توضیحات:
گزارش کاراموزي تابلوهاي برق شركت آريان فولاد بوئين زهرا در 77 صفحه ورد قابل ويرايش


فهرست

عنوان صفحه

آشنايي با شركت 1

فرايندهاي توليد 2

مقدمه 19

تعاريف اوليه تابلو 20

انواع تابلوها 24

خصوصيات تابلوها 25

حفاظت الكتريكي تابلو 28

طريقه ساخت 29

نقشه كشي تابلوها 30

ساخت تابلوها 31

انواع مدارات فرمان 33

حفاظت تجهيزات و نفرات در تأسيسات الكتريكي تابلو 34

فيوزها 35

تقسيم بندي فيوزها 35

محافظت سيم ها و کابل هاي انشعاب معمولي 40

جريانهاي نامي كنتاكتور 47

قطع كننده حرارتي (رلة حرارتي يا بي متال) 52

كليد محافظ 53

شستي 56

ليمت سوئيچ يا ميكروسوئيچ 56

رله هاي زماني (تايمرها) 57

رله زماني هيدروليكي 59

لامپ سيگنال 62

كليدهاي تابع فشار (كليدهاي گازي) 63

عنوان صفحه

چشمهاي الكتريكي (سنسورها) 64

نقشه هاي مدار كنترل 67

شماره گذاري و نمايش تعداد كنتاكتهاي كنتاكتور 70

شماي فني يا نقشه تك خطي 72

نقشه مسير جريان 73

اصول کلي طراحي مدارهاي فرمان 82

شينه هاي بكار رفته در تابلو 92

حداكثر دماي پيوسته 93

انتخاب شكل سطح مقطع شينه 93



آشنايي با شركت

معرفي شركت :

اين شركت در قالب سوله بزرگي تاسيس شده و طي سال هاي بعدي ، گسترش يافته و اكنون به يك مجموعه كارگاهي بزرگ تبديل شده است . اين شركت با بهره گيري از 5 كوره و چند دستگاه برش و دستگاههاي القاي الكتريكي و يك آزمايشگاه ، كليه عمليات حرارتي و ... را بر روي فولاد و قطعات آهني انجام مي دهد .

فعاليتهاي اين شركت عبارت است از :

عمليات حرارتي ( سخت كاري ) فولادهاي آلياژي چدني

سختكاري القايي ( اينداكشن ) تا عمق 7 ميليمتر

سمانتاسيون – نرماله – آنيل – كربوره

فنري كردن قطعات آهني و چدني فنرها

گالوانيزه سفيد – رنگي و كروماته با تست بالا

سياهكاري و فسفاته كاري

برشكاري انواع فولادهاي آلياژي و لوله هاي صنعتي

آناليز انواع فولاد – استيل – چدن – برنز و برنج



فرايندهاي توليد :

مرحله اول بسته بندي (در فيكسچر و قيد و بند كردن قطعات ) :

بسياري از قطعات ، قيد و بندهايش با مفتول سيمي است .

مرحله دوم :

قراردادن قطعات در پيش گرم ( فاكا ) : تادماي 250 درجه سانتي گراد درجه گرم شده براي از بين رفتن تنش هاي موجود در قطعات ( در هنگام ماشين كاري قطعات چون شكل و ظاهر اصلي از دست مي رود ، تنش هايي ايجاد مي شود كه اين تنش ها در دماي بين 200 تا 350 درجه سانتي گراد از بين مي رود .

توضيح : قطعات در سالن آبكاري به دو دسته تقسيم مي شوند :

دسته اول : قطعاتي كه سخت كاري مي شوند و در داخل كوره كم كربن قرار مي گيرند . اين قطعات به دليل داشتن عناصر تشكيل دهنده كامل از جمله : كرومcr ، كربن c، واناريم v ، نيكل Ni ، احتياجي به قرار دادن در كوره هاي پر كربن ( سمانتاسيون ) ندارند .

