توضیحات:
گزارش كارآموزي در مجتمع كارخانجات تراكتورسازي در 47 صفحه ورد قابل ويرايش

مقدمه :

مجتمع كارخانجات تراكتورساز ي ايران در زميني به مساحت تقريبي 334 هكتار در كنار شهر زيباي تبريز بنا گشته و يكي از بزرگترين واحدهاي كشاورزي محسوب مي شود .

طرح ايجاد كارخانجات تراكتورسازي ايران در چهارچوب مفاد موافقتنامه همكاريهاي فني ,اقتصادي بين دولت ايران و روماني براي توليد تراكتور 65 اسب بمرحله اجرا درامد . در اوايل سال 1353 ادامه اجراي طرح تراكتور , روماني بعلت جايگزين شدن طرح ساخت تراكتور سي فرگوسن پيگيري نگرديد . متعاقب تغيير خط توليد 4 كارخانه عظيم ساخت تراكتور, موتور , ريخته گري و آهنگري بمنظور توليد 20000 دستگاه تراكتور تحت ليسانس سي فرگوسن و 30000 رستگاه موتور تجديد طرح گرديد . ساخت موتور (موتور سازان ) در كنار خط توليد تراكتور به فعاليت پرداخته است .

اين كارخانه براي ماشين كاري, مونتاژوتست پركنيز باقدرت 35 تا 85 اسب ايجاد شده است . ظرفيت اسمي با دو شيفت كاري 30000 دستگاه موتور شامل 2800 دستگاه موتور چهار سيلندرومونتاژ 2000 دستگاه سه سيلندر است كه بغد از انقلاب اسلامي با توجه به تحريم اقتصاري از طرف كشورهاي اروپائي كارخانه با ترتيب كارشناسان فني و مهندسي فني اقدام به تحقيق و بررسي و ساخت قطعات از مرحله مونتاژ به مرحله توليد داخلي سوق داده و به غير از موتورهاي چهارسيلندر موتورشش سيلندر رادر خط توليد قرار داده .

امروزه كارخانه با دارا بودن خطوط ماشين كاري سيلندر , كارتر , ياتاقان , شاتون و بالانسرواخيراا با خريد و نصب ماشين كاري ميل لنگ و ميل سوپاپ گام بزرگي در راه خوركفائي برداشته و تمامي مواضع توليد را از سر راه برداشته و با توليد انواع اقسام موتور و همكاري با سايركارخانجات ايران به حركت روبه جلو خود ادامه و در سالهاي اخير صادرات از طريق اين كارخانه به ساير كشورها به مرحله اجرا گذاشته شده . در كنار كارخانه موتورسازان, كارخانه اهنگري براي توليد قطعات اهنگري از پرسهاي دروني استفاده مي نمايند كه بعنوان تكنولوژي هاي اين زشته شناخته شده و در خاورميانه و اسيا يكي از معروفترين كارخانجات در بهربرداري كامل از پرسهاي 1000 الي 8000 تني برابر 33000 تن دز سال مي باشد كه شارژ شاتود و ميل لنگ و ساير اقلام به كارخانجات ساخت تراكتور و موتورسازان را به عهده گرفته وبا ساير كارخانجات داخلي همكاري مثمر ثمري را دارد .

كارخانه ريخته گري مجتمع تراكتورسازي ايران براي توليد 54000 تن چدن ايجاد شده است اين كارخانه با مساحتي حدود 25000 متر مربع داراي مدرنترين خطوط قالبگيري و ماهيچه سازي و انتقال ذوب است با بهره برداري كامل از تاسيسات و امكانات ايجاد شده انواع چدن و ماليبل بميزان 54000 تن در سال امكان پذير است صادرات اين كارخانه در سالهاي اخير به كشورهاي المان و بلغارستان و ايتاليا افزايش يافته اميدواري بسيار زيادي در صادرات محصولات اين كارخانه به كشورهاي اسيائي افريقائي در برنامه هاي كارخانه مد نظر گرفته شده است از سال 1374 پروژه كاميونت به جمع توليدات اين كارخانه اضافه شده و هر روز بهتر از ديروز به مسير پيشرفت خود ادامه مي دهد .
اهميت ماشين در كشاورزي

در ابتدا تمام محصولات كشاورزي به منظور تامين معاش انسان بوسيله قدرت بدني انسان توليد و اماده مي شد . با كشف اهن ابزاري ساخته شد كه باعث كاهش بيشتر كار بدني انسان شد .

