توضیحات:
مقاله بررسي تئوري حسابداري (2) در 16 صفحه ورد قابل ويرايش

در سال 1987 هيات تدوين استانداردهاي مالي، تهيه گردش وجوه نقد را الزامي نمود. اين صورت مالي جايگزين صورت حساب تغيير در وضعيت مالي گرديد. صورت تغيير در وضعيت مالي بر اساس تغيير در داراييها، بدهي‌ها و حقوق صاحبان سهام تهيه مي‌شد.

در سال 1936 بر اساس APB شماره 3 تهيه صورت تغيير در وضعيت مالي توصيه گرديد ولي تهيه آن اجباري نشد. در ابتداي سال 1971 كمسيون بورس اوراق بهادار آمريكا تهيه اين صورت مالي را براي شركتهاي پذيرفته شده در بورس الزامي نمود. در پاسخ به عمل كميسيون بورس اوراق بهادار آمريكا، APB شماره 19 در سال 1971 منتشر شد. اين بيانيه جايگزين APB شماره 3 گرديد. در نتيجه تهيه صورت تغييرات در وضعيت مالي را الزامي نمود. تهيه صورت جريان وجوه به جاي صورت جريان نقد منعكس كنندة تمايل FASB به گزارشگري بر مبناي اصل نقدي به عنوان يك مكمل براي صورت سود و زيان و ترازنامه اي مي باشد كه بر اساس فرض تعهدي تهيه مي‌شود. صورت جريان وجوه نقد، صورت تغييرات در وضعت مالي وجوهي مي‌باشد كه به عنوان وجه نقد طبقه‌بندي مي‌شود. APB شماره 19 تهيه يكي از 2 صورت فوق را الزامي نمود. بيشتر شركتها تغيير در وجوه را به عنوان تغيير در سرمايه درگردش در نظر گرفتند و آنرا تهيه نمودند. زيرا صورت گردش وجوه نقد يك حالت ساده و ويژه از صورت تغيير در وضعيت مالي مي‌باشد.

اين فصل با تجزيه و تحليل منطق زيربنايي صورت تغيير در وضعيت مالي شروع مي‌شود.

همچنين تحقيقات تجربي و تئوريكي در اين فصل بررسي مي‌شود:

منطق زيربنايي تهيه صورت تغييرات در وضعيت مالي:

APB شماره 19 اهداف گزارشگري صورت تغيير در وضعيت مالي را به شرح زير بيان مي‌دارد.

1- افشاي كامل تغيير در وضعيت مالي.

2- تلخيص فعاليت‌هاي سرمايه‌گذاري و تأمين مالي.

3- گزارش جريان وجوه حاصل از فعاليت‌هاي عملياتي.

اين اهداف مستقيماً از صورت سود و زيان و ترازنامة مقايسه‌اي بدست مي‌آيد زير اين اطلاعات در اين دو صورت مالي قرار دارد. بنابراين اطلاعات جديدي در صورت تغيير در وضعيت مالي گزارش مي‌شود هر چند اين اطلاعات به صورت معاملات خلاصه شده‌اي كه در صورت سود و زيان و ترازنامه مقايسه اي ارائه شده است گزارش مي‌شود. به عبارت ديگر صورت تغيير در وضعيت مالي روش ديگري براي طبقه‌بندي و گزارشگري معاملات نسبت به آنچه كه در ترازنامه و سود وزيان وجود دارد ارائه مي‌نمايد ولي با توجه به اينكه صورت تغييرات در وجوه نقد بر اساس تعريف و اندازه‌گيري عناصر مربوط به ترازنامه و سود و زيان تهيه شده است، لذا اين صورت ممكن است به عنوان مشتقي از صورتهاي مالي ناميده شود. منطق زيربنايي اين صورت مي‌تواند به صورت بدهكاري معاملات = بستانكاري معاملات باشد.

دو بخش برابر در صورت تغيير در وضعيت مالي وجود دارد كه به عنوان منابع و مصارف ناميده مي‌شود. منابع به عنوان بستانكار معاملات تعريف مي‌شود بستانكاران معاملات از افزايش بدهي‌ها و حقوق صاحبان سهام معرف يك سرمايه جديد و در دسترس براي شركت از محل منابع خارج شركت از قبيل صدور سهام، استقراض و همچنين منابع داخل شركت از قبيل سود خالص است. عايدات پس از واگذاري دارائيها ( كسورت دارائيها) و همچنين ديگر منابع داخلي قابل دسترس براي شركت ايجاد مي‌نمايد.

مصارف به عنوان بدهكاران معاملات تعريف مي‌شود. بدهكاران معاملات از كاهش در بدهي‌ها و حقوق صاحبان سهام و افزايش در دارايي‌ها ناشي مي‌شود. كاهش در بدهي‌ها و حقوق صاحبان سهام معرف كاهش در سرمايه شركت مي‌باشد.

جدول 1-11

شكل استاندارد صورت تغييرات در وضعيت مالي

منابع ( بستانكار معاملات)

1- افزايش در جريان وجوه نقد ناشي از :

الف- سود خالص

ب- منابع ديگر

2- ديگر منابع

3- كاهش در ماندة وجوه براي يك دوره در صورت وجود.

