين، انحراف معيار و يا هر دو تاثير گذار هستند. در عمل نيز زماني كه مشخصه كيفي مورد مطالعه به صورت كمي باشد، هم ميانگين و هم انحراف معيار آن را كنترل مي كنيم.

ميانگين فرايند معمولا به وسيله نمودار كنترل ميانگين يا كنترل مي شود. تغيير پذيري يا انحراف معيار فرايند را نيز مي توان به وسيله نمودار كنترل براي انحراف معيار يا نمودار كنترل براي دامنه، كه به ترتيب نمودار S و نمودار R ناميده مي شوند، كنترل كرد. در عمل، نمودار كنترلي R به علت سادگي محاسبات، بيشتر مورد استفاده قرار مي گيرد، مگر در مواردي كه پي بردن به تغييرات خيلي كوچك مورد نظر باشد.

اصول آماري نمودارهاي كنترل

اگر Xn, … , X2,X1 نمونه اي n تايي از مشخصه كمّي مورد نظر باشد، در آن صورت، ميانگين اين نمونه ها به صورت زير خواهد بود:

طبقه قضيه حد مركزي، با انتخاب اندازه نمونه مناسب، توزيع نرمال مي شود.

بنابراين با در دست داشتن ميانگين و انحراف معيار جامعه ها ها، مي توان حدود كنترل نمودار را تعيين كرد. معمولا به دست آوردن مقادير واقعي امكان پذير نيست و در عمل، مقادير اين گزينه ها، با استفاده از نمونه گيري تخمين زده مي شود. براي تخمين اين گزينه ها، ابتدا m نمونه n تايي تهيه مي شود. مقدار m يا تعداد دفعات نمونه گيري معمولا بين 25 تا 30 بار و اندازه نمونه (n) اغلب كوچك و حدود 5 مشاهده است. اگر ميانگين نمونه هاي n تايي باشند، در آن صورت، بهترين تخمين براي ميانگين جامعه ها، ميانگين كل است كه به صورت زير تعريف مي شود:

كه مقدار نمايانگر اندازه متناظر با خط مركزي نمودار است.

اگر R1,R2,…,Rm دامنه m نمونه باشد، دامنه متوسط را مي توان از رابطه زير به دست آورد.

اصول آماري نمودار كنترل R

از R به عنوان تخميني براي انحراف معيار استفاده مي شود. با رسم مقادير R روي نمودار كنترلي مي توان تغيير پذيري فرايند را كنترل كرد. اين نمودار كنترل را نمودار R مي نامند. حدود اين نمودار همانند نمودار به راحتي قابل محاسبه اند.

خط مركزي اين نمودار برابر است و براي محاسبه حدود كنترل آن، به تخمين صحيحي از نياز داريم. با فرض اينكه مشخصه مورد نظر تقريبا داراي توزيع نرمال باشد، رابطه شناخته شده زير بين و وجود دارد:

در نتيجه حدود كنترل نمودار R برابر است با :

اگر مقادير D4,D3 را به صورت زير تعريف كنيم:

آنگاه حدود كنترل نمودار R را مي توان به صورت زير نوشت:

كه مقادير D3 و D4 براي اندازه نمونه هاي مختلف در جدول ضميمه 2 ارائه شده است. مثلا براي n=5 مقدار D4 برابر 2.115 و مقدار D3 برابر صفر است.

پس از اينكه حدود كنترلي نمودارهاي و R با استفاده از نمونه هاي اوليه محاسبه شد، لازم است كه ميانگين و دامنه نمونه ها به ترتيب روي نمودار هاي كنترل و R ترسيم و براي بررسي رفتار نقاط روي نمودارها، اين نقاط به هم وصل شوند. اگر نقاط روي نمودار، حالت خارج از كنترل نشان دهند يا الگوي غير تصادفي در آنها مشاهده شود، بايد علت را بررسي كرد. در صورتي كه اين موارد در اثر علل اكتسابي به وجود آمده باشند، اين نقاط حذف و حدود كنترل نمودارها دوباره محاسبه مي شود. اين كار تا زماني ادامه مي يابد كه تمام نقاط تحت كنترل قرار گيرند و از هيچ گونه اگلوي غير تصادفي پيروي نكنند. البته اگر تعداد نقاط حذف شده بيشتر از 4 يا 5 نقطه باشد، بايد نمونه گيري ديگري انجام گيرد.

نكته

براي تهيه نمودارهاي كنترل R و لازم است كه ابتدا نمودارها R تهيه گردد. اگر نمودار R تحت كنترل بود و هيچ مشكلي نداشت، در آن صورت، نمودار تهيه مي شود؛ زيرا حدود كنترل نمودار وابسته به انحراف معيار فرايند است و اگر انحراف معيار فرايند تحت كنترل نباشد، محاسبه اين حدود بي معناست. نرم افزارها اين دو نمودار را با هم تهيه مي كنند، ولي حتي در اين شرايط نيز به دليلي كه ذكر شد، بررسي و تحليل نمودار R بر نمودار مقدم است.



لزوم به كارگيري همزمان نمودارهاي كنترل ميانگين و دامنه

نمودارهاي كنترل براي شناسايي علل اكتسابي فرايند به كار مي روند و چون علل اكتسابي بر مقدار ميانگين و انحراف معيار اثر مي گذارد، لازم است كه اين دو نمودار به صورت همزمان ودر كنار هم مورد استفاده قرار گيرد. شكل( شماره 3 ) فرايندي را نشان مي دهد كه ميانگين آن در حال افزايش است. اين تغيير را نمودار به وضوح نشان مي دهد، در حالي كه نمودار R هيچ تغييري را نمايان نمي كند. شكل ( شماره 4 ) نيز فرايندي را نشان مي دهد كه ميانگين آن ثابت و پراكندگي اش در حال افزايش است. تغييرات پراكندگي موجود در اين فرايند را نيز فقط نمودار R نشان مي دهد. با توجه به اينكه در هر دو وضعيت، فرايند خارج از كنترل است، را نيز فقط نمودار R نشان مي دهد. با توجه به اينكه در هر دو وضعيت، فرايند خارج از كنترل است، ولي فقط يكي از نمودارها اين حالت را نمايش مي دهد، لازم است كه از اين دو نمودار در كنار هم استفاده مي شود.