امروزه ماهواره ها از مزارع عكس برداري مي كنند و متخصصين و دانشمندان را قادر مي سازند تا مناطق افت زره را مشخص كرده و رطوبت خاك , حرارت خاك و بسياري از عوامل ديگر را اندازه گيري مي كند .

اختراع تراكتورهاي كنترل از راه دور كه به طور خودكار بر اساس برنامه هاي كامپيوتري كارهاي زراعي را انجام مي دهند .
انواع تراكتورها

الف : بر اساس تامين خاصيت كششي و خودرو بودن

ب : بر اساس موارد استفاده

ج : بر اساس نوع شاسي يا قاب

ترامتور بر اساس تامين خاصيت كششي و خودرو بودن به تراكتورهاي چرخدار, سه چرخ, چهارچرخ معمولي

مانورنوردي و فرمان گيري در تراكتورهاي چرخدار

1- فرمانگيري چرخهاي جلو

2- فرمان گيري كمر شكن

3- فرمان گيري تمام چرخها

تراكتورها بر اساس نوع شاسي, بدور شاسي تقسيم مي شوند .

تراكتورها از لحاظ موارد استفاره :

تراكتورهاي عمومي يا خدماتي , تراكتورهاي پابلند يا شاسي بلند , تراكتورهاي باغي , تراكتورهاي صنعتي , تراكتورهاي چمن زني , تراكتورهاي چرخ زنجير .
اتصالات و دستگاههاي هيدروليك تراكتور

در ابتدا , تمام كارهاي تراكتور در مزرعه از طريق كشيدن ماشين هايي كه در يك نقطه ثابت به ملبند تراكتور متصل مي شدند . بعدها تغييراتي حاصل شد .

ماشينهاي مزرعه كه با تراكتور كار مي ننند به سه روش زير به تراكتور متصل مس شود :

1- وسايل كششي كه به مالبند متصل هستند و كشيده مي شوند . كه يك نقطه سوار هستند .

2- وسايل نيمه سوار كه داراي چرخ هستند كه به دو بازوي پاييني متصل هستند .

3- وسايل سوار كه به اتصال سه نقطه متصل هستند . كه بوسيله سيستم هيدروليك بالا و پايين مي شود .

روي اتصالات سه نقطه يك گويهاي سوراخ وجود دارد كه با گوس ادوات متصل مي شود بوسيله پين جا زده شور .

براي تثبيت بازوي هيدروليك زنجيدهايي موجود است كه به عنوان نوسان گير عمل مي كنند .

سيستم هيدروليك تراكتور شامل موارد زير است :

1- فرمان هيدروليك

2- ترمز هيدروليك

3- جعبه دنده هيدروليك (خودكار )

4- قفل ديفرانسيل

5- موتور هيدروليك

6- پي . تي . او هيدروليك

7- كلاج هيدروليك

در سيستم هيدروليك ساده يك پمپ روغن تحت فشار را به سيلندري كه داخل ان پيستون قرار دارد ارسال مي كند . حركت پيستون براي بلند كردن وزن يا بار استفاده مي شود و بوسيله يك دسته توسط راننده كنترل مي شود .

براي پايين اوردن ادوات از وزن انها استفاده مي شود .

كار سيستم كنترل كشش خودكار جلورس است . اگر وسيله بيش از حد زير بار برود به جلورس خودكار ادوات را بالا مي اورد تا تراكتور خاموش نشود .

اجرا سيستم هيدروليك شامل :

1- مخزن 2- پمپ 3- سيلندر 4- صافي 5- لوله رابط
سيستم انتقال توان

توان موتور به وسيله سيستم انتقال توان به چرخهاي محرك يا محور انتقال توان يك تراكتور منتقل مي شود .

اين سيستم باعث :

1- موجب قطع و وصل توان مي شود .

2- سرعت هاي مختلف را تعيين مي كند .

3- روشي براي معكوس كردن جهت حركت است .

براي انجام اين كارها به قسمت زير نيارمنديم :

1- كلاج

2- جعبه دنده

3- ديفرانسيل

4- گرداننده نهايي

كلاج وسيله اي است كه نيروي را از دو طرف موتور به جعبه دنده قطع و وصل ميكند.

جعبه دنده هاي مكانيكي كه تعويض دنده انها بوسيله دست انجام مي شود . متداولترين نوع جعبه دنده در تراكتور است . به دو نوع سري و موازي تقسيم مي شوند .

جعبه دنده كشوئي سري :

در اين نوع جعبه دنده , محور خروجي در امتداد محور ورودي قرار دارد اما اين دو محور به يكديگر متصل نيستند . محدر سومي كه به محور مجموعه دنده اي معروف است موازي دو محور ورودي و خروجي است .

جعبه دنده كشوئي موازي :

در اين نوع جعبه دنده محور ورودي و خروجي موازي همديگرند محور ورودي باعث حركت محور خروجي است .

ديفراسيل :

سه كار مهم را انجام مي دهد :

1- نيرو را 90 درجه تغيير مي دهد .

2- نيرو را يكسان ما بين چرخهاي محرك تقسيم مي كند .

3- باعث مي شود تراكتور بتواند دور بزند .

4- باعث كاهش سرعت و افزايش گشتاور است .

ديفرانسيل شامل : 1- پيستون 2- گرانويل 3- هرزگردها كه بوسيله ميل پلوس به چرخها متصل است .

گاهي اوقات پيش مي ايد كه هرزگردها عامل مزاحمت هستند و باعث بوكسوات هستند كه بوسيله قفل ديفرانسيل مي توانيم دو ميل پلوس را به هم قفل كنيم تا دو چرخ با هم بچرخند و هرزگردها از كار مي افتد كه اين عمل مي تواند يطور مكانيكي يا هيدروليكي انجام شود .

گرداننده نهائي :

اخرين قسمت سيستم انتقال قدرت است . به براي افزايش گشتاور و كاهش دور به كار مي رود . ممكن است چرخ دنده ساده يا دنده خورشيدي و سياره اي مي باشد .

محور توان دهي (پي . تي . او )

استفاده روز افزون ار توان مكانيكي به جاي دام در توليد محصولات كشاورزي باعث توسط انواع ماشين تراكتور گرد شد .

تراكتور علاوه بر كشيدن ادوات مي تواند با تامين توان دوراني مكانيزههاي انها را هم به كار اندازد . بر اين اساس محور توان دهي ناميده مي شود .

محور توان دهي محور چوخ دنده گرد مخصوصي است كه معمولا از قسمت عقب محفظه اكسل عقب تراكتور خارج مي شور .
عمومي

تراكتور 285 به موتور A4.248 كه تنفس هواي طبيعي دارد مجهز مي باشد .

موتورهاي A4.236 و A4.284داراي چهارسيلندر مي باشد كه با اب خنك مي شوند, پمپ انژكتور گازئيلي مستقيما بر سر پيستون موتور A4.236 با كورس 127 ميلي متر پاشش مي كند و قطر پيستون 43/98 ميلي متر و موتور A4.248 داراي كورس 127 ميلي متر و قطر اسمي 101 ميلي متر مي باشد .

هرنوع موتور داراي سوپاپ يكساني هستند كه در سيلندر مربوطه به طور عمودي قرار گرفته اند . دنده محرك ميل سوپاپ در سمت راست بدنه موتور قرار گرفته است و سوپاپ ها بوسيله ضربات مداوم كار مي كنند ميل سوپاپ ها و يك سري از اسبك ها بر روي شفت سوار شده اند و در قسمت سر سيلندر مستقر هستند .

سوپاپ ها با ميل سوپاپ بزرگتر مي توانند در سر سيلندر دوام زيادي داشته باشند بدنه موتور و محفظه جلو موتور يك پارچه ريخته شده اند وبوش هاي چدني به طور كامل به داخل بدنه موتور پرس مي شوند .

پيستون هاي آلومينيومي با كله گود مجهز به سه عدد رينگ به موتورهاي A4.248 سوار مي شوند ولي پيستون موتورهاي A4.236 داراي پنج رينگ مي باشد پيستون ها به وسيله گژن پين به شاتون ها متصل شد اند و به طور روان به حركت در مي ايند ياتاقان بزرگ شاتون قابل تعويض بوده و از ورقه نازك فولادي با الياژ الومينيومي و قلع مي باشند .

موتور با روغن تحت فشار روغنكاري مي شود كه اين روغن توسط پمپ دوراني از كارتر كشيده مي شود كه خود اين پمپ توسط ميل لنگ به حركت در مي ايد قبل از اين كه روغن تحت فشار در سراسر موتور جريان يابد از فيلتر عبور مي كند .

ميل لنگ روي پنج عدد ياتاقان قابل تعويض الياژي الومينيوم و قلع سوار مي شوند و اين ياتاقانها توسط كلاهك چدني سر جايشان محكم مي گردند نيروي فشاري در جهت محور ميل لنگ توسط چهار عدد واشر هلالي در دو طرف كلاهك ياتاقان مركزي و پوسته موتور مستقر هستند .

دستگاه بالانسر به پوسته موتور بسته شده و بوسيله دنده هايي كه به ميل لنگ متصل است به حركت در مي ايد و پمپ روغن در وسط دستگاه بالانسر متمايل به يك طرف كارتر قرار گرفته است .

پوشش اسبك ها
دمونتاژ

1- كاپوت تراكتور را باز كنيد .

2- باك گازئيل را باز كنيد .

3- بست شيلنگ را شل كنيد .

4- بست را باز كنيد و شيلنگ را در اوريد .

5- چهار پيچ الن را باز كنيد .

6- پوشش اسبك ها را برداريد .

7- واشر مقوائي را جدا كنيد .
مونتاژ

8- علاوه بر موارد ذيل عكس مراحل 1 الي7 را انجام دهيد :

نصب يك واشر مقوائي خشك
تنظيم فاصله ازادي سوپاپ ها
تنظيم

1- درپوش اسبك ها را برداريد .

2- لقي سوپاپ ها را به 3/0ميلي متر در حالت سرد تنظيم كنيد .

لقي بين اهرم اسبك ها و سر ميله سوپاپ تلقي مي شود, ترتيب تنظيم لقي به شرح زير است :

تنظيم لقي سوپاپ 1 زماني كه سوپاپ شماره 8 كاملا باز است . (كاملا كمپرس شده است )

تنظيم لقي سوپاپ شماره 2 زمانيكه سوپاپ شماره7 كاملا باز است . (كاملا كمپرس شده است )

تنظيم لقي سوپاپ شماره 3 زمانيكه سوپاپ شماره 6 كاملا باز است . (كاملا كمپرس شده است )

تنظيم لقي سوپاپ شماره 4 زمانيكه سوپاپ شماره 5 كاملا باز است . (كاملا كمپرس شده است )

تنظيم لقي سوپاپ شماره 5 زمانيكه سوپاپ شماره 4 كاملا باز است . (كاملا كمپرس شده است )

تنظيم لقي سوپاپ شماره 6 زمانيكه سوپاپ شماره 3 كاملا باز است . (كاملا كمپرس شده است )

تنظيم لقي سوپاپ شماره 7 زمانيكه سوپاپ شماره 2 كاملا باز است . (كاملا كمپرس شده است )

تنظيم لقي سوپاپ شماره 8 زمانيكه سوپاپ شماره 1 كاملا باز است . (كاملا كمپرس شده است )
بوش هاي سيلندر
دمونتاژ

1- پيستون ها و شاتون ها را بيرون اوريد .

2- پيچ دو سر را از پيشاني بدنه موتور باز كنيد .

3- با استفاده از PD 150 اداپتور مناسب و جك هيدروليكي 30 تني بوش را از قسمت فوقاني بدنه موتور بيرون اوريد .
مونتاژ

4-عكس مراحل فوق را به استثناي موارد ذيل انجام دهيد :

(i) در حمل و نگهداري بوشها بايستي دقت شود .

(ii) بوش لبه دار چدني نبايستي تراشكاري شوند بلكه بايستي از بوشهاي تازه استفاره شود .

(iii) قبل از مونتاژ تاره در بدنه موتور بايستي بوش و جاي ان در بدنه كاملا تميز باشد .

(iv) قبل از مونتاژ قطعات را با روغن تميز موتور روغنكاري كنيد .

(v) مطمئن شويد كه لبه بوش در سوراخ خزينه دار واقع در قسمت فوقاني موتورگير نكند .

(vi) اختلاف سطح بين بوش و بدنه موتور پس از مونتاژ بايستي 05/0 بالاتر يا 1/0 ميل متر پائين تر از سطح فوق بدنه موتور باشد .

(vii) وضعيت ريگهاي پيستون را كنترل كنيد در صورت شك و ترديد انها را عوض كنيد.

(viii) بعد از مونتاژ بايد مدتي صبر كنيد تا بوش در جايش استقرار يابد بعد قطر داخلي ان را كنترل كنيد .

(ix) هر يك از بوشها بايد از سه مكان كنترل شود .
ميل لنگ
طريقه تعويض ياتاقان هلالي

1- پمپ روغن را بيرون اوريد .

2- ميل لنگ را بطرف عقب فشار دهيد و بازي انتهاي محور ميل لنگ را بين ياتاقان هلالي و ميل لنگ را كنترل كنيد . لقي بايد بين 1/0و38/0 ميلي متر باشد .

3- اگر لقي محور در حدود معين شده نباشد در اين صورت به شرح زير عمل كنيد :

4- دو عدد پيچ را باز كنيد .

5- كلاهك ياتاقان را باز كنيد و همراه با دو عدد ياتاقان هلالي بيرون اوريد .

1- با استفاده از سيستم فلزي دو عدد ياتاقان هلالي فوقاني را فشار داده و از جايشان بيرون اوريد .

2- كليه قطعات را قبل از نصب روغنكاري كنيد .

3- ياتاقان هلالي فوقاني را كه در قسمت فولادي به طرف كلاهك مي باشد سرجايشان قرار دهيد .

4- ياتاقان هلالي تحتاني را روي كلاهك مركزي قرار داده و كلاهك را نصب كنيد .

5- دو عدد پيچ را سر جايش بسته و با گشتاور 244 نيوتن متر محكم سفت كنيد .

6- مرحله شماره دو را مجدا" تكرار كنيد .

7- اگر بازي انتهاي محور درست نباشد از ياتاقان هلالي ضخيم تر استفاده شود .

توجه : ضخامت ياتاقان هلالي فوقاني و تجتاني بايستي مساوي باشند .

8- پمپ روغن را سر جايش نصب كنيد .
ميل لنگ
دمونتاژ

1- روغن موتور را خالي كنيد .

2- تراكتور را بين موتور و اكسل و بين موتور و انتقال نيرو جدا كنيد .

3- موتور را روي پايه مناسبي قرار دهيد .

4- كاسه نمد انتهاي عقب ميل لنگ را بيرون اوريد .

5- درب سينه موتور را بلز كنيد .

6- ياتاقان بزرگ شاتون را باز كنيد .

7- ياتاقان هلالي را بيرون اوريد .

8- قطعه پل مانند ياتاقان بزرگ عقب و كاسه نمد را در اوريد .

9- دنده و خار ميل لنگ را بيرون اوريد .

10- هشت عدد باقي مانده كلاهك ياتاقان اصلي را باز كنيد .

11- چهار عدد كلاهك ياتاقان اصلي باقيمانده را همراه با ياتاقان ان بيرون اوريد .

12- ميل لنگ را از جايش بلند كنيد .

13- پنج عدد ياتاقان زير ميل لنگ را از پوسته موتور بيرون اوريد .

14- كليه قطعات را كاملا تميز كنيد .

با استفادهاز ميكرومتر سائيدگي, و بيضي بودن ياتان خورهاي ميل لنگ را كنترل كنيد . قطر ياتان خورها بايستي در دو صفحه موازي و عمودي كه از دو انتهاي ياتان خورها عبور كرده اند كنترل شوند . سائيدگي و بيضي بودن نبايستي از 061/0 ميلي متر تجاوز نمايد .

ميل لنگ را از لحاظ ترك و غيرمغناطيسي كنترل كنيد . ياتان خورهاي ثابت و متحرك ميل لنگ را مي توان تا اندازه هاي ذيل سنگ زني كرد .

(i) 254/0 ميلي متر

(ii) 508/0 ميلي متر

(iii) 762/0 ميلي متر

ميل لنگ هاي تافت را يدينق شده بايستي بعد از سنگ زني تافت رايد شوند . در غيد اين صورت بايد از ميل لنگ نو استفاده كنيم .

هر گاه سه وضعيت براي كاسه نمد استفاده شده باشد در اين صورت جاي كاسه نمد بايد سنگ زني شود . فقط حداقل مقدار سنگ زني شود اين مقدار بايد براي ايجاد شيارها كافي باشد . جاي كاسه نمد نيازي به عمليات تافت رايد نيست .
مونتاژ

15- به استثناي موارد ذيل عكس مراحل 8 الي 14 را انجام دهيد .

16- ياتاقان هلالي را مونتاژ كنيد .

17- ياتاقان شاتون را نصب كنيد .

18- پوسته سينه موتور را نصب كنيد .

1- كاسه نمد انتهاي ملي لنگ را نصب كنيد

2- موتور را سوار كنيد .

3- روغن مجاز به موتور بريزيد .
ميل سوپاپ و تايپت ها
دمونتاژ
1- روغن موتور را خالي كنيد .
2- تراكتور را بين اكسل و موتورو بين موتور و انقال نيرو جدا كنيد .
3- مجموعه اسبكها را باز كنيد .
4- درپوش سينه جلو موتور را باز كنيد .
5- ميله هاي فشاردهنده اسبك را بيرون اوريد .
1- سيفون را بيرون اوريد .
2- موتور را برگردانده و روي ميز مناسب قرار دهيد .
3- بالانسر را باز كنيد .
4- واشر فشاري ميل سوپاپ را عقب بكشيد .
5- ميل بادامك را بيرون اوريد .
6- تايپت ها را بيرون اوريد ولي ترتيب ان را حفظ كنيد .
مونتاژ
7- به استثناي مراحل ذيل عكس مراحل 1 الي 11 را تكرار كنيد .
كابل محرك دورسنج
دمونتاژ
1- ترمز دستي را بكشيد .
2- موتور تراكتور را خاموش كنيد .
3- باطري را قطع كنيد .
4- بوسيله بازگردن درپوش داشبورد, كابل دورسنج را بيرون اوريد .
5- بست نگهدارنده كابل دورسنج را بيرون اورده و كابل را از جايش بيرون اوريد .
6- محافظ دينام و خود دينام را بيرون اوريد .
7-كابل دورسنج را از جعبه دنده محرك دورسنج بيرون اوريد .
مونتاژ
8- عكس مراحل 1 الي 7 را انجام دهيد .
شيرهاي فشارشكن پمپ روغن درموتورهاي جديد
دمونتاژ
1- بالانسر موتور را باز كيد .
2- پين فنري نگهدارنده مجموعه شير فشارشكن را باز كنيد .
3- كلاهك فنر را بيرون اوريد .
4- فنر را باز كنيد .
5- قطعه پيستون مانند را بيرون اوريد .
توجه : پين اشپليت بايد ان قدر با دقت بيرون اورده شود تا مطمئن شد كه فنر و كلاهك موقع ازاد شدن فشار فنر كم نشود .