دسته دوم : قطعاتي هستند كه سمانته مي شوند و در داخل كوره هاي پر كربن قرار مي گيرند . اين كوره ها تشكيل شده از مقدار زيادي مواد شيميايي كه از جمله آنها دو سود كم كربن است و در دماي 900 تا 930 درجه به صورت مذاب در مي آيند قرار مي گيرند ، قرار مي گيرند .در يك زمان معين كه بر اساس شكل و فرم قطعه اين مدت زمان تعيين مي شود داخل كوره مي رود ومرحله چهارم در يكي از وان هاي روغن ، آب ، و وان AS140 قرار مي گيرند . تا كربن به عمقي در حدود mm 8/0 الي mm 2/1 از هر طرف قطعه نفوذ كند .

مرحله پنجم :

قطعات بعد از اينكه در داخل يكي از كوره هاي سخت كاري با سمانتاسيون قرار مي گيرند و در يكي از وان هاي ذكر شده در مرحله چهارم خنك مي شود ، داراي حداكثر سختي از نظر نوع آلياژ مربوط به خود قطعه مي باشند . كه در اين مرحله بنا به خواست مشتري در داخل كوره اي به نام برگشت ( تمپر ) مي روند و در يك مدت زمان معين و در يك دماي مشخص كه تلورانس اين دما از 300 درجه تا 600 درجه متغيير است .

مرحله ششم :

بعد از اين كه قطعات از نظر نوع سختي به آن چه كه در برگه مشتري قيد شده مي رسند ، در وان هاي آبي كه تادماي 70 درجه مي باشد قرار مي گيرد تا نمك ها و املاحي كه در حين انجام عمليات در روي قطعه نشسته است ، ازبين برود .

مرحله هفتم :

قطعات سخت كاري شده و سمانتاسيون شده بعد از شست و شو تميز شدن به واحد آزمايشگاه فرستاده مي شود براي انجام تست سختي سنجي كه با دستگاههاي مختلفي گرفته مي شود و هاي مختلفي دارد . ( HRC ، HV ، BR ) .

مرحله هشتم :

قطعات بعد از اينكه از آزمايشگاه تست سنجي شدند و كنترل كيفيت ، قبولي آنها را تاييد كرد ، به واحد بسته بندي ، براي تحويل به مشتري فرستاده مي شود و قطعات در جبعه هايي در اندازه ها و فرم هاي مختلف بسته بندي شده و به مشتري تحويل داده مي شوند .

انبار فولاد

انباري است كه شامل مواد اوليه تمام قطعاتي كه لازم براي يك دستگاه كه شامل هر گونه ماشين آلات صنعتي و غيره مي شود كه در ابعاد و اندازه هاي متفاوت و مختلف موجود و به سفارش مشتري ، نسبت به ابعاد داده شده از سمت مشتري برش خورده و تحويل آن داده مي شود . برش خوردن قطعات فولادي به وسيله ماشين آلاتي به نام اره هاي نواري كه آن هم در سايزهاي مختلف مي باشد و هر كدام از يك سايز ، مثلاً از قطعه 80 تا قطر 260 و از قطر 260 تا 400 و از قطر 400 تا 800 ، و از قطر 800 تا 1200 مي باشد . و مهم ترين قطعه در اين دستگاه نوارهاي برش آن مي باشد كه از جنس بسيار سخت و مرغوب ساخته مي شود . لازم به ذكر است كه ابعاد فولادي كه در موارد فوق گفته شده ، شامل گردها با قطعه هاي مختلف ، و بلوك ها مي باشد . كه اين گردها و بلوك ها هر كدام از جنس هاي مختلف و براي كا مختص به آن توليد شده و به بازار عرضه مي شود .

انواع فولاد

نام گروه فولاد :

فولادهاي قابل عمليات حرارتي C45،C55، CK35، CK45، 4rcr4 و ...

فولادهاي فنرCK75 ، 50CrV4

فولادهاي ابزار كربني Cr05W1،C105w2 ،C45W ،C60W

فولادهاي تند بر S10-4-3-10 ،HS18-1-2-5،HS6-5-2

فولادهاي سمانتاسيون 14NiCr14 ، 18CrNi8 ، 16mnce5 ، 20 mncr5

توضيح :

لازم به ذکر است درباره پروژه از مهندس نوروزي سرپرست کارآموزي سوال کرده و بر طبق پيشنهاد او پروژه را درباره تجهيز برق ورودي و تجهيز تابلو نوشته شده است به خاطر واردات تابلو برق از ژاپن و کره .

1- برق ورودي

2-پلاک اصلي موتورهاي شرکت آريا فولاد

کوره

BDM

IM



مقدمه

رشته تابلوسازي رشته اي ترکيبي مي باشد. تابلوي برق در حقيقت يک محفظه مي باشد که تجهيزات الکتريکي را در بر مي گيرد و البته تابلو ها مي توانند در بر گيرنده تجهيزات پنيوماتيک نيز باشند مانند شير هاي برقي ، کمپرسور و …. به طور کلي لازم به ذکر است که جهت فراگيري فنون مربوط به تابلوهاي برق نياز به فراگيري چندين آيتم اصلي مي باشد که در ذيل به اختصار عنوان مي کنم : 1- اصول کلي و استانداردهاي مربوط به تابلو هاي برق و محفظه هاي الکتريکي مانند درجه حفاظتي IP و درجه بندي جداسازي محفظه ها Segregation و مقابله با عوامل جوي و …

2- اصول تخصصي در مورد تابلو هاي برق ، مقادير نامي مانند ولتاژ و جريان نامي و..

3- آشنايي با تجهيزات الکتريکي و عملکرد آنها و نحوه انتخاب صحيح آنها

4- آشنايي با تاسيسات الکتريکي وآُشنا با محاسبات مربوطه

5-آشنايي با دروسي مانند رله و حفاظت سيستم ها–طرح پست الکتريکي و …

6- آشنايي با طراحي مدارات فرمان و کنترل و لاجيک

جهت فراگيري هر يک از فنون ياد شده لازم است به صورت جداگانه اقدام به فراگيري نمود. البته وقتي تنها در مورد تابلو هاي برق صحبت به ميان مي آيد آيتم هاي يک و دو فوق الذکر بسيار پررنگ تر مي باشند. البته در حرفه تابلو سازي علوم مهم ديگري نيز نقش دارد که از نام بردن کليه آنها صرف نظر مي کنم مانند علم ارگونومي و ….. به صورت کلي در مورد تابلو هاي برق اصول کلي و استاندارد و همچنين تعاريف کلي وجود دارد و بسيار حائز اهميت است مثلا نوع تابلو از نظر ساختمان آنها به عنوان مثال تابلوهاي ايستاده – ديواري – ميزي – رک و … و هر يک از آنها ساختمان منحصر به فردي دارند و کاربرد آنها نيز متفاوت است

تعاريف اوليه تابلو

تابلوهاي برق

انواع تابلوها :تابلوي ايستاده قابل دسترسي از جلو- سلولي-تمام بسته ديواري كه خود اين تابلو ها مي توانند اصلي- نيمه اصلي و فرعي باشند.

تابلوي اصلي: در پست برق و بطرف فشار ضعيف ترانس متصل است.

تابلوي نيمه اصلي : اين گونه تابلو ها ي برق بلوك ساختماني يا قسمت مستقلي از مجموعه را توزيع و ازتابلوي اصلي تغذيه مي شود .

تابلوي فرعي: براي توزيع و كنترل سيستم برق خاصي مانند موتور خانه- روشنايي و غيره به كار مي رود و از تابلوي اصلي تغذيه مي شود.

معمولاً تابلو هاي موتور خانه از نوع ايستاده و بقيه تابلوها از نوع توكار تمام بسته مي باشد (در اين ساختمان تماماً به اين شكل مي باشد)در اين ساختمان ليستي تهيه شده كه شامل قطعات مكانيكي و الكتريكي داخلي تابلو مي باشد. اين ليست شامل ضخامت ورق - فريم تابلو – روبند- نوع رنگ كاري - جانقشه اي- يرق آلات- نوع تابلو(يك درب- دو درب - نرمال - اضطراري) اسم شركت سازنده تابلو - اسم تابلو – چراغ سيگنال (رنگ- تعداد- وات - نوع لامپ - فيوز) مشخصات فيوزهاي داخل تابلو به علاوه پايه فيوز – كليد مينياتوري (تكفاز - سه فاز- ولتاژ قابل تحمل )رله- كنتاكتور –كليد گردان (با مشخصات كامل ) مشخصات ترمينال - مشخصات شين فاز - نول- مقره هاي پشت شين - نوع سيم كشي داخلي تابلو- نوع سيم كشي خط به تابلو - طريقه انتقال سيم در تابلو(ترانكينگ-استفاده از كمربند) استفاده از سيم يك تكه در تابلو – شماره گذاري خطوط روي ترمينال –استفاده از كابلشو . تمام اين عناوين با مشخصات كامل مي باشد .وجود اين مشخصات باعث عمر بيشتر تابلو- خطر كمتر و تعويض آسانتر مي شود.

* وجود سيم ارت در تابلوي برق ضروري و با رنگ سبز مي باشد .

* خطوط R -S - T به تر تيب با رنگ زرد- قرمز- آبي - سيم نول با رنگ سياه مي باشد.

* در بعضي از تابلو ها روي درب تابلو ها يك سري كليد وجود دارد START- STOP يا يك كليد گردان كه براي روشن و خاموش كردن روشنايي و يا موتور به كار مي رود.



تابلو تشکيل شده است از :

1. فيوز و پايه فيوز 2. کليد مرکزي براي قطع و وصل مدار 3. رله کنترل فاز 4. کنتاکتور 5. تايمر – در صورت استفاده از مدار ستاره-مثلث

6. بي متال – ترمينال هاي خروجي که جريان خروجي از مدار قدرت به اين ترمينال ها نصب مي شود.

طريقه ساخت

ابتدا قاب تابلو آماده مي شود که البته متناسب با فضاي نصب و تجهيزات نصب شده بر روي مدار است. در ابتدا کليد مرکزي بر روي تابلو نصب مي شود. رنج کليد بر حسب آمپر و حتماً بايد بر اساس مشخصات نامي موتورهاي برقي تعيين شود. کابل اصلي به ترمينال ورودي برق کليد وارد مي شود و از بيرون خارج مي شود. سپس پايه فيوزها نصب و پس از آن بر روي پايه فيوز ، فيوزها نصب مي شوند. هر فيوز براي يک کنتاکتور است. بعد از فيوز يک رله کنترل فاز نصب مي شود که از فيوز برق دار به کنترل فاز وصل مي شود سپس کنتاکتورها نصب مي شوند. در صورت پيچيده بودن مدار از کنتاکت هاي کمکي نيز استفاده مي شود. در صورت استفاده از مدار ستاره مثلث ، تايمر حتماً بايد روي کنتاکتور نصب شود تا زمان تأخير مدار از مثلث به ستاره داده شود. اصولاً يک تابلو ساز بايد براي راه اندازي موتورها با گشتاور راه اندازي زياد از مدار ستاره مثلث استفاده کند. به دو دليل اول اين که موتور در موقع نياز و به وقت وارد مدار شود و به حد گشتاور نامي خود در آيد. دوم اين که از يطغان زدن موتور جلوگيري شود.

سيم هاي به کار رفته شده در مدار فرمان آبي رنگ – نول با سياه و R و S و T مدار قدرت به ترتيب با رنگ هاي قرمز – سبز – زرد علامت گذاري شده باشد.

جهت جلوگيري از بد نمايي تابلوهاي اتصال سيم هاي صاف و بدون اعوجاج در نظر گرفته شود. شستي هاي STOP – START بر روي درب تابلو نصب مي شوند و با رنگ هاي قرمز و سبز مشخص مي شوند.