مصارف ( بدهكار معاملات )

1- كاهش در جريان وجوه نقد ناشي از:

الف- زيان خالص

ب- حاصل از منابع ديگر

2- ديگر مصارف

3- افزايش در مانده وجوه براي يك دوره در صورت وجود

اين دو نوع از معاملات شامل تسويه بدهي كاهش در سرمايه مربوط به مواردي از قبيل خريد خزانه، پرداخت سود سهام و زيان خالص مي‌باشد. افزايش در داراييها معرف يك سرمايه گذاري جديد به عنوان يك منبع مالي براي شركت مي‌باشد. در همة حالات منابع در دسترس شركت در نتيجه معاملات بدهكار كاهش مي‌يابد.

ساختار اصلي معادله 1-11 تشكيل دهندة منطق صورت تغيير در وضعيت مالي مي‌باشد و ليكن صورت تغييرات در وضعيت مالي ادامه دهندة صورت جريان وجوه مي‌باشد. در يك صورت جريان وجوه اقلام ترازنامه به عنوان بخشي از آنچه كه توازن وجوه ناميده مي‌شود تعريف مي‌شود. هدف صورت گردش وج.ه نشان دادن چگونگي افزايش در حسابهاي وجوه ناشي از درآمد و ديگر منابع و كاهش ناشي از زيان و ديگر مصارف مي‌باشد. مفهوم جريان وجوه معرف منابع قابل استفاده و در دسترس و نقد شركت مي‌باشد. لذا صورت گردش وجوه به صورت وجوه مربوط به فعاليت عملياتي نزدكتر است تا به حسابدراي تعهدي.

صورت جريان وجوه ساختار صورت تغييرات در وضعيت مالي اثر گذاشت. در هر دو بخش منايع و مصارف در صورت تغيير در وضعيت مالي معاملات به بخش‌هاي تأثيرگذار بر روي وجوه و بخش‌هاي تأثيرگذار بر روي حسابها طبقه‌بندي شده است. اثر سود خالص بر روي مانده وجوه جداگانه گزارش مي‌شود. اين ساختار پيچيدة تغيير در صورت وضعيت مالي در شكل 1-11 بيان شده است. ذكر اين نكته ضروري است كه منطق اصلي در معادله 1-11 بيان شده است. شكل پيچيده‌تر جدول 1-11 تنها يك روش مفصل از طبقه‌بندي بدهكاران و بستانكاران معاملات و قرار دادن جريان وجوه به سوي صورت تغييرات در وضعيت مالي معرف توسعه اطلاعات گزارش شده مي‌باشد. صورت جريان وجوه از معاملات 1- الف) و 1- ب) تشكيل شده است.

معاملاتي كه بر روي حسابهاي وجوه تأثيري ندارند حذف شده‌اند. نتيجه اين امر گزارش تغيير در ماندة وجوه و چگونگي ايجاد اين تغييرات بود. تأكيد بر گزارشگري جريان وجوه بيشتر بر روي نقدينگي متمركز شده است. با افزودن معاملات شماره 2 در شكل 1-11 يك جمع بندي جامع از كليه تغييرات در وضعيت مالي حاصل مي شود و فقط به حسابهاي ماندة وجوه خلاصه نمي‌شود. اين روش را صورت تغيير در وضعيت مالي مي‌نامند. انواع معاملاتي كه در قسمت شماره 2 شكل 1-11 نشان داده شده است شامل فعاليت‌هاي سرمايه‌گذاري و تأمين مالي مي‌شود كه بر روي حسابهاي وجوه نقد اثري ندارند.

الزامات صورت گردش وجوه نقد:

ساختار صورت گردش وجوه نقد، دريافت‌ها و پرداخت‌هاي نقدي را به فعاليت‌هاي عملياتي و سرمايه‌گذاري و تأمين مالي طبقه‌بندي مي‌كند. اين طبقه‌بندي با چارچوب منابع و مصارف در صورت تغييرات در وضعيت مالي مطابقت دارد و ليكن روش طبقه‌بندي در 3 طبقه به وضوح جريانات نقدي را به اقلام مربوط به خالص جريانهاي عملياتي، جريانهاي تأمين مالي و جريانهاي سرمايه‌گذاري تفكيك مي‌كند. در مقايسه ساختار منابع و مصارف با صورت گردش وجوه نقد، روش منابع و مصارف به روابط بدهكاري و بستانكاري حسابداري شكل 1-11 مي‌پردازد. وجه نقد به عنوان نقد در دسترس – وجوه بين راهي و معادل وجه نقد مي‌باشد. معادل وجه نقد سرمايه‌گذاري‌هاي با نقدينگي بالايي مي‌باشد كه قابل تبديل به مقدار مشخصي از وجه نقد مي‌باشد و داراي تاريخ سررسيد كوتاه مدتي مي‌باشد ( عموماً تاريخ سر رسيد اوليه آن 3 ماه و كمتر از آن مي‌باشد) مشابه APB شماره 19 در صورت گردش وجوه نقد اقلام غير نقدي مربوط به معاملات سرمايه‌گذاري و تأمين مالي را به عنوان يك مكمل براي صورت گردش وجوه نقد در يك جدول و فرمت مشخص افشاء مي‌